اقسام روزه‌داران از نظر نیت

نوشته شده توسط موذن    بدون دیدگاه |

روزه‌داران از جهت نیت به چند دسته تقسیم می‌شوند:

1. عده‌ای از مردم هستند که نیت‌شان در روزه خدا نمی‌باشد، اینان برای غیر خدا روزه می‌گیرند. به عنوان مثال به خاطر ترس از مردم و یا برای رسیدن به منفعتی از جانب آنان یا از روی عادت روزه می‌گیرند.
2. عده‌ای از روزه‌داران در نیت خود، موارد بالا را با کمی ترس از مجازات خدا یا امید به پاداش الهی درآمیخته‌اند.
3. عده‌ای نیت‌شان از روزه، فقط به خاطر ترس از عذاب خدا و امید به پاداش و ثواب خدا می‌باشد که بیشتر مردم نیت‌شان از گرفتن روزه، همین است.
4. عده‌ای هم نیت‌شان علاوه بر ترس از عذاب و امید به پاداش، جلب رضای خدا و تقرّب به درگاه او نیز می‌باشد.
5. و دسته پنجم کسانی‌اند که تنها نیت‌شان از گرفتن روزه قرب و رضا و خشنودی خداوند می‌باشد.

عده‌ای می‌گویند: شایسته این است که نیت به کمال‌رسیدگان، شوق به پاداش و یا ترس از عذاب و یا کسب مقام قرب و رضا و لقای خدا نباشد، بلکه نیت آنان باید فقط این باشد که چون خدا را شایسته عبادت می‌بینند او را عبادت کنند، و چنین کسانی که خدا را اینگونه می‌پرستند، عبادتی را که برای رغبت و میل به وصال خدا انجام شود، ناقص می‌بینند، و چنین عبادتی را عبادت نفس می‌خوانند.

در صورتی که بعید است هیچ پیامبر یا ولی و یا فرشته مقربی، عمل خود را اینگونه خالص کرده باشد، و بعید است که اینان عملی را که به قصد خشنودی و تقرب به خدا و نزدیکی به او انجام شده باشد، عبادت نفس حساب کنند و این هم جزو افراط‌های عرفاست.

پیش آمده که گاه اولیای خدا در بعضی حالات و تجلّیات‌شان عملی را فقط به خاطر شایستگی خداوند متعال یا عبادت او انجام داده باشند، اما هیچ‌کدام از پیامبران به طور دائم چنین حالتی را هرگز نداشته‌اند، چه رسد به غیر آنها . به طور قطع این عمل، از عملی که به نیت تقرب و خشنودی خدا انجام شود، بافضیلت‌تر نیست، و چگونه چنین چیزی ممکن است در حالی که بالاتر از عبادت پیامبر خدا(ص) و حضرت علی(ع) عبادتی وجود نداشته و روایات، حاکی از آن است که بیشتر اعمال و عبادات پیامبر خدا(ص) و امام علی(ع) به خاطر خشنودی خداوند و اجر و پاداش او بوده و چه ایراد و اشکالی دارد اگر ترس از مجازات خدا هم، جزیی از نیت آنها بوده باشد؟ زیرا کسی که یاد خدا به حدی بر او غلبه می‌کند که از ترس عذاب جهنم غش می‌کند، حتما ترس از عذاب در نیتش تاثیر داشته است.

بخشی از کتاب المراقبات میرزا جواد آقا ملکی تبریزی