جایز بودن لعن

نوشته شده توسط موذن    بدون دیدگاه |

آیا برای ما جایز است کسی را که رسول خدا (صلى الله علیه وآله) لعنت کرده است ، لعنت کنیم؟
گروهی از اهل سنت ادعا می‌کنند ، که اگر خداوند یا رسول خدا (صلى الله علیه وآله) کسی را لعنت کرده باشد، مردم حق لعنت وی را ندارند ؛ زیرا شاید جواز این لعنت فقط مخصوص خدا و رسول خدا (صلى الله علیه وآله) باشد . و در توجیه این مدعی می‌گویند :
به عنوان مثال وقتی پادشاهی یکی از وزرای خویش را دشنام می‌دهد ، دلیل نمی‌شود که غلامان نیز او را دشنام دهند !
پاسخ:
۱- لعن مردم به معنی درخواست لعنت توسط خداوند است .
همانطور که در ترجمه معنی لعن گذشت ، معنای لعن همان طلب دوری از رحمت خداست ؛ یعنی لعنت کننده از خدا می‌خواهد که شخص لعنت شده را از رحمت خود دور نماید ؛ و با عبارت «اللهم العن فلاناً» و یا «لعنه الله» یا «لعنه الله علیه» در واقع ، همان دوری از رحمت خداوند را برای او طلب می‌کند .
بنا بر این ، این اشکال تنها در زمانی قابل بررسی است که شخص به دیگری دشنام دهد ؛ یعنی به عنوان مثال چنین اشکال شود که اگر سلطان به وزیر خود دشنام‌ دهد ، شاید برای دیگران مجاز نباشد که به او دشنام دهند ؛ اما آنچه ما در مورد جواز آن در این مقاله سخن می‌گوییم ، لعن است و نه سب !
پس با توجه به معنی لعن ، این اشکال صحت ندارد !
۲- طلب لعنت همه مردم ، برای گروهی از گناهکاران در قرآن و سنت نبوی :
در مواردی از قرآن و سنت به جواز لعن توسط غیر خدا ، تصریح شده است . مانند آیه : «وَیَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ» و یا آیه: «لَعْنَهُ اللَّهِ وَالْمَلَائِکَهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ» که نشانگر مشروعیت لعن توسط غیر خداوند است.
خداوند متعال می‌فرماید:
إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَالْهُدَى مِنْ بَعْدِ مَا بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتَابِ أُولَئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ
سوره بقره آیه ۱۵۹
کسانی که نشانه های روشن و رهنمودی را که فرستادیم بعد از آنکه برای مردم در کتاب توضیح داده ایم نهفته می دارند ، آنان را خدا لعنت کرده و لعنت‌کنندگان لعنتشان کنند .
و در آیه دیگر می‌فرماید:
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ کُفَّارٌ أُولَئِکَ عَلَیْهِمْ لَعْنَهُ اللَّهِ وَالْمَلَائِکَهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ
سوره بقره آیه ۱۶۱
کسانی که کافر شدند و در حال کفر مردند لعنت خدا و فرشتگان و تمام مردم بر آنان باد.
و هم‌چنین در قرآن کریم آمده است :
وَاللَّهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ * أُولَئِکَ جَزَاؤُهُمْ أَنَّ عَلَیْهِمْ لَعْنَهَ اللَّهِ وَالْمَلَائِکَهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ
سوره آل عمران آیات۸۶ و ۸۷٫
و خداوند قوم بیدادگر را هدایت نمی‌کند ؛ آنان سزایشان این است که لعنت خدا و فرشتگان و مردم همگی بر آنان است .
همچنین در صحیح بخاری از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) روایت می‌کند که فرمودند :
فمن أحدث فیها حدثا أو آوى محدثا فعلیه لعنه الله والملائکه والناس أجمعین… ومن والى قوما بغیر إذن موالیه فعلیه لعنه الله والملائکه والناس أجمعین… فمن أخفر مسلما فعلیه لعنه الله والملائکه والناس أجمعین… .
کسی که در مدینه بدعت گذارد و یا بدعت‌گذار را پناه دهد پس لعنت خدا و ملائکه و همه مردمان بر او باد ؛
وکسی که از بدون اجازه مولای خویش ، مولای دیگری بگیرد لعنت خدا و ملائکه و همه مردمان بر او باد
اگر کسی ذمه (پناه دادن به اهل کتاب) یکی از مسلمانان را بشکند لعنت خدا و ملائکه و همه مردمان بر او باد.
مسلم نیز در صحیح خویش از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) روایت می‌کند که فرمودند :
وَمَنْ ادَّعَى إلى غَیْرِ أبیه أو انْتَمَى إلى غَیْرِ مَوَالِیهِ فَعَلَیْهِ لَعْنَهُ اللَّهِ وَالْمَلَائِکَهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ.
کسی که خود را فرزند غیر پدر خویش نشان دهد و کسی که خود را غلام کسی غیر از مولای خویش معرفی کند لعنت خداوند وملائکه و همه مردمان بر او باد .
منابع:
۱- قرآن کریم
۲- صحیح البخاری ج۶ ص۲۴۸۲ ش ۶۳۷۴ کتاب الفرائض باب إثم من تبرأ من موالیه
۳- صحیح مسلم ج ۲ ص ۹۹۴ ش ۱۳۷۰ کتاب الحج باب فضل المدینه