فضیلت خواندن آیه الکرسی

از امام رضا علیه السلام نقل شده است:« هر کس آیه الکرسی را در وقت خواب بخواند از فالج ایمن می‌گردد و هر کس بعد از نماز بخواند هیچ صاحب نیشی به او ضرر نمی‌رساند.»(۱)
به سند معتبر از امام محمد باقر علیه السلام نقل شده است:« هر که یک مرتبه آیه الکرسی بخواند حق تعالی هزار بلا از بلاهای دنیا و هزار بلا از بلاهای آخرت را از او برمی‌گرداند که سهل‌ترین بلاهای دنیا فقر و احتیاج می‌باشد و کمترین بلاهای آخرت عذاب قبر.»(۲)
نقل شده است که ابوذر از حضرت رسول صل الله علیه و آله پرسید: کدام آیه عظیم‌ترین آیاتی است که بر شما نازل شده است؟ فرمود: آیه الکرسی.(۳)
به سند دیگر نقل شده است که شخصی به حضرت صادق علیه السلام از تب شکایت کرد. حضرت فرمود: آیه الکرسی را در ظرفی بنویس و با آب حل کن، سپس بخور.(۴)
از امام موسی کاظم علیه السلام نقل شده است که:« یکی از پدرانم شنید کسی سوره فاتحه می‌خواند فرمود: شکر خدا کرد و مزد یافت. سپس شنید که قل هو الله احد می‌خواند فرمود: ایمان آورد و ایمن شد. بعد از آن شنید سوره قدر میخواند فرمود: پیغمبر را تصدیق کرد و آمرزیده شد. سپس شنید آیه الکرسی می‌خواند فرمود: به به! برات بیزاری این مرد از جهنم نازل شد»(۵)
به سند معتبر از حضرت امیرالمومنین علیه السلام نقل شده است:« کسی که چشمش آسیب دیده است آیه الکرسی بخواند و در خاطر خود قرار دهد برطرف می‌شود و به توفیق الهی عافیت می‌یابد ان شاء الله! هر کس پیش از طلوع آفتاب یازده مرتبه سوره قل هو الله احد، یازده مرتبه سوره انا انزلناه و یازده مرتبه آیه الکرسی بخواند، خدا مالش را از تلف شدن حفظ می‌نماید…»(۶)
به سند معتبر از امام رضا علیه اسلام نقل شده است که حضرت رسول صل الله علیه و آله فرمود: «هر کس صد مرتبه آیه الکرسی بخواند چنان است که تمام مدت حیات خود عبادت کرده باشد.»(۷)
از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده است که فرمود:« گمان ندارم کسی در اسلام عقلش کامل شده باشد و شبی را بدون خواندن آیه الکرسی به سر آورد.اگر بدانید چه فضیلتی دارد هیچ وقت آن را ترک نمی‌کنید.!حضرت رسول صل الله علیه و‌آله به من خبر داد؛ آیه الکرسی را از گنج زیر عرش به من کرامت کرده‌اند و به پیغمبر دیگری چنین کرامتی نداده بودند از آن روز که این را از حضرت رسول صل الله علیه و آله شنیده ام تا حال یک شب آن را ترک نکرده‌ام. سه مرتبه می‌خوانم در هر شبی یک مرتبه بعد از نماز خفتن پیش از نافله. » (۸)
به سند معتبر از حضرت رسول صل الله علیه و آله نقل شده است که:« هر کس بعد از نماز واجب آیه الکرسی بخواند تا وقت نماز دیگر در امان خدا می‌باشد. » (۹)
در حدیث دیگر منقول است که فرمود:« یا علی! بر تو باد به تلاوت آیه الکرسی بعد از نماز فریضه کسی بر خواندن آن محافظت و مداومت نمی‌نماید مگر پیغمبری یا صدیقی یا شهیدی.»(۱۰)

منابع:
۱. بحارالانوار ج۹۲ ص۲۶۶ح۱۰
۲. همان ج۹۲ص۲۶۲ح۱
۳. همان ج۹۲ ص۲۶۲ ح۳
۴. همان ج۹۵ ص ۲۴
۵. همان ج۹۲ ص۲۶۲ ح۲
۶. بحارالانوار ج۹۲ ص۲۶۳ ح۴
۷. همان ج۹۲ ص۲۶۳ ح ۵
۸. همان ج۹۲ ص۲۶۴ ح۷
۹. همان ج۸۶ ص۳۴ ح۳۹
۱۰. همان ج۸۶ ص۲۴ ح۲۴

خطر دنیاپرستى

در زمان صلى الله علیه و آله مؤ منى از اهل صفه  سخت فقیر و مستمند بود. وى تمام نمازها را پشت سر پیامبر صلى الله علیه و آله مى خواند. رسول خدا صلى الله علیه و آله بر او ترحم مى کرد و به نیازمندى و غریبى او توجه داشت و مى فرمود:
اى سعد! اگر چیزى به دستم برسد تو را بى نیاز مى سازم .
مدتى گذشت چیزى به دست پیغمبر نیامد. حضرت به حال سعد بیشتر اندوهگین شد. خداوند سبحان به اندوه پیامبر صلى الله علیه و آله نسبت به سعد توجه فرمود. جبرئیل را با دو درهم خدمت رسول خدا صلى الله علیه و آله فرستاد.
جبرئیل به حضرت عرض کرد: اى محمد! خدا از اندوه تو براى سعد آگاه است . آیا دوست دارى او را بى نیاز سازى ؟
پیامبر صلى الله علیه و آله : آرى !
جبرئیل : این دو درهم را به او مرحمت کن و دستور بده با آن تجارت کند. پیامبر صلى الله علیه و آله دو درهم را گرفت . وقتى که براى نماز ظهر از منزل خارج شد سعد را دید که در خانه ایستاده و منتظر آن حضرت است .
فرمود: اى سعد! آیا تجارت خوب بلدى ؟
عرض کرد: سرمایه اى ندارم که با آن تجارت کنم .
پیامبر صلى الله علیه و آله دو درهم به او داد و فرمود: با آن تجارت کن و روزى خدا را به دست آور.
سعد دو درهم را گرفت و در خدمت پیغمبر صلى الله علیه و آله به مسجد رفت و نماز ظهر و عصر را با رسول خدا صلى الله علیه و آله خواند. آن گاه حضرت فرمود:
– برخیز به دنبال روزى برو! همواره به حال تو غمگین بودم .
سعد مشغول تجارت شد خداوند برکتى به او داد. هر چه مى خرید به دو برابر مى فروخت . دنیا به سعد روى آورد. کم کم سرمایه اش ترقى کرد و مالش فراوان شد و معامله اش رونق گرفت . به طورى که در کنار در مسجد دکانى گرفت و سرمایه و کالاى خود را در آنجا جمع کرده ، تجارتش را انجام مى داد.
وقتى که بلال اذان مى گفت و رسول خدا صلى الله علیه و آله به سوى نماز حرکت مى کرد، سعد را مى دید که سرگرم خرید و فروش بوده ، مشغول دنیا است . هنوز وضو نگرفته و خود را براى نماز مهیا نکرده است . با اینکه قبل از این پیش از اذان مهیاى نماز مى شد.
رسول خدا صلى الله علیه و آله مى فرمود:
اى سعد! دنیا تو را از نماز باز داشته است ؟
سعد مى گفت : چه کنم ؟ سرمایه ام را تلف کنم ؟ به این مرد جنسى فروخته ام ، مى خواهم پولم را از او بگیرم و از آن دیگرى کالایى خریده ام باید پول او را بدهم .
رسول خدا صلى الله علیه و آله به آن حال سعد بیشتر از فقرش غمگین شد. جبرئیل محضر آن جناب رسید، عرض کرد: اى پیامبر! خداوند از غم تو براى سعد آگاه است . کدام یک را بیشتر دوست دارى ؟ حالت اول یا حالت فعلى او را؟
رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: اى جبرئیل ! حالت اول (تنگدستى ) او را دوست دارم . زیرا دنیا آخرت او را از دستش گرفته است .
جبرئیل عرض کرد به راستى محبت و اموال دنیا امتحان بوده و بازدارنده از آخرت مى باشد.
آن گاه عرض کرد:
– یا رسول الله ! به سعد بگو آن دو درهمى که به او داده اى به شما بازگرداند، وضعش به حالت اول برمى گردد.
پیامبر به سعد فرمود: آیا آن دو درهم را به من باز مى گردانى ؟
عرض کرد: به جاى دو درهم ، دویست درهم مى دهم .
حضرت فرمود: نه ! همان دو درهم را مى خواهم .
سعد آن دو درهم را به حضرت داد. به دنبال آن چیزى نگذشت که دنیا از وى روى گرداند و هر چه داشت از دستش رفت . سعد دوباره به حال فقر و ندارى افتاد

گناهان خود را کوچک نشمارید

پیامبر گرامى اسلام صلى الله علیه و آله در یکى از مسافرتها همراه جمعى از اصحاب خود در سرزمین خالى و بى آب و علفى فرود آمدند و به یاران خود فرمودند:
– هیزم بیاورید تا آتش روشن کنیم .
اصحاب عرض کردند: یا رسول الله ! اینجا سرزمینى خالى است و هیچ گونه هیزمى در آن وجود ندارد.
پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود:
– بروید هر کس هر مقدار مى تواند هیزم جمع کند و بیاورد. یاران به صحرا رفتند و هر کدام هر اندازه که توانستند، ریز و درشت ، جمع کردند و با خود آوردند. همه را در مقابل پیغمبر صلى الله علیه و آله روى هم ریختند. مقدار زیادى هیزم جمع شد.
در این وقت رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود:
– گناهان کوچک هم مانند این هیزمهاى کوچک است . اول به چشم نمى آید، ولى وقتى که روى هم جمع مى گردند، انبوه عظیمى را تشکیل مى دهند.
آنگاه فرمود: یاران ! از گناهان کوچک نیز بپرهیزید. اگر چه گناهان کوچک چندان مهم به نظر نمى آیند؛ هر چیز طالب و جستجو کننده اى دارد. جستجوکنندگان ! آن چه را در دوران زندگى انجام داده اید و هر آن چه بعد از مرگ آثارش باقى مانده است ، همه را مى نویسد و روزى مى بیند که همان گناهان کوچک ، انبوه بزرگى را تشکیل داده است

زیارت قبور مومنان

شیخ ثقه جلیل القدر،جعفر بن قولویه قمى،از عمرو بن عثمان رازى روایت کرده که گفت:از حضرت موسى بن جعفر علیه السّلام‏ شنیدم که مى‏ فرمود:هرکه بر زیارت ما قادر نباشد،پس زیارت کند صالحان از دوستان ما را،تا ثواب زیارت ما را براى او نوشته‏ شود،و کسى‏ که بر صله و نیکى به ما ناتوان باشد،با صالحان از دوستان ما از در صله و نیکى برآید،تا براى او ثواب صله و نیکى به ما نوشته‏ شود.و نیز به سند صحیح از محمد بن احمد بن یحیى الاشعرى روایت کرده که من در فید[جایى است در راه مکه] با على بن بلال به جانب قبر محمّد بن اسماعیل بن بزیع روانه شدیم،على بن بلال به من گفت:صاحب این قبر براى من،از حضرت رضا علیه السّلام روایت کرد:هرکه به نزد قبر برادر مؤمن خود بیاید،و دست بر قبر گذارد،و هفت بار سوره«قدر»را بخواند،و روز فزع اکبر[یعنى ترس بزرگ روز قیامت]ایمن شود. و در روایت دیگرى مانند همین مطلب را نقل کرده،جز آنکه در آن آمده:رو به قبله کند.فقیر گوید:این ایمن بودن که،روایت بر آن دلالت دارد،ممکن است‏ براى خواننده باشد،چنانکه ظاهر حدیث چنین است و احتمال دارد براى صاحب قبر باشد چنانکه آن را تایید مى‏کند حدیثى که بعد از این از سید ابن‏ طاووس نقل میشود.و نیز در کامل الزیارات به سند معتبر نقل شده،عبد الرحمن بن ابى عبد اللّه،به حضرت صادق علیه السّلام عرضه داشت،چگونه دست خود را بر قبور مسلمانان بگذارم؟پس حضرت با دست خود اشاره به زمین فرمود،و دست را بر زمین نهاد در حالى که مقابل قبله بودند.و نیز به سند صحیح روایت شده‏ عبد اللّه بن سنان به حضرت صادق علیه السّلام عرض کرد،چگونه باید بر اهل قبور سلام کرد؟فرمود:مى‏ گویى:
السَّلامُ عَلَى أَهْلِ الدِّیَارِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُسْلِمِینَ أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ وَ نَحْنُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ بِکُمْ لاحِقُونَ.
سلام بر اهل‏ دیار از مؤمنان و مسلمانان،شما پیشروان ما بودید،و ما هم انشاء اللّه به شما ملحق مى‏شویم.
و از حضرت حسین علیه السّلام روایت شده:هرکه وارد قبرستان شود و بگوید:
اللَّهُمَّ رَبَّ هَذِهِ الْأَرْوَاحِ الْفَانِیَهِ وَ الْأَجْسَادِ الْبَالِیَهِ وَ الْعِظَامِ النَّخِرَهِ الَّتِی خَرَجَتْ مِنَ الدُّنْیَا وَ هِیَ بِکَ مُؤْمِنَهٌ أَدْخِلْ عَلَیْهِمْ رَوْحا مِنْکَ وَ سَلاما مِنِّی
اى پروردگار این ارواح فناپذیر و پیکرهاى پوسیده و استخوانهاى خاکسترشده‏اى که از دنیا خارج شدند،درحالى‏که مؤمن به تو بودند،نسیم رحمتى‏ از جانب خود،و سلامى از من بر آنان وارد کن.
حق تعالى براى او به عدد خلق،از زمان آدم تا قیام قیامت،حسنات‏ بنویسد،و از امیر مؤمنان علیه السّلام روایت شده است،هرکه وارد قبرستان شود و بگوید:
السَّلامُ عَلَى أَهْلِ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ مِنْ أَهْلِ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ یَا أَهْلَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ بِحَقِّ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ کَیْفَ وَجَدْتُمْ قَوْلَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ مِنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ یَا لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ بِحَقِّ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ اغْفِرْ لِمَنْ قَالَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ احْشُرْنَا فِی زُمْرَهِ مَنْ قَالَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ عَلِیٌّ وَلِیُّ اللَّهِ.
سلام بر اهل لا اله الا اللّه،از اهل لا اله الا اللّه،اى اهل لا اله الا اللّه،به حق لا اله الا اللّه،چگونه یافتید سخن لا اله الا اللّه،را از لا اله الا اللّه،اى لا اله الا اللّه،به حق لا اله‏ الا اللّه،بیامرز هرکه را گفت لا اله الا اللّه،و ما را محشور کن در گروه آنان‏که گفتند:لا اله الا اللّه،محمد رسول‏ اللّه على ولى اللّه.
حق سبحانه و تعالى ثواب پنجاه سال عبادت را براى او بنویسد و گناه پنجاه ساله را از او و پدر و مادرش محو نماید.و در روایت دیگرى وارد شده است:بهتر سخنى که در قبرستان بگویى،وقتى که از آنجا بگذرى،این است‏ که بایستى و بگویى:
اللَّهُمَّ وَلِّهِمْ مَا تَوَلَّوْا وَ احْشُرْهُمْ مَعَ مَنْ أَحَبُّوا .
خدایا دوست آنان گردان،آنچه را دوست داشتند،و آنان را با هرکه دوست داشتند محشور فرما
سیّد ابن طاووس در«مصباح الزائر»گفته:چون زیارت اهل ایمان را قصد کنى،شایسته است روز پنجشنبه باشد،و گرنه‏ هر وقت که خواستى،و کیفیت زیارت ایشان چنین است،که رو به جانب قبله نمایى،و دست خود را بر قبر گذارى، و بگویى:
اللَّهُمَّ ارْحَمْ غُرْبَتَهُ وَ صِلْ وَحْدَتَهُ وَ آنِسْ وَحْشَتَهُ وَ آمِنْ رَوْعَتَهُ وَ أَسْکِنْ إِلَیْهِ مِنْ رَحْمَتِکَ رَحْمَهً یَسْتَغْنِی بِهَا عَنْ رَحْمَهِ مَنْ سِوَاکَ وَ أَلْحِقْهُ بِمَنْ کَانَ یَتَوَلاهُ
خدایا به غربتش رحم کن،و به تنهایى‏اش برس،و وحشتش را همدم باش،و ترسش را ایمنى ده، و از رحمتت به او آرامش ده،رحمتى که به سبب آن از رحمت غیر تو بى‏نیاز گردد،و او را به هرکه دوستش دارد ملحق کن‏
سپس سوره«قدر»را هفت بار مى‏ خوانى.و در صفت زیارتشان،و ثواب آن،حدیث دیگرى از فضیل روایت شده‏ است که هرکه سوره«قدر»را هفت بار نزد قبر مؤمنى بخواند،حق تعالى فرشته‏اى به سوى قبر او بفرستد،که خدا را نزد قبر او عبادت کند،و حق تعالى ثواب عمل این فرشته را براى آن مرده بنویسد،پس زمانى که از قبرش برانگیخته شود،به هیچ هراسى‏ از هراسهاى قیامت نگذرد،جز آنکه خدا آن هراس را به سبب آن فرشته از او ب گرداند،تا خدا او را وارد بهشت سازد،و با هفت بار«قدر»،سوره«حمد»و«فلق»و«ناس»و«توحید»و«آیه الکرسى»را هر کدام سه بار بخواند. و نیز در صفت زیارت آنها،روایت دیگرى از محمد بن مسلم روایت شده که گفت:خدمت حضرت صادق علیه السّلام عرض‏ کردم:مردگان را زیارت کنیم؟فرمود:آرى،گفتم:آیا آنها مى‏دانند که ما به زیارتشان رفته‏ایم؟فرمود:آرى به خدا قسم مى‏دانند،و شاد مى‏شوند،و به شما انس مى‏گیرند،عرض کردم وقتى به زیارتشان مى‏رویم چه بگوییم؟ فرمود بگو:
اللَّهُمَّ جَافِ الْأَرْضَ عَنْ جُنُوبِهِمْ وَ صَاعِدْ إِلَیْکَ أَرْوَاحَهُمْ وَ لَقِّهِمْ مِنْکَ رِضْوَانا وَ أَسْکِنْ إِلَیْهِمْ مِنْ رَحْمَتِکَ مَا تَصِلُ بِهِ وَحْدَتَهُمْ وَ تُونِسُ بِهِ وَحْشَتَهُمْ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ.
خدایا زمین را از پهلوهایشان خالى گذار،و ارواحشان را به سوى خود بالا ببر،و از خشنودى خود به آنها عنایت کن، و از رحمتت به آنان آرامش ده،به طورى که با آنان تنهایى‏شان را برطرف کنى،و به وسیله آن ترسشان را همدم شوى به درستى که‏ تو بر هر کار توانایى.

 

ثواب دعا کردن برای مردان و زنان مؤمن و مسلمان

صفوان بن یحیی از حضرت موسی بن جعفر علیه السلام روایت کرده است که فرمود: هر که برای برادران مؤمنش دعا کند خداوند برای هر مؤمن فرشته‌ای می‌گمارد تا برای او دعای خیر کنند.
امام رضا علیه السلام فرمود: هیچ مؤمنی نیست که برای مردان و زنان مؤمن و مردان و زنان مسلمان –زنده و مرده- دعا کنند مگر این که خداوند برای هر مرد و زن با ایمانی از هنگام برانگیخته شدن حضرت آدم تا روز قیامت یک حسنه برای او می‌نویسد.
امام صادق علیه السلام فرمود: هر که روزی بیست و پنج مرتبه بگوید:«اللهُمَّ اغْفِر لِلْمُؤمِنینَ وَ الْمُؤمَناتِ وَ الْمُسلِمینَ وَ الْمُسْلِماتِ» خداوند تا روز قیامت به تعداد مؤمنینی که آفریده است و خواهد آفرید در کارنامه اعمالش حسنه‌ای می‌نویسد و گناهی را پاک می‌سازد و مقام او را یک درجه بالا می‌برد.
امام صادق علیه السلام به نقل از نیاکان پاکش روایت نمود که پیامبر خدا صل الله علیه و آله فرمود: هیچ بنده‌ای برای مردان و زنان با ایمان دعا نمی‌کند مگر این که خداوند همان دعا را به تعداد همه مؤمنینی که آفریده یا خواهد آفرید در حق او مستجاب کند و اگر روز قیامت محکوم به آتش شود او را به سوی جهنم می‌برند و مردان و زنان با ایمان می‌گویند: پروردگارا! این فرد برای ما دعا می‌کرد شفاعت ما را درباره او بپذیر. و خداوند شفاعت آن‌ها را می‌پذیرد و از دوزخ نجات می‌دهد.
پیامبر خدا صل الله علیه و آله فرمود: هر گاه یکی از شما بخواهد دعا کند در حق همه دعا کند که از مهمترین موجبات پذیرش دعا می‌باشد.

 

ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، شیخ صدوق، ص ۳۰۳