محبت و اطاعت

امام صادق علیه السّلام فرمودند:

 هل الدینُ الاّ الحبُّ؟ انّ اللهَ عزّوجلّ یقول: قُل ان کُنتم تُحبّونَ اللهَ فاتّبعونی یُحببکُم الله.

 آیا دین چیزی غیر از حب و دوستی است؟ همانا خداوند عزوجل می فرماید: ای پیامبر به مردم بگو اگر مرا دوست می دارید پس مرا اطاعت کنید، پس آنگاه خدا شما را دوست خواهد داشت.

روزی ثوبان به خدمت پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ رسید، در حالی که پریشان و مریض بود. پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ به او فرمودند چه شده است؟

گفت: بیمار نیستم، ولی در این فکرم که فردای قیامت، اگر وارد جهنم شوم، هرگز شما را نمی‌بینم و اگر وارد بهشت شوم، مقام و منزلتی بسیار پایین تر از شما خواهم داشت که نمی‌توانم به حضورتان برسم، همین موضوع است که مرا اندوهناک کرده است.

در این هنگام بود که این آیه نازل شد:

وَمَن یُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَٰئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَٰئِکَ رَفِیقًا

ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻭ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﻨﺪ ، ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﺻﺪﻳﻘﺎﻥ ﻭ ﺷﻬﻴﺪﺍﻥ ﻭ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻌﻤﺖ [ ﺍﻳﻤﺎﻥ ، ﺍﺧﻠﺎﻕ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ ] ﺩﺍﺩﻩ ؛ ﻭ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻧﻴﻜﻮ ﺭﻓﻴﻘﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ .

و پیامبر به او فرمود: به خدا قسم! ایمان هیچ مسلمانی کامل نمی‌شود تا این که مرا از خودش و پدر و مادرش و همسر و فرزندانش و از همه مردم بیشتر دوست داشته باشد.
به روایت مفسران، نزول آیه ۶۹ سوره نساء درباره وی دانسته شده است که به دلیل علاقه شدید به پیامبر صلی الله علیه وآله، نگران جدایی از آن حضرت در قیامت بود.

الخصال، ص ۲۱

نساء/سوره۴، آیه۶۹.
مجمع البیان، طبرسی، ج۳، ص۱۲۵.
اسباب النزول، واحدی، ص۱۶۵.
مجمع البیان، طبرسی، ج۳، ص۱۲۶