7
1393
شهادت ثالثه چیست؟
شهادت ثالثه، یعنی سومین گواهی دادن؛ که بعد از شهادتین(دو گواهی دادن: شهادت دادن به توحید و نبوت)، شهادت دادن به امامت و ولایت علی بن ابی طالب علیه السلام است.
شهادتین، یا گواهی دادن به اینکه «خدایی جز خدای یکتا نیست» و «محمد صل الله علیه و آله رسول خداست» در مواضع مختلفی مطرح است:
- هنگام اسلام آوردن، و گفتن شهادتین برای این کار
- در تشهد نمازهای واجب و مستحب
- در اذان و اقامه، پیش از نمازهای واجب
همه مسلمانان، از جمله شیعیان، معتقدند که گفتن «اشهد ان لا اله الا الله» و «اشهد انّ محمداً رسول الله» برای ورود به اسلام کفایت میکند، و نیز همین دو عبارت جزء اذان و اقامه و نیز تشهد نماز هستند.
مراجع تقلید شیعه هم معتقدند «اشهد انّ علیا ولی الله» جزء شهادتین اسلام، و نیز جزء تشهد و اذان نیست؛[۱] ولی در مورد اینکه آیا گفتن آنها به عنوان استحباب جایز است یا نه:
- در مورد اذان: مراجع تقلید همه در رساله توضیح المسائل شان نوشتهاند: «اشْهَدُ انَّ عَلِیّاً وَلِیُّ اللّٰهِ» جزء اذان و اقامه نیست -و گفتن آن به قصد جزئیّت، بدعت و حرام است- ولی خوب است بعد از «اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰهِ»، بدون قصد ورود و جزئیت، به قصد قربت و به عنوان ذکر مطلق گفته شود؛ مانند صلوات بعد از «اشهد انّ محمّدا رسول اللّه».[۲] برخی مراجع تقلید معتقدند که این عبارت باید طوری گفته شود که شبیه جملات اذان و اقامه نگردد:
-
- آیت الله سید موسی شبیری زنجانی: خوب است که پس از «اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰه» به قصد تیمن و تبرّک، شهادت به ولایت و امامت بلا فصل حضرت امیر المؤمنین و سایر معصومین علیهم السلام به نحوی که شبیه جملات اذان و اقامه نگردد؛ ذکر گردد.[۳]
- آیت الله ناصر مکارم شیرازی: به قصد تبرّک گفته شود، لکن به صورتی که برای شنونده معلوم شود جزءِ آن نیست؛ مثلا با تغییر تعداد یا کیفیت بیان آن.[۴][۵] یا مثلا گاهی بگویند و گاهی ترک نمایند تا جزئیّت از آن انتزاع و فهمیده نشود.
البته همراه با بیان اینکه شهادت به ولایت و امامت علی بن ابی طالب علیه السلام جزء اذان نیست، مراجع تقلید شیعه یادآوری کردهاند که امامت و ولایت امامان معصوم در تشیع از ارکان دین است، و اقرار و شهادت به آن شعار شیعه است:
-
- آیت الله سید موسی شبیری زنجانی: … البته ولایت امیر المؤمنین و ائمهٔ معصومین علیهم السلام از ارکان ایمان است…[۶]
- آیت الله حسین نوری همدانی: … چون در امثال زمان ما، شعار تشیع محسوب میشود، در هر جا که اظهار این شعار، مستحسن و لازم باشد، گفتن آن هم مستحسن و لازم است.[۷]
- آیت الله محمدتقی بهجت فومنی: امّا اقرار به ولایت، اگر چه در غیر اذان باشد خوب است… و کاملترین عبارتی که در اینجا گفته میشود آن است که اقرار به خلیفه بودن یا وصی بودن حضرت امیر المؤمنین علیه السلام و ائمهٔ طاهرین علیهم السلام در آن باشد.[۸]
- آیت الله حسین وحید خراسانی: ولی چون ولایت آن حضرت مکمّل دین است، شهادت به آن در هر حال و از جمله بعد از «اشهد انّ محمّدا رسول اللّه» از أفضل قربات است.[۹]
- آیت الله سید علی خامنهای: گفتن «اشهد انّ علیاً ولی اللّٰه» به عنوان شعار تشیع خوب و مهم است.[۱۰]
- میرزا جواد تبریزی: شهادت بر ولایت علی علیه السلام و اولاد طاهرینش، جزء اذان و اقامه نیست، ولی شعار مذهب شیعه است.[۱۱]
- در مورد تشهّد: در پاسخ به استفتایی در مورد جایز بودن شهادت دادن به ولایت امام علی علیه السلام در تشهد نماز،
-
- آیت الله ناصر مکارم شیرازی بیان میدارد: «نظر به اینکه ائمه معصومین (علیهم السلام) اجازه اضافه کردن شهادت ثالثه را ندادهاند، این کار صحیح نیست و وظیفه ما در اینگونه موارد تبعیّت از دستورات معصومین (علیهم السلام) است.»
- امام خمینی ره بیان میدارد: «باید تشهد نماز به همان طور که وارد شده و متعارف است خوانده شود.»
- میرزا جواد تبریزی مینویسد: «بنابر احتیاط واجب در نماز شهادت بر ولایت ترک شود، و اگر خواستند بگویند باید بعد از سلام آخر نماز بگویند.»
- در مورد اسلام آوردن: از دیدگاه شیعیان برای مسلمان شدن شهادتین کافیست[۱۲][۱۳] اما علاوه بر شهادتین، شیعیان گواهی میدهند، که
«(به عربی: اشهد انّ علیّا ولی الله)». البته شیعیان در جامعه مسلمان تفاوت حقوقی با مسلمانان غیر شیعه ندارند، و این گواهی ارزش حقوقی ندارد و صرفاً ارزش اعتقادی و معنوی دارد. به علاوه بر خلاف دو گواهی بالا، فرد میتواند بدون بر زبان راندن این عبارت و صرفاً با نیت قلبی آن شیعه شود.
دانشنامه ویکی پدیا
منابع
- توضیح المسائل ۱۲ مرجع، ج۱، ص ۱۲۵ و ۵۱۹؛ العروه الوثقی (المحشی)، ج۱، ص ۲۷۳.
- توضیح المسائل ۲ مرجع، ج۱، ص ۵۱۹؛ رساله صلاتیه، محمد تقی رازی نجفی اصفهانی، ص ۱۹۷.
- توضیح المسائل ۱۲ مرجع، ج۱، ص ۵۱۹.
- توضیح المسائل ۱۲ مرجع، ج۱، ص ۵۱۹؛ العروه الوثقی (المحشی)، ج۲، ص ۴۱۲.
- رساله آیتالله مکارم شیرازی
- توضیح المسائل ۱۲ مرجع، ج۱، ص ۵۱۹.
- توضیح المسائل ۱۲ مرجع، ج۱، ص ۵۱۹.
- توضیح المسائل ۱۲ مرجع، ج۱، ص ۵۱۹.
- توضیح المسائل (وحید)، ص ۱۸۵.
- أجوبه الاستفتاءات (فارسی)، ص ۹۲.
- استفتاءات جدید (تبریزی)، ج ۱، ص ۷۰.
- رساله آیتالله مکارم شیرازی
- رساله آیتالله سیستانی
گاهشمار تاریخ خورشیدی
ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
---|---|---|---|---|---|---|
« فروردین | ||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 31 |
آخرین دیدگاه
نوشته های تازه
- منتظر ظهور ولی عصر مهر ۷, ۱۳۹۳
- خداوند متعال، قرآن را مثل حبل و طنابِ مستحکم به زمین آویخت مهر ۷, ۱۳۹۳
- غربت امام حسن علیه السلام میان یارانشان مهر ۷, ۱۳۹۳
- سجده شکر مهر ۷, ۱۳۹۳
- مسابقه رنگ آمیزی به مناسبت میلاد حضرت ولی عصر مهر ۷, ۱۳۹۳