دعاهای مردود و غیر مستجاب

از جمله دعاهایی که مردود است و هرگز به اجابت نمی‌رسد دعاهایی است که بر خلاف نظام احسن عالم و قضای قطعی خدا باشد؛ مثلا اگر کسی دعا کند که: پروردگارا! من همیشه زنده بمانم و هرگز از دنیا نروم دعایش پذیرفتنی نیست زیرا :

«کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَهُ المَوْتِ» (آل عمران آیه ۱۸۵)

«هر نفسی شربت مرگ را می‌نوشد»

یا دعا کند که: بارالها! جوانی من همیشه ثابت بماند و من هرگز به پیری و فرسودگی دچار نشوم. این دعا نیز قابل عمل و استجابت نیست زیرا قضای قطعی خداوند این است که انسان از طفولیت به نوجوانی و جوانی و سپس به میانسالی برسد و اگر عمر داشته باشد به پیری برسد و آنچنان فرسوده شود که تمام قوا را از دست داده و معلومات خود را فراموش کرده باشد. این برنامه‌ها را خداوند به قضای خود مقرر فرموده و در قرآن شریف آمده است.

گاهی افراد از روی عدم توجه و بی علمی دعاهایی می‌کنند که از نظر حفظ نظام عالم عملی نیست و ائمه معصومین علیه السلام در مواقعی به افراد تذکر داده‌اند و آن تذکرات به صورت حدیث در کتب اخبار آمده است.

در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده است که فرموده:

«آن کس که دعا می‌کند نگوید: بارالها! مرا محتاج به هیچ یک از مخلوقین خود منما زیرا انسانی نیست مگر آن که محتاج به مردم است. اگر می‌خواهد دعای صحیح بنماید بگوید:خداوندا! مرا بر اشرار خلقت محتاج منما. همچنین می‌فرماید: هیچ فرد دعا کننده ای از خداوند بالاتر از قدر و منزلت و ارزش خود تقاضا ننماید، زیرا چنین انسانی که تقاضای بی مورد و فوق مقدار و وزن خود می‌نماید شایسته محرومیت است که به آن دعا دست نیابد و آن دعا از وی پذیرفته نشود.» (۱)

و در حدیثی چنین آمده است: « مردی در حضور حضرت علی علیه السلام درباره دوست خود دعا کرد و گفت: خداوندا هیچ ناملایم و مکروهی را برای او پیش نیاور و درباره او روا مدار. علی علیه السلام که این دعا را شنید به او فرمود: شما برای دوستت دعا کرده ای به مرگ یعنی می‌گویی: خدایا دوست مرا از دنیا ببر و به حیات او خاتمه بده. زیرا انسان زنده و کسی که در دنیا زندگی می‌کند لابد و ناچار باید به ناملایمات و مکروهاتی دچار گردد.» (۲)

۱.سفینه البحار ج۱ ص۴۴۷

۲. شرح ابن ابی الحدید ج ۲۰ ص ۲۸۹