حمایت از مولا تا پای جان

پس از ماجرای سقیفه و بیعت جمعی با ابوبکر، امیرالمومنین حضرت علی علیه السلام برای استیفای حق خویش و این که وی به تصریح رسول خدا صلی الله علیه و آله در حدیث ثقلین، غدیر خم، منزلت و آیه مباهله و…، جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله است، از مسلمانان یاری خواست. او شب‌ها همسرش فاطمه علیهاالسلام را بر الاغی سوار می‌کرد و خود لگام آن را می‌کشید و دو پسرش حسن و حسین علیهما السلام هم پیشاپیش پدر و مادر حرکت می‌کردند، آن گاه در خانه انصار و دیگران می‌آمد و از آنان یاری می‌خواست.

بدین‌سان چهل مرد به حضرت پاسخ مثبت دادند و حضرت علی علیه السلام با آنان به شرط ایستادگی تا پای جان بیعت کرد و در ضمن با آنان شرط کرد که سحرگاه سر تراشیده و با سلاح به حضورش بیایند. اما چون سپیده دمید از آن گروه چهل نفری تنها چهار تن – با سر تراشیده و سلاح بر دوش – آمدند و آن چهار تن عبارت بودند از: زبیر، مقداد، ابوذر و سلمان.

حضرت علی علیه السلام بار دیگر شبانه بر در خانه همان چهل نفر رفت و سوگندشان داد که به یاریش بشتابند. آن گاه آنان گفتند: فردا صبح به حضورت می‌آییم، ولی باز هم آن چهار تن آمدند و کس دیگر نیامد. شب سوم نیز علی علیه السلام با آنان دیدار کرد و نتیجه همان بود که در شب های قبل اتفاق افتاده بود. بنابراین ابوذر جزو معدود افرادی بود که تا پای جان حاضر به حمایت از مولایش امیرمومنان علی علیه السلام بود.

زیرا حضرت فاطمه علیها السلام به علت آلام و ضربه‌های روحی ناشی از شهادت پیامبر صلی الله علیه و آله و هجوم به بیت او بیمار بود و نمی‌توانست به راحتی راه برود، از این رو حضرت علی علیه السلام در این داستان و پی گیری حق خود، و نیل به مقصودش، فاطمه علیها السلام را بر الاغی سوار می کرد، و به در خانه مهاجر و انصار می‌برد.

زبیر تا زمان خلافت حضرت علی علیه السلام از یاران مخلص حضرت بود، پس از قتل عثمان و بیعت مردم با آن حضرت، زبیر و نیز طلحه جزو نخستین اصحابی بودند که با حضرت علی علیه السلام بیعت کردند، ولی به علت این که حضرت قسمتی از مراکز کشور اسلامی را در اختیار آنان قرار نداد، نقض عهد کردند و با همکاری عایشه جنگ جمل را به راه انداختند، در این جنگ، زبیر و طلحه کشته شدند. و عایشه را با احترام به مدینه بازگرداند.

منبع:

شرح ابن ابی الحدید، ج ۱۱، ص ۱۴