دعای بیست و دوم:هنگام سختی

نیایش، هنگام سختى و مشقت و فرو بستگى کارها

وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَیْهِ السّلَامُ عِنْدَ الشّدّهِ وَ الْجَهْدِ وَ تَعَسّرِ الْأُمُورِ

 

اللّهُمّ إِنّکَ کَلّفْتَنِی مِنْ نَفْسِی مَا أَنْتَ أَمْلَکُ بِهِ مِنّی، وَ قُدْرَتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیّ أَغْلَبُ مِنْ قُدْرَتِی، فَأَعْطِنِی مِنْ نَفْسِی مَا یُرْضِیکَ عَنّی، وَ خُذْ لِنَفْسِکَ رِضَاهَا مِنْ نَفْسِی فِی عَافِیَهٍ.
اللّهُمّ لَا طَاقَهَ لِی بِالْجَهْدِ، وَ لَا صَبْرَ لِی عَلَى الْبَلَاءِ، وَ لَا قُوّهَ لِی عَلَى الْفَقْرِ، فَلَا تَحْظُرْ عَلَیّ رِزْقِی، وَ لَا تَکِلْنِی إِلَى خَلْقِکَ، بَلْ تَفَرّدْ بِحَاجَتِی، وَ تَوَلّ کِفَایَتِی.
وَ انْظُرْ إِلَیّ وَ انْظُرْ لِی فِی جَمِیعِ أُمُورِی، فَإِنّکَ إِنْ وَکَلْتَنِی إِلَى نَفْسِی عَجَزْتُ عَنْهَا وَ لَمْ أُقِمْ مَإ؛پ‏پّ‏ّ فِیهِ مَصْلَحَتُهَا، وَ إِنْ وَکَلْتَنِی إِلَى خَلْقِکَ تَجَهّمُونِی، وَ إِنْ أَلْجَأْتَنِی إِلَى قَرَابَتِی حَرَمُونِی، وَ إِنْ أَعْطَوْا أَعْطَوْا قَلِیلًا نَکِداً، وَ مَنّوا عَلَیّ طَوِیلًا، وَ ذَمّوا کَثِیراً.
فَبِفَضْلِکَ، اللّهُمّ، فَأَغْنِنِی، وَ بِعَظَمَتِکَ فَانْعَشْنِی، وَ بِسَعَتِکَ، فَابْسُطْ یَدِی، وَ بِمَا عِنْدَکَ فَاکْفِنِی.
اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ خَلّصْنِی مِنَ الْحَسَدِ، وَ احْصُرْنِی عَنِ الذّنُوبِ، وَ وَرّعْنِی عَنِ الْمَحَارِمِ، وَ لَا تُجَرّئْنِی عَلَى الْمَعَاصِی، وَ اجْعَلْ هَوَایَ عِنْدَکَ، وَ رِضَایَ فِیمَا یَرِدُ عَلَیّ مِنْکَ، وَ بَارِکْ لِی فِیمَا رَزَقْتَنِی وَ فِیمَا خَوّلْتَنِی وَ فِیمَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیّ، وَ اجْعَلْنِی فِی کُلّ حَالَاتِی مَحْفُوظاً مَکْلُوءاً مَسْتُوراً مَمْنُوعاً مُعَاذاً مُجَاراً.
اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ اقْضِ عَنّی کُلّ مَا أَلْزَمْتَنِیهِ وَ فَرَضْتَهُ عَلَیّ لَکَ فِی وَجْهٍ مِنْ وُجُوهِ طَاعَتِکَ أَوْ لِخَلْقٍ مِنْ خَلْقِکَ وَ إِنْ ضَعُفَ عَنْ ذَلِکَ بَدَنِی، وَ وَهَنَتْ عَنْهُ قُوّتِی، وَ لَمْ تَنَلْهُ مَقْدُرَتِی، وَ لَمْ یَسَعْهُ مَالِی وَ لَا ذَاتُ یَدِی، ذَکَرْتُهُ أَوْ نَسِیتُهُ.
هُوَ، یَا رَبّ، مِمّا قَدْ أَحْصَیْتَهُ عَلَیّ وَ أَغْفَلْتُهُ أَنَا مِنْ نَفْسِی، فَأَدّهِ عَنّی مِنْ جَزِیلِ عَطِیّتِکَ وَ کَثِیرِ مَا عِنْدَکَ، فَإِنّکَ وَاسِعٌ کَرِیمٌ، حَتّى لَا یَبْقَى عَلَیّ شَیْ‏ءٌ مِنْهُ تُرِیدُ أَنْ تُقَاصّنِی بِهِ مِنْ حَسَنَاتِی، أَوْ تُضَاعِفَ بِهِ مِنْ سَیّئَاتِی یَوْمَ أَلْقَاکَ یَا رَبّ.
اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِی الرّغْبَهَ فِی الْعَمَلِ لَکَ لِ‏آخِرَتِی حَتّى أَعْرِفَ صِدْقَ ذَلِکَ مِنْ قَلْبِی، وَ حَتّى‏
یَکُونَ الْغَالِبُ عَلَیّ الزّهْدَ فِی دُنْیَایَ، وَ حَتّى أَعْمَلَ الْحَسَنَاتِ شَوْقاً، وَ آمَنَ مِنَ السّیّئَاتِ فَرَقاً وَ خَوْفاً، وَ هَبْ لِی نُوراً أَمْشِی بِهِ فِی النّاسِ، وَ أَهْتَدِی بِهِ فِی الظّلُمَاتِ، وَ أَسْتَضِی‏ءُ بِهِ مِنَ الشّکّ وَ الشّبُهَات‏
اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِی خَوْفَ غَمّ الْوَعِیدِ، وَ شَوْقَ ثَوَابِ الْمَوْعُودِ حَتّى أَجِدَ لَذّهَ مَا أَدْعُوکَ لَهُ، وَ کَأْبَهَ مَا أَسْتَجِیرُ بِکَ مِنْهُ‏
اللّهُمّ قَدْ تَعْلَمُ مَا یُصْلِحُنِی مِنْ أَمْرِ دُنْیَایَ وَ آخِرَتِی فَکُنْ بِحَوَائِجِی حَفِیّاً.
اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمّدٍ، وَ ارْزُقْنِی الْحَقّ عِنْدَ تَقْصِیرِی فِی الشّکْرِ لَکَ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَیّ فِی الْیُسْرِ وَ الْعُسْرِ وَ الصّحّهِ وَ السّقَمِ، حَتّى أَتَعَرّفَ مِنْ نَفْسِی رَوْحَ الرّضَا وَ طُمَأْنِینَهَ النّفْسِ مِنّی بِمَا یَجِبُ لَکَ فِیمَا یَحْدُثُ فِی حَالِ الْخَوْفِ وَ الْأَمْنِ وَ الرّضَا وَ السّخْطِ وَ الضّرّ وَ النّفْعِ.
اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِی سَلَامَهَ الصّدْرِ مِنَ الْحَسَدِ حَتّى لَا أَحْسُدَ أَحَداً مِنْ خَلْقِکَ عَلَى شَیْ‏ءٍ مِنْ فَضْلِکَ، وَ حَتّى لَا أَرَى نِعْمَهً مِنْ نِعَمِکَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ فِی دِینٍ أَوْ دُنْیَا أَوْ عَافِیَهٍ أَوْ تَقْوَى أَوْ سَعَهٍ أَوْ رَخَاءٍ إِلّا رَجَوْتُ لِنَفْسِی أَفْضَلَ ذَلِکَ بِکَ وَ مِنْکَ وَحْدَکَ لَا شَرِیکَ لَکَ.
اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنِی التّحَفّظَ مِنَ الْخَطَایَا، وَ الِاحْتِرَاسَ مِنَ الزّلَلِ فِی الدّنْیَا وَ الْ‏آخِرَهِ فِی حَالِ الرّضَا وَ الْغَضَبِ، حَتّى أَکُونَ بِمَا یَرِدُ عَلَیّ مِنْهُمَا بِمَنْزِلَهٍ سَوَاءٍ، عَامِلًا بِطَاعَتِکَ، مُؤْثِراً لِرِضَاکَ عَلَى مَا سِوَاهُمَا فِی الْأَوْلِیَاءِ وَ الْأَعْدَاءِ، حَتّى یَأْمَنَ عَدُوّی مِنْ ظُلْمِی وَ جَوْرِی، وَ یَیْأَسَ وَلِیّی مِنْ مَیْلِی وَ انْحِطَاطِ هَوَایَ‏
وَ اجْعَلْنِی مِمّنْ یَدْعُوکَ مُخْلِصاً فِی الرّخَاءِ دُعَاءَ الْمُخْلِصِینَ الْمُضْطَرّینَ لَکَ فِی الدّعَاءِ، إِنّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ.

 

ترجمه :
خدایا تو درباره اصلاح و تهذیب نفس من مرا به کارى مکلف ساخته‏اى که خود بر انجام آن از من تواناترى. و قدرت تو بر آن کار و بر خود من غالبتر از قدرت من است، پس از نیروهاى نفس من آنچه را که موجب خشنودى تو از من شود به من عطا کن، و براى نفس خود آنچه را که خوش دارد از نیروهاى نفس من با حفظ عافیت و در حد طاقت بستان.
خدایا مرا بر مشقت طاقت، و بر بلا صبر و بر فقر قدرت نیست، پس روزیم را باز مدار، و مرا به خلق خود وا مگذار. بلکه تو خود به تنهائى حاجتم را بر آور، و کار مرا بعهده گیر، و مرا منظور نظر خود ساز، و در همه کارهایم با چشم لطف بنگر. زیرا اگر مرا به نفس خود وا گذارى از اداره آن فرو مانم، و آنچه را که صلاح نفس من در آن است بر پا ندارم، و اگر مرا به خلق خود وا گذارى روى بر من ترش کنند و اگر بر عهده خویشانم موکول کنى محرومم سازند. و اگر عطا کنند عطائى کم و بى‏برکت دهنده و منتى فراوان نهند. و نکوهشى بسیار کنند.
خدایا پس به فضل خود بى‏نیازم کن، و بدست عظمتت زیر بازویم را بگیر، و بر پایم‏دار و به توانگرى خود دستم را گشاده ساز. و به رحمتت بى‏نیازم کن.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست و مرا از حسد برهان و از گناهان بازدار، و از کارهاى حرام توفیق پرهیز بخش و بر ارتکاب معاصى دلیرم مکن و مرغ دلم را در شاخسار لطف و رحمت خود به پرواز دار و به هر شهد و شرنگ که از جام تقدیر تو به کامم در آید شادم ساز و روزى و بخشش و انعامت را بر من بیفزاى. و مرا در همه احوالم محفوظ و محروس و مستور و در پناه و در عصمت و در زینهار خود بدار.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست و مرا به انجام هر گونه طاعتى که براى خود یا یکى از خلق خود بر من لازم و واجب کرده‏اى موفق دار، اگر چه بدنم از انجامش ناتوان باشد، و نیرویم از آن سستى گیرد، و قدرتم به آن نرسد. و مال و سرمایه من گنجایش آن را نداشته باشد، خواه آن طاعت را بیاد داشته باشم یا فراموش کرده باشم. زیرا آن طاعت از تکالیفى است که تو اى پروردگار من آن را به حساب من گذاشته‏اى، و من آن را از یاد خود برده‏ام. پس آن را به عطاى عظیم و رحمت فراوانت از جانب من بجاى آر زیرا که تو توانگرى کریمى، تا چیزى از آن بر ذمه من نماند که بخواهى اى پروردگار من در روز لقاى خود، در مقابل آن از حسناتم بکاهى، یا به سبب آن بر سیئاتم بیفزائى.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست، و مرا رغبت آن بخش که کار ترا براى آخرتم بجا آورم. تا آنجا که صدق این معنى را در دل خود احساس کنم، و بى‏رغبتى در دنیا بر من غالب شود، و کارهاى نیک را از روى شوق بجا آورم و از کارهاى بد به علت بیم از عقاب آن ایمن باشم و نورى به من ببخش که در پرتوش در میان مردم سلوک کنم و در تاریکى‏ها راه بیابم. و با فروغش از ظلمت شک و شبهات برهم.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست. و بیم اندوه عذاب و شوق وعده ثواب را روزیم ساز، تا لذت چیزى که ترا براى آن مى‏خوانم، و اندوه چیزى را که از آن به تو پناه مى‏برم، دریابم.
خدایا تو موجبات صلاح کار دنیا و آخرت مرا مى‏دانى پس در قضاء حوائجم عنایت فرماى.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست، و چون در انجام وظیفه شکر نعمتهایت در حال آسایش و سختى و تندرستى و بیمارى کوتاهى کنم، اعتراف به حق خودت را روزیم ساز، تا به هنگام ترس و ایمنى، و خشم و رضا، و سود و زیان. مسرت خاطر و آرامش دل خود را در انجام وظیفه‏ام نسبت به تو بیابم.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست، و دلم را از حسد پاک ساز، تا بر احدى از آفریدگانت به علت چیزى از فضل و احسانت حسد نبرم، و تا آنکه نعمتى از نعمتهایت را، در دین یا دنیا، یا عافیت یا تقوى، یا سعه رزق یا آسایش، بر احدى از خلق تو نبینم، مگر آنکه بهتر از آن را به لطف تو و از جانب تو اى خداى یگانه بى‏شریک براى خود آرزو کنم.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست، و تحفظ از خطاها و پاسدارى از لغزشها را در دنیا و آخرت و در حال خشنودى و غضب، روزیم کن. که در پذیرفتن موجبات خشنودى و علل خشم یکسان و به طاعت تو عامل باشم، و درباره دوستان و دشمنانت طاعت و رضاى ترا بر غیر آن ترجیح دهم، تا دشمنم از ظلم و جورم ایمن، و دوستم از آنکه از حق منحرف و به هواى نفس او متمایل شوم ناامید گردد. و مرا از کسانى قرار ده که در حال رفاه ترا با همان اخلاص مخلصان مضطر مى‏خوانند. زیرا که تو ستوده و بخشنده و کریمى.