خرداد
19
1391

نماز جعفر طیار

جعفر بن ابیطالب

جعفر، کنیه او ابوعبدالله و مشهور به “جعفر طیار” پسرعموی پیغمبر و از شهدای بزرگ صدر اسلام! پدرش ابی طالب و مادرش فاطمه بنت اسد و برادرش عقیل، طالب، و علی علیه السلام است. جعفربن ابیطالب ۲۰ سال بعد از عام الفیل در مکه به دنیا آمد. آن زمان که خشکسالی مکه بود، جعفر به دلیل معیشت سخت و تنگ پدرش، در خانه عمویش عباس بزرگ شد و همچنان نزد او ماند تا در سال اول بعثت پیغمبر اسلام، اندکی بعد از برادرش علی علیه السلام مسلمان شد و اسلام آورد.

فضائل و مناقب جعفربن ابیطالب

او در عصر جاهلیت به داشتن چهار خصلت، متمایز بود. پرهیز از شرابخواری، دروغ، فحشاء، و بت پرستی. جعفر خطیبی توانا و مردی شجاع، سخاوتمند، بردبار و متواضع و شخصیتی نافع داشت و دارای عقل و درایت و هوش زیاد و اراده قوی بود. این سردار برجسته، آگاه به مسائل دینی و آشنا به فنون و اصول جنگ بود و از سابقین در اسلام بود. درباره فضایل او روایاتی از پیامبر نقل شده که جعفر در ردیف بهترین مردم و با پیامبر از یک طینت و سرشت و از نظر خلق و خوی شبیه ترین افراد به پیغمبر بوده است. هم چنین پیغمبر، او را از “ابوالمساکین” یعنی پدر بینوایان دادند، زیرا او بسیار به فقرا و مستمندان رسیدگی میکرد و اموالش را میان آنها تقسیم نمود. ارادت و علاقه اش به برادر خود، علی بن ابیطالب هم بسیار زیاد بود. او از پیامبر روایت نقل کرده و پسرش عبدالله، ابوموسی اشعری، عبدالله بن مسعود، عایشه، ام سلمه و دیگران هم از او نقل حدیث کرده اند.

وفات

بنا بر قول مشهور، او در هنگام شهادت ۴۱ سال داشت و در همان منطقه (موته) شهید شد و مزار او و سایر شهدای موته، در منطقه ای معروف به شهر مزار در اطراف موته (شهری در استان کرک اردن) قرار دارد. ظاهرا قبر آنها قبلا مخفی بود ولی امروزه شناخته شده و امروز زیارتگاه است. گفته می شود که “ظاهر بیترس اول” چهارمین سلطان مصر، مزار جعفر را تجدید بنا کرد و اوقاف بسیاری به آن اختصاص داد.

نماز جعفر طیار

یکى از نمازهاى مستحبى که استحبابى مؤکد دارد و بین شیعه و سنى از نمازهاى معروف است، نماز جعفر بن ابی‌طالب است که رسول خدا آن را به وى هنگامى که از سفر حبشه بر مى‌گشت، عطا کرد، تا با این وسیله، محبت و کرامت خود نسبت به او را اظهار بدارد…. و بهترین وقت انجام آن، هنگام بلند شدن آفتاب در صبح جمعه است و جائز است که مکلف، آن را جزء نافله‌هاى شب و یا روز خود حساب کند که در این صورت هم به عنوان نماز جعفر و هم به حساب نافله‌هاى او محسوب می‌شود همان‌طور که در روایت آمده است. مثلاً اگر مکلف خواست آن را بعد از نماز مغرب بیاورد، مى‌تواند به عنوان نافله مغرب نیت کند.

این نماز، چهار رکعت با دو سلام است؛ یعنى دو نماز دو رکعتى است که در هر رکعت حمد و سوره را می‌خواند و پس از تمام شدن سوره، پانزده بار مى‌گوید: «سبحان الله و الحمد لله و لا إله إلا الله و الله أکبر». آن‌گاه به رکوع مى‌رود و این ذکر را در رکوع ده بار مى‌گوید و پس از سر برداشتن از آن، ده بار مى‌گوید و همچنین در سجده و بعد از سربرداشتن از سجده و همچنین در سجده دوم و بعد از سر برداشتن از سجده، ده بار همین ذکر را بگوید که در نتیجه، در یک رکعت، هفتاد و پنج بار و در چهار رکعت، سیصد بار این ذکر را گفته است. و ظاهراً مى‌تواند در رکوع و سجود، به همین ذکر اکتفا نموده، ذکر خاص رکوع و سجود را نگوید؛ لکن نزدیک‌تر به احتیاط، آن است که به گفتن آن اکتفا ننموده، ذکر رکوع و سجود را نیز بگوید. در این نماز، سوره خاصى معین نشده و هر سوره‌ای می‌تواند بخواند؛ ولی، بهتر آن است که در رکعت اول، سوره «إذا زلزلت»، و در رکعت دوم، سوره «عادیات» و در رکعت سوم «إذا جاء نصر الله» و در رکعت چهارم، سوره «قل هو الله أحد» را بخواند.

مسأله۱. جائز است در صورتى که عجله داشته باشد، تسبیحات را بعد از نماز بگوید. [یعنی دو تا دو رکعت نماز بخواند مانند نماز صبح و بعداً ۳۰۰ بار ذکر تسبیحات اربعه را بگوید]؛ همچنان‌که جائز است در صورتى که حاجتی ضرورى دارد، اصل نماز جعفر را دو قسمت نموده یک دو رکعتى را بیاورد و دو رکعت دیگر را بعد از بر آمدن حاجتش بخواند.

مسأله۲. اگر بعضى از تسبیحات را در جاى خودش فراموش کند، اگر در محل‌هاى دیگر به یادش آمد؛ در همان‌جا قضایش را به‌جا مى‌آورد و تسبیحات همان محل را نیز مى‌خواند. بنابراین اگر تسبیحات رکوع را فراموش کرد و بعد از سربرداشتن از آن، به یادش آمد، در همان‌جا ده تسبیح رکوع را قضا نموده، تسبیح خود آن محل را نیز مى‌خواند و همچنین در محل‌ها و در احوال دیگرِ نماز. و اگر بیادش نیامد، تا از نماز فارغ شد، بهتر و به احتیاط نزدیک‌تر، آن است که تسبیحات فراموش شده را به امید ثواب بیاورد

منابع

من لایحضرالفقیه ج۱ ص ۵۵۴

کافی ج۳ ص۴۶۶

وسائل الشیعه ج۸ ص۶۱

درباره نویسنده: زهرا موذن

فرستادن دیدگاه

گاه‌شمار تاریخ خورشیدی

اردیبهشت ۱۴۰۳
ش ی د س چ پ ج
« فروردین    
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031