روز جمعه

روز جمعه سرور روزهاست، خداوند نیکی‌ها در آن چند برابر می‌کند و گناهان را در آن می‌زداید و درجات را در آن بالا می‌برد و دعاها را در آن مستجاب می‌کند و اندوه‌ها را در آن برطرف می‌سازد و حاجت‌های بزرگ را در آن بر می‌آورد …
در همه دنیا در هر هفته یک روز تعطیل است و یک چنین تعطیلی‌ای ضرورت دارد. البته ما در اسلام تصریحی نداریم که حتما شبانه روز جمعه را تعطیل کنیم. در آیات پایانی سوره جمعه می‌خوانیم که به مردم اجازه داده شده است که بعد از مراسم جمعه باز به همان کارها و شغل‌های خودشان به عنوان یک امر مباح بپردازند. ولی قهرا دستورهای خاصی که در روز جمعه هست مثل عبادت‌های بدنی یا رفت و آمدها و صله رحم‌ها که اگر در جمعه صورت گیرد اجر و ثواب بیشتری دارد، اقتضا می‌کند که آن روزی که مسلمان ها می‌خواهند تعطیل هفتگی خود قرار دهند همان روز جمعه باشد.
به هر حال «جمعه» روز پایانی هفته، مورد احترام مسلمانان و یکی از عید های مهم آنان است. به عقیده برخی جمعه از آن رو جمعه نامیده شده که در آن برای نماز، اجتماع می‌کنند. اهمیت شب و روز جمعه در احادیث بسیاری بیان شده و اعمال و دعاهای فراوانی برای آن مقرر گشته است. از مهم‌ترین اعمال مؤمنان در روز جمعه توجه به حضرت مهدی (عجل الله تعالی) و انتظار فرج آن بزرگوار است. در این روز، زیارت آن حضرت و دعا برای تعجیل فرج او مستحب است؛ زیرا طبق برخی از روایات و زیارات، امید ظهور آن حضرت در روز جمعه بیش از سایر روزها است.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) :
ان یوم الجمعه سید الایام یضاعف الله فیه الحسنات، و یمحو فیه السّیئات، و یرفع فیه الدّرجات، و یستجیب فیه الدّعوات، و یکشف فیه الکریات، و یقتضی (یقضی) فیه الحوائج العظام…؛
روز جمعه سرور روزهاست، خداوند نیکی‌ها در آن چند برابر می‌کند و گناهان را در آن می‌زداید و درجات را در آن بالا می‌برد و دعاها را در آن مستجاب می‌کند و اندوه‌ها را در آن برطرف می‌سازد و حاجت‌های بزرگ را در آن بر می‌آورد …
(کافی ج ۱ ص ۴۰).

برتر بودن روز جمعه

روز جمعه بهترین روز هفته یکی از اعیاد چهارگانه اسلامی (فطر، قربان، غدیر، جمعه) است پیامبر اکرم صل الله علیه و آله فرمود:

یَومَ الجُمعه سیدُ الایام(۱)

جمعه سرور و برترین روز ایام هفته است

ابان از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده که حضرت فرمود:

جمعه را حقی و حرمتی است مبادا آن را تباه کنی یا در آن کوتاهی کنی ذر عبادت خداوند و نزدیک شدن به درگاه او به وسیله کارهای پسندیده و دوری از همه گناهان چون خداوند در آن حسنات را چند برابر و سیئات را محو و درجات را می‌افزاید. (۲)

منابع:

۱. عروه الوثقی ج۱ ص ۳۳۵

۲. کافی ج۳ ص۴۱۴

اعمال روز جمعه

براى روز جمعه اعمال بسیارى است که در اینجا تنها به بیان چند مورد اکتفا مى‏کنیم:

اول:در رکعت اوّل نماز صبح سوره‏ «جمعه»و در رکعت دوّم:«توحید»خوانده شود.

دوّم:پس از نماز صبح،پیش از آنکه سخن بگوید،این دعا را بخواند تا کفّاره کناهان او از این جمعه‏ تا جمعه دیگر باشد:
اللَّهُمَّ مَا قُلْتُ فِی جُمُعَتِی هَذِهِ مِنْ قَوْلٍ أَوْ حَلَفْتُ فِیهَا مِنْ حَلْفٍ أَوْ نَذَرْتُ فِیهَا مِنْ نَذْرٍ فَمَشِیَّتُکَ بَیْنَ یَدَیْ ذَلِکَ کُلِّهِ فَمَا شِئْتَ مِنْهُ أَنْ یَکُونَ کَانَ وَ مَا لَمْ تَشَأْ مِنْهُ لَمْ یَکُنْ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی وَ تَجَاوَزْ عَنِّی اللَّهُمَّ مَنْ صَلَّیْتَ عَلَیْهِ فَصَلَوَاتِی عَلَیْهِ وَ مَنْ لَعَنْتَ فَلَعْنَتِی عَلَیْهِ.
خدایا!هر سخنى که در این جمعه‏اى بر زبان آورم،و یا هر سوگندى که در آن ادا نمایم‏ و یا هر نذرى که در آن‏جارى کنم،خواست و اراده تو پیشاپیش همه اینهاست،پس در این میان هرچه را تو بخواهى که بشود مى‏شود،و هرچه را که نخواهى نشود،بار خدایا!مرا بیامرز و از من درگذر.خدایا!هرکه را تو بر او درود فرستى پس درودم بر او باد و هرکه را که تو لعنت کنى پس لعنتم بر او باد.
و دست‏کم در هر ماه یک بار این عمل را بجا آورد و نیز روایت شده:هرکس در روز جمعه پس از نماز صبح بنشیند،و به تعقیب بپردازد تا آفتاب برآید،هفتاد درجه در بهشت برین براى‏ او بالا رود.و شیخ طوسى روایت کرده:که سنّت است این دعا را در تعقیب نماز صبح‏ روز جمعه بخواند:
اللَّهُمَّ إِنِّی تَعَمَّدْتُ إِلَیْکَ بِحَاجَتِی وَ أَنْزَلْتُ إِلَیْکَ الْیَوْمَ فَقْرِی وَ فَاقَتِی وَ مَسْکَنَتِی فَأَنَا لِمَغْفِرَتِکَ أَرْجَى مِنِّی لِعَمَلِی وَ لَمَغْفِرَتُکَ وَ رَحْمَتُکَ أَوْسَعُ مِنْ ذُنُوبِی فَتَوَلَّ قَضَاءَ کُلِّ حَاجَهٍ لِی بِقُدْرَتِکَ عَلَیْهَا وَ تَیْسِیرِ [تَیَسُّرِ] ذَلِکَ عَلَیْکَ وَ لِفَقْرِی إِلَیْکَ فَإِنِّی لَمْ أُصِبْ خَیْرا قَطُّ إِلا مِنْکَ وَ لَمْ یَصْرِفْ عَنِّی سُوءا قَطُّ أَحَدٌ سِوَاکَ وَ لَسْتُ [لَیْسَ‏] أَرْجُو لِآخِرَتِی وَ دُنْیَایَ وَ لا لِیَوْمِ فَقْرِی یَوْمَ یُفْرِدُنِی النَّاسُ فِی حُفْرَتِی وَ أُفْضِی إِلَیْکَ بِذَنْبِی سِوَاکَ
خدایا!با حاجت خویش آهنگ تو کرده‏ام و امروز بر تو فرود آورده‏ام فقر و تنگدستى و درماندگى‏ام را و به آمرزش تو امیدوارتر از کردار خویشم و بخشایش و رحمت تو دامنه‏دارتر از گناهان من است،پس برآور نیاز مرا با قدرتى که بر آن دارى و با سهولتى که نزد تو دارد، و نیازى که من به تو دارم.چه من به خیرى دست نیافته‏ام جز از سوى تو و جز تو هرگز کسى گزندى را از من نرانده است و براى آن جهان و این‏جانم و نه براى گاه تهیدستى‏ام،آنگاه که مردم در قبرم‏ تنها گذارند و گناهم را به نزد تو آورم،جز به مهر تو امید ندارم. (بیشتر…)