ده چرا در زندگی مردم

 

کَانَ [الصَّادِقُ‏] عَلَیْهِ السَّلَامُ دَائِماً یَعِظُ بِهَا النَّاسَ کَانَ عَلَیْهِ السَّلَامُ یَقُولُ:
امام صادق(علیه السلام)دائما مردم را به ده چرا موعظه می کرد .

إنْ کَانَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى قَدْ تَکَفَّلَ بِالرِّزْقِ فَاهْتِمَامُکَ لِمَاذَا؟
اگر خداوند رازق و متکفل رزق انسان است پس تلاش بیش از حد برای رزق و روزی برای چی ؟ و چرا بیش از حد برای بدست آوردن رزق و روزی تلاش می کنید تا باعث فوت کارهای دیگر درزندگی شود و ترک وظایف دیگر . به مقدار وظیفه باید کار و تلاش کرد و به کارهای دیگر زندگی هم برسیم خداوند رزق انسان را می رساند.

 و إِنْ کَانَ الرِّزْقُ مَقْسُوماً فَالْحِرْصُ لِمَاذَا؟
و اگر رزق از طرف خداوند قسمت شده است پس چرا باید انسان حرص بزند.؟

و إِنْ کَانَ الْحِسَابُ‏ حَقّاً فَالْجَمْعُ لِمَاذَا؟
و اگر حساب و کتاب اعمال حق است پس جمع کردن مال برای چی ؟

و إِنْ کَانَ الْخَلَفُ مِنَ اللَّهِ حَقّاً فَالْبُخْلُ لِمَاذَا؟
و اگر انسان انفاق کند و خداوند چند برابر پاداش می دهد پس بخل کردن در انفاق مال و علم و وقت و جان برای چی ؟.
( البته مالی را باید انفاق کند در راه خیر که از راه خیر هم بدست آمده باشد و نیز حلال باشد)

و إِنْ کَانَتِ الْعُقُوبَهُ مِنَ اللَّهِ النَّارَ فَالْمَعْصِیَهُ لِمَاذَا؟
و اگر عقوبت کردن از طرف خداوند آتش دوزخ است پس گناه کردن برای چی ؟

و إِنْ کَانَ الْمَوْتُ حَقّاً فَالْفَرَحُ لِمَاذَا؟
و اگر مردن حق است پس خوشحالی که انسان را از یاد مرگ و قیامت غافل کند برای چی؟.

و إِنْ کَانَ الْعَرْضُ عَلَى اللَّهِ حَقّاً فَالْمَکْرُ لِمَاذَا؟
واگر اعمال بر خداوند عرضه می شود و در محضر او بسر میبریم پس مکر و حیله زدن به مومنان و مسلمانان برای چی .؟

و إِنْ کَانَ الْمَمَرُّ عَلَى الصِّرَاطِ حَقّاً فَالْعُجْبُ لِمَاذَا؟
واگر عبور از پل صراط حق است پس عجب و خود پسندی برای چی؟

و إِنْ کَانَ کُلُّ شَیْ‏ءٍ بِقَضَاءِ وَ قَدَرٍ فَالْحُزْنُ لِمَاذَا؟
و اگر هر چیزی به قضا و حکم خداوند و قدر و اندازه خداوند است پس غم و اندوه برای چی ؟

و إِنْ کَانَتِ الدُّنْیَا فَانِیَهً فَالطُّمَأْنِینَهُ لِمَاذَا؟

و اگر دنیا فانی و از بین رفتنی است پس اطمینان و دلبستگی به آن برای چی ؟

عیون الحکم و المواعظ (للیثی)ص ۳۳۴