29
1392
آداب مخصوص زیارت امام حسین علیه السلام
مقصد دوم:در آدابى است که زائر حضرت سیّد الشّهدا علیه السّلام باید آنها را در راه زیارت و در آن حرم مطهر مراعات کند
و آن چند چیز است:اوّل:پیش از آنکه از خانه بیرون رود،سه روز روزه بدارد و روز سوم غسل کند،چنانکه امام صادق علیه السّلام به صفوان دستور العمل دادند و در ذکر زیارت هفتم خواهد آمدو شیخ محمّد بن مشهدى در مقدمات زیارت«عیدین»ذکر فرموده که چون زیارت آن حضرت را اراده کنى،سه روز روزه بدار و روز سوم غسل کن و اهل و عیال خود را نزد خود جمع کن و بگو:
اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَوْدِعُکَ الْیَوْمَ نَفْسِی وَ أَهْلِی وَ مَالِی وَ وُلْدِی وَ کُلَّ مَنْ کَانَ مِنِّی بِسَبِیلٍ الشَّاهِدَ مِنْهُمْ وَ الْغَائِبَ اللَّهُمَّ احْفَظْنَا [بِحِفْظِکَ] بِحِفْظِ الْإِیمَانِ وَ احْفَظْ عَلَیْنَا اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا فِی حِرْزِکَ وَ لا تَسْلُبْنَا نِعْمَتَکَ وَ لا تُغَیِّرْ مَا بِنَا مِنْ نِعْمَهٍ وَ عَافِیَهٍ وَ زِدْنَا مِنْ فَضْلِکَ إِنَّا إِلَیْکَ رَاغِبُونَ
خدایا من امروز به تو مىسپارم خودم و خاندانم و مال و فرزاندم،و هرکه را به شکلى از من بوده،حاضرشان و غیبشان را.خدایا نگهدار ما را با نگهدارىات،به نگهدارى ایمان و بر ما حافظ باش.خدایا ما را در پناهت قرار ده،و نعمتت را از ما مگیر،و آنچه ما راست از نعمت و سلامت کامل تغییر مده،و از فضلت بر ما بیفزا،که ما مشتاق به سوى توایم.
آنگاه از منزل خود با حال خشوع بیرون رو و بسیار بگو:لا اله الاّ اللّه و اللّه اکبر و الحمد للّهو ثناى خدا بر زبان جارى کن و بر پیامبر و آلش صلّى اللّه علیه و آله و سلّم صلوات فرست و به آرامى و وقار حرکت کن،روایت شده:خدا از عرق زائر امام حسین علیه السّلام از هر قطرهاى هفتاد هزار فرشته خلق مىکند،که خداى تعالى را تسبیح مىکنند و از خدا آمرزش مىخواهند براى او و زائران آن حضرت تا روز قیامت برپا شود.دوم:از حضرت امام صادق علیه السّلام نقل شده چون به زیارت امام حسین علیه السّلام بروى،آن حضرت را محزون و غمناک و ژولیدهمو و غبارآلود و گرسنه و تشنه زیارت کن که آن جناب با این احوال شهید شد و حاجات خود را بخواه و از کربلا بازگرد،و آن را وطن خود قرار مده.سوم:زائر در سفر زیارت آن حضرت توشه خود را از غذاهاى لذیذ مانند بریانى و حلواجات قرار ندهد،بلکه خوارکش را نان با شیر یا ماست تهیّه ببیند. از امام صادق علیه السّلام روایت شده که فرمود:شنیدم جماعتى به زیارت امام حسین علیه السّلام مىروند،و با خود سفرههایى برمىدارند که در آنها بزغالههاى بریان و حلواجات هست،اگر به زیارت قبر پدران یا دوستان خود بروند قطعا این خوراکیها را با خود برنمىدارند.در حدیث معتبر دیگرى نقل شده است که امام صادق علیه السّلام به مفضل بن عمر فرمود:زیارت کنید امام حسین علیه السّلام را بهتر از آن است که زیارت نکنید،و زیارت نکنید بهتر از آن است که زیارت کنید،مفّضل عرضه داشت:پشتم را شکستى!فرمود:و اللّه اگر به زیارت قبر پدران خود بروید،اندوهگین و غمناک مىروید،و به زیارت آن حضرت که مىروید سفرهها با خود برمىدارید،درحالىکه باید ژولیدهمو و گردآلود بروید. مولّف گوید:پس براى اغنیا و تجّار چه اندازه شایسته است،که این مطلب را در این سفر ملاحظه کنند و هرگاه در شهرهایى که تا کربلا بین راه ایشان است،عدّهاى از دوستانشان ایشان را دعوت و میهمانى مىکنند و در زمان حرکت سفرههاى آنان را از پختههاى لذیذ،و مرغ بریان و سایر غذاها پر مىکنند،نپذیرند و بگویند:ما مسافر کربلا هستیم،و براى ما تغذیه به این غذاها شایسته نیست.شیخ کلینى روایت کرده:بعد از شهادت حضرت سیّد الشّهدا علیه السّلام همسر کلبیّه آن حضرت اقامه عزا نمود،گریست و سایر زنها و خدمتکاران گریستند،تا حدى که اشکهاى آنها خشک شد،از جایى براى آن مخدّره«جونى»هدیه فرستادند،که معنى آن را مرغ قطا گفتهاند،این هدیه براى این بود که از خوردن آن در گریستن بر امام حسین علیه السّلام قوّت بگیرند،چون آن بانوى محترمه آن را دید پرسید چیست؟گفتند: هدیهاى است که فلانى براى شما فرستاده،تا در ماتم امام حسین علیه السّلام به آن استعانت بجویید،فرمود:«ما که در جشن عروسى نیستیم،ما را چه به این خوراک؟»پس دستور داد تا آن را از خانه بیرون بردند. چهارم:از مسائلى که در سفر زیارت امام حسین علیه السّلام مستحب است،تواضع و فروتنى و خشوع و راه رفتن همانند بنده ذلیل است،پس کسانى که در راه زیارت آن حضرت،بر این مرکبهاى جدید سوار مىشوند،باید خیلى متوجه خود باشند،که بر سایر زائران و بندگان خدا،که به سختى و مشقّت به کربلا مىروند،بزرگى ننمایند و تکبّر نورزند و آنان را زه چشم حقارت نبینند.علما در احوال اصحاب کهف نقل کردهاند که آنها از خاصان دقیانوس و به منزله وزارى او بودند وقتى حق تعالى رحمت خود را شامل حال آنها فرمود،و به فکر خداپرستى و اصلاح کار خود برآمدند،مصلحت خویش را در این دیدند،که از مردم کناره گیرند،و در غارى پناه گرفته به عبادت حق مشغول شوند،به این خاطر سوار بر اسبها شده، از شهر بیرون آمدند،همینکه سه میل راه رفتند،تملیخا که یکى از آنان بود گفت:«برادران این راه،راه آخرت است و باید به صورت ندارى و مسکنت رفت،و ملک و ریاست دنیا را کنار گذاشت،اکنون از اسبها پیاده شوید،و با پاى پیاده به درگاه حق روید،شاید خدا به شما رحم کند،و در کار شما گشایشى نصیب شما فرماید،همگى از اسبها خود پیاده شدند،و آن افراد محترم و معظّم در آن روز،هفت فرسخ با پاى پیاده راه رفتند،تا پاهایشان مجروح و خونچکان شد! پس زائران قبر مطهر امام حسین علیه السّلام این واقعیت را در نظر داشته باشند،و بدانند شخص در این راه هرچه براى خدا تواضع کند،باعث رفعت مقام او خواهد شد،بنابراین در آداب زیارت آن جناب از امام صادق علیه السّلام روایت شده:هرکه پیاده به زیارت قبر امام حسین علیه السّلام برود،حق تعالى براى او به عدد هر گام هزار حسنه مىنویسد،و هزار گناه را از او محو مىکند،و براى او هزار درجه در بهشت بلند مىکند،چون به شطّ فرات رسیدى غسل کن و پایت را برهنه نما،و کفشهاى خود را در دست گیر،و راه برو همانند راه رفتن بندهاى خوار. پنجم:اگر در بین راه زائر پیادهاى را دید،که وامانده و خسته شده،و از او کمک خواست تا تواند در کار او اهتمام ورزد و او را به منزل رساند،و مبادا که او را سبک شمارد،و به او بىاعتنایى کند.شیخ کلینى به سند معتبر از ابو هارون روایت کرده:من در خدمت امام صادق علیه السّلام بودم،به جمعیتى که نزد ایشان بودند فرمود:شما را چه شده که به ما استخفاف مىنمایید؟از میان آنها مردى از اهل خراسان برخاست و گفت:پناه مىبریم به خدا از این که ما به شما یا به چیزى از امر شما استخفاف کنیم و آن را کوچک شماریم،فرمود:آرى تو خودت یکى از آنانى هستى،که سبک شمردى و خوار کردى مرا!آن مرد گفت:به خدا پناه مىبرم که من شما را خوار کرده باشم.فرمود:واى بر تو،وقتى که نزدیک به جحفه بودیم،آیا نشنیدى که فلان کس به تو گفت:مرا به اندازه یک میل راه سوار کن،به خدا سوگند من از پیمودن راه خسته شدم،به خدا قسم تو سر به سوى او بلند نکردى،و او را سبک شمردى،و هرکه مؤمنى را خوا رکند ما را خوار کرده،و حرمت ما را تباه کرده است!!مؤلف گوید:ما در فصول گذشته در آداب زیارت،در ادب نهم کلامى با روایتى از على بن یقطین که مناسب با این مقام است ذکر کردیم،به آنجا رجوع کن،که در آن روایت موعظه نیکویى است و این ادب که در اینجا ذکر شد،اختصاص به زائران امام حسین علیه السّلام ندارد،ولى چون این مطلب در راه زیارت آن حضرت بسیار اتفاق مىافتد،به این خاطر آن را در اینجا ذکر کردیم. ششم:از ثقه جلیل القدر محمّد بن مسلم روایت شده است که به حضرت باقر علیه السّلام عرض کرد:ما زمانى که به زیارت پدرتان حسین بن على علیه السّلام مىرویم آیا چنین است که در حج خانه خداییم؟فرمود:آرى،عرضه داشت:پس آنچه بر حاجیان لازم است بر ما لازم است؟فرمود:بر تو لازم است با هرکه رفیق توست نیکو مصاحبت کنى،و بر تو لازم است که کم سخن بگویى،مگر سخن خیر،و بر تو لازم است که بسیار یاد خدا کنى و لازم است که جامههایت پاکیزه باشد،و پیش از آنکه داخل حایر شوى غسل کنى،و لازم است که با خشوع و رقّت باشى و نماز بسیار بخوانى و بر محمّد و آل محمّد صلوات بسیار فرستى،و باید خود را از چیزهایى که سزاوار تو نیست حفظ کنى،و دیدهات را از حرام و شبهه بپوشانى،و به برادران مؤمن پریشان خود احسان کنى،و اگر کسى را ببینى که خرجىاش تمام شده از او دستگیرى کرده،و خرجى خود را بین او و خود به طور برابر قسمت کنى و تقیّه بر تو لازم است که قوام دین تو به آن است،و همچنین پرهیز از امورى که خدا از آنها نهى فرموده و خصومت و بسیار قسم خوردن و مجادله و منازعهاى که در آن سوگند باشد ترک کنى،چون چنین رفتار کنى به اندازه ثواب حج و عمره براى تو تمام مىشود و از جانب کسىکه به مال خرج کردن،و از اهل خود دور افتادن طلب ثواب او کردهاى،مستوجب مىشوى به اینکه به آمرزش گناهان و رحمت و خشنودى خدا به وطن بازگردى. هفتم:در روایت ابو حمزه ثمالى(رضوان اللّه علیه)،از امام صادق علیه السّلام باب زیارت حضرت امام حسین علیه السّلام نقل شده: چون به نینوا رسیدى بارهاى خود را در آنجا بگذار،و به خود روغن ممال،و به چشم سرمه مکش،و گوشت مخور،البته تا زمانىکه در آنجا اقامت دارى. هشتم:غسل کردن با آب فرات است،که روایات در فضیلت آن بسیار وارد شده،در حدیثى از امام صادق علیه السّلام نقل شده:هرکه به آب فرات غسل کند و قبر امام حسین علیه السّلام را زیارت کند،از گناهان خالى شود،همانند روزى که از مادر متولد شده اگرچه گناهانش از گناهان کبیره بوده باشد و روایت شده:خدمت آن حضرت عرض شد،که بسا شود که ما به زیارت قبر امام حسین علیه السّلام برویم و غسل زیارت به سبب سرورى هوا یا غیر آن بر ما دشوار باشد،فرمود:هرکه در فرات غسل کند و حضرت حسین علیه السّلام را زیارت نماید،آنقدر از فضیلت براى او نوشته شود که به شماره درنیاید.از بشیر دهّان روایت شده:امام صادق علیه السّلام فرمود:هرکه به زیارت قبر حسین بن على علیه السّلام برود،پس وضو بگیرد و در فرات غسل کند،قدمى بر ندارد و قدمى نگذارد مگر آنکه حق تعالى براى او حجّ و عمره بنویسد و در بعضى از روایات آمده:غسل کن از فرات،از جایى که برابر قبر آن حضرت واقع شودو چنانکه از بعضى روایات استفاده مىشود خوب است چون به فرات برسد صد مرتبه اللّه اکبر و صد مرتبه لا اله الاّ اللّه و صد مرتبه صلوات بر پیامبر و آل آن حضرت فرستد.نهم:چون خواستى وارد حایر مقدّس شوى،از درى که در جانب مشرق قرار دارد وارد شو،چنانکه امام صادق علیه السّلام به یوسف کنّاسى فرمودند.دهم:در روایت ابن قولویه آمده:امام صادق علیه السلام به مفضل بن عمر فرمود:اى مفضّل چون به قبر امام حسین علیه السّلام رسیدى بر در روضه بایست و این کلمات را بخوان که تو را به هر کلمه نصیبى از رحمت الهى خواهد بود: (بیشتر…)
گاهشمار تاریخ خورشیدی
ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
---|---|---|---|---|---|---|
« فروردین | ||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 |
آخرین دیدگاه
نوشته های تازه
- منتظر ظهور ولی عصر شهریور ۲۹, ۱۳۹۲
- خداوند متعال، قرآن را مثل حبل و طنابِ مستحکم به زمین آویخت شهریور ۲۹, ۱۳۹۲
- غربت امام حسن علیه السلام میان یارانشان شهریور ۲۹, ۱۳۹۲
- سجده شکر شهریور ۲۹, ۱۳۹۲
- مسابقه رنگ آمیزی به مناسبت میلاد حضرت ولی عصر شهریور ۲۹, ۱۳۹۲