فضیلت ماه شعبان

رسول خدا (ص ) فرمودند: رجب شهر اللّه و شعبان شهری و رمضان شهر امّتی: رجب ماه خدا و شعبان ماه من و رمضان ماه امت من است.

همچنین فرمودند: شعبان شهری رحم اللّه من أعاننی علی شهری: شعبان ماه من است خدا بیامرزد کسی که مرا به ماه من اعانت کند.

و نیز در حدیثی دیگر پیامبر(ص) می فرماید: ماه شعبان ماهی است که اعمال انسانها بالا می رود در حالیکه مردم از آن غفلت می کنند.

همینطور از امام علی (ع) گزارش شده که فرمودند: ماه شعبان ماه رسول خدا(ص) است.

پیامبر(ص) می فرمایند: شعبان ماه من است هر کس یک روز از این ماه را روزه بدارد بهشت بر او واجب می شود، و در برخی احادیث از شعبان به سید و سرور ماهها تعبیر شده است.

در روایتی از حضرت صادق(ع) گزارش شده که هنگامی ماه شعبان فرا می رسید، پدرم امام سجاد(ع) اصحاب و یاران خود را جمع می کرد و چنین می‌فرمود: ای اصحاب من، می دانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است و حضرت رسول (ص) می فرمود:

شعبان ماه من است پس روزه بدارید برای دوستی و محبت پیامبر خود و برای تقرّب و نزدیک شدن به پروردگار، به حق آن خدایی که جان علی بن الحسین به دست قدرت اوست، سوگند یاد می کنم که از پدرم حسین بن علی(ع) شنیدم که او نیز از پدرش امیرالمؤمنین(ع) شنیده است که می فرماید: هر کس روزه بدارد ماه شعبان را برای محبّت پیامبر(ص) و تقرّب به سوی خدا، خدا او را دوست دارد و او را به کرامت و بزرگواری خود در قیامت نزدیک گرداند و بهشت را بر او واجب نماید.

از صفوان جمال روایت شده که می گفت امام صادق(ع) به من فرمود وادار کن کسانی را که در اطراف تو هستند به روزه ماه شعبان. گفتم فدایتان شوم. مگر در فضیلت آن چیزی می بینید فرمودند: بلی به درستیکه رسول خدا(ص) هرگاه می دید هلال ماه شعبان را، امر می فرمود به منادی که در مدینه ندا می کرد: ای اهل مدینه من از جانب خداوند به سوی شما مبعوث شدم آگه باشید که شعبان ماه من است. پس خدا رحمت کند کسی را که مرا بر ماه من یاری کند یعنی روزه بدارد.

از امام صادق(ع) روایت است که امیرالمؤمنین(ع) فرمود: ما فاتنی صوم شعبان مذ سمعت منادی رسول اللّهص ینادی تلی شعبان فلن یفوتنی ایّام حیاتی صوم شعبان ان شاء اللّه: روزه ماه شعبان از من فوت نشد از زمانی که شنیدم منادی رسول خدص فریاد می کرد. بنابراین هرگز روزه ماه شعبان از من در ایام زندگانی ام فوت نخواهد شد.اگر خدا بخواهد.

روایت شده که روزه دو ماه شعبان و رمضان توبه و مغفرت از خداست.

روزی در نزد امام صادق(ع)، ذکر روزه ماه شعبان به میان آمد. حضرت فرمود که در فضیلت روزه شعبان چنین و چنان است. حتّی آنکه مردی مرتکب خون حرام می شود پس در ماه شعبان روزه می گیرد. به او نفع بخشیده و او آمرزیده می شود.

اعمال زیادی در ماه شعبان وارد شده ولی آنچه از روایات استفاده می شود این است که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است. هر که در هر روز این ماه هفتاد مرتبه استغفار کند مثل آن است که هفتاد هزار مرتبه در ماههای دیگر استغفار کرده است. عمل دیگری که در این ماه سفارش شده صدقه دادن است اگرچه به اندازه نصف دانه خرمایی باشد. تا خداوند بدن او را بر آتش جهنم حرام گرداند.

عمل دیگر روزه ماه شعبان آنچه در قبل گذشت، از امام صادق(ع) درباره فضیلت روزه ماه رجب سؤال کردند حضرت فرمود: چرا از روزه ماه شعبان غافلید؟ پرسیدند کسی که یکروز از شعبان را روزه بدارد چه قدر ثواب دارد؟ فرمود: به خدا قسم بهشت ثواب اوست.

دوباره پرسیدند بهترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمود تصدّق و استغفار. هر که در این ماه صدقه دهد خداوند او را تربیت کند. همچنان که یکی از شما بچه شترش را تربیت می کند تا آنکه در روز قیامت به صاحبش برسد.

روزه ماه شعبان به خصوص در پنجشنبه ماه ثوابی بسیار دارد، روایت شده که در هر پنجشنبه ماه شعبان آسمانها را زینت می کنند، پس ملائکه عرض می کنند: خداوندا روزه داران این روز را بیامرز و دعای آنها مستجاب می شود. همچنین پیامبر(ص) فرموده: هر که روز دوشنبه و پنجشنه شعبان را روزه دارد حقتعالی ۲۰ حاجت دنیوی و ۲۰ حاجت اخروی او را برآورده می سازد.

منابع:

۱. وسایل الشیعه، ج ۱۰، ص ۴۸۰.

۲. همان، ص ۴۹۷.

۳. همان، ص ۵۰۲.

۴. همان، ص ۴۹۳.

۵. همان، ج ۸، ص ۹۸.

۶. بحارالانوار، ج ۹۴ و ۷۹ باب ۵۶.

۷. المراقبات، ص ۱۷۳.

۸. کافی، ج ۴، ص ۹۳.

۹. بحارالانوار، ج ۱۰۱، ص ۳۸۲، باب ۹ و ج ۹۴ ص ۷۱.

۱۰. همان، ج ۹۴، ص ۷۲

۱۱. شیخ طوسی، الخصال، ج ۲، ص ۶۰۵.

۱۲. همان.

۱۳. وسائل الشیعه، ج ۱۰، ص ۴۹۳