جامع‌ترین آیه در مکارم اخلاق

خُذِ الْعَفْوَ وَ أْمُرْ بِالْعُرفِ وَ أَعْرِضْ عَنِ الْجاهِلِینَ اعراف،۱۹۹

عفو و میانه‌روی را پیشه کن(عذر مردم را بپذیر و بر آنان آسان بگیر)‌ و به کارهای عقل پسند و نیکو فرمان بده، و از جاهلان اعراض کن.

این آیه با تمام سادگی و فشردگی، همه‌ی اصول اخلاقی را در بردارد؛ هم اخلاق فردی «عفو» هم اخلاق اجتماعی «و أمر بالعُرف» هم با دوست «عفو» هم با دشمن «أعرض» هم زبانی «و أمر» هم عملی «أعرض» هم مثبت «خذ» هم منفی «أعرض» هم برای رهبر، هم برای امت، هم برای آن زمان و هم برای این زمان.

چنانکه امام صادق(ع) فرمودند: در قرآن آیه‌ای جامع‌تر از این آیه در مکارم اخلاق نیست.

البته شکی نیست که عفو در مسائل شخصی است،نه در حق‌الناس و بیت‌المال.

وقتی این آیه نازل شد پیامبر(ص) از جبرئیل توضیح و شیوه عمل به این آیه را درخواست کرد. جبرئیل پیام آورد:«تَعفُو عمّن ظُلمِک، تُعطی مَن حَرمک، تَصِل مَن قطعک» از کسی که به تو ظلم کرده درگذر، به کسی که تو را محروم کرده عطا کن، و با کسی که با تو قطع رابطه کرده است، ارتباط برقرار کن.

منبع:دقایقی با قرآن (براساس تفسیر نور)