سالروز آغاز امامت امام زمان (عج) مبارک

 

نهم ربیع الاول، نه تنها نخستین روز امامت امام عصر علیه السلام است، بلکه آغاز دوره‌ای حیاتی و مهم در تاریخ شیعه نیز به شمار می‌آید. در سال روز نهم ربیع الاول که یادمان آغاز امامت ولی عصر علیه السلام است، تصمیم گرفتیم در چند سطر کوتاه به رخ دادهایی که پس از شهادت امام حسن عسکری علیه السلام در سامرا روی داد، اشاره کنیم.

روز جمعه، هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ هـ.ق، امام حسن عسکری علیه‌السلام پس از این که نماز صبح را خواندند، بر اثر زهری که هشت روز قبل معتمد به ایشان خورانده بود، به شهادت رسید. این حادثه در شرایطی روی داد که امام یازدهم افزون بر این که مانند پدران خود زمینه را برای غیبت آماده کرده بود، شب پیش از شهادت شان، دور از چشم مأموران خلیفه، نامه‌های بسیاری به شهرهای شیعه نشین فرستادند. خبر شهادت امام در سراسر شهر سامرا پیچید و مردم به احترام او عزاداری کردند. به گفته مورخان، در روز شهادت امام، سامرا به صحرای قیامت تبدیل شده بود.

عثمان بن سعید عمری، به نمایندگی از حجت بن‌الحسن علیه‌السلام متصدی غسل و کفن و دفن حضرت شد و بر اساس گفته شیخ صدوق، خود امام زمان علیه‌السلام با کنار زدن عمویش جعفر که قصد نمازگزاردن داشت، بر بدن پدر بزرگوارش نماز خواند.

حکومت عباسی از مدت‌ها پیش بر اساس سخن رسول‌الله صلی‌الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام مبنی بر این که مهدی فرزند امام حسن عسکری علیه السلام است، امام یازدهم را زیر نظر داشت و مراقب بود تا فرزندی از ایشان نماند، ولی امام یازدهم با پنهان نگه داشتن خبر ولادت فرزندش این نقشه را باطل کرده بود. پس از شهادت امام کم کم خبر فرزندی به نام مهدی علیه‌السلام پخش شد و تلاش چند باره خلیفه عباسی برای یافتن امام مهدی علیه‌السلام به نتیجه نرسید.

عثمان بن سعید، نائب اول امام بود و با آغاز غیبت ولی عصر علیه السلام توقیعات حضرت را به شیعیان می‌رساند. از همین زمان بود که شیعیان برای نخستین بار طعم غیبت را چشیدند. آغاز غیبت صغرا مصادف با آغاز امامت حضرت مهدی علیه السلام بود تا مردم آرام آرام با مفهوم تلخ و دردناک غیبت آشنا شده، بتوانند تا آن زمان که به اشتباه خود پی می‌برند و به وظایف خود در برابر امامان آگاه می‌شوند، همچنان دیندار بمانند. در دوران غیبت صغرا چهار نایب خاص، امر وساطت میان امام علیه السلام و شیعیان را به عهده داشته و چنان‌که خواهیم دید، همه آنها معروف و سرشناس بوده‌اند. آنان احکام دین را از وجود اقدس امام زمان علیه السلام گرفته و در اختیار شیعیان می‌گذاشتند. سؤالات [کتبی و شفاهی] ایشان را به حضور امام زمان علیه السلام برده و سپس پاسخ را به شیعیان می‌رسانیدند و همچنین، وجوه شرعی شیعیان را با وکالتی، که از امام داشتند، می‌گرفتند [و به حضرت تحویل می‌دادند یا با اجازه ایشان مصرف می‌کردند] آنان جمعی بودند که امام حسن عسکری علیه السلام در زمان حیات خود عدالتشان را تأیید فرمود و همه را به عنوان امین امام زمان علیه السلام معرفی کرد و بعد از خود، ناظر املاک و متصدی کارهای خویش گردانید، و آنها را با نام و نسب به مردم معرفی نمود.

اعمال ماه ربیع الاول

روز اوّل :
۱- روزه . ۲- زیارت : مناسب است زیارت جناب رسول الله صلّی الله علیه و آله و سلّم و امام امیرالمؤمنین علی علیه السّلام در این روز
روز هشتم ؛
۱- حزن و اندوه از شهادت حسن عسکری علیه السّلام و عرض تسلیت به حضرت بقیه الله عجّل الله تعالی فرجه الشّریف : در این روز وفات امام ابی محمّد الحسن الزّکی العسکری علیه السّلام واقع گردیده و برای مراقب سزاوار است که در این روز، محزون و اندوهناک باشد بویژه از لحاظ این که صاحب مصیبت در آن روز، حجّت عصر و امام زمان او ارواح العالمین فداه و علیه و علی آبائه صلوات الله می باشد و به آنچه او را در نظر آید آن حضرت را زیارت کند و امام علیه السّلام را به آنچه مناسب داند تعزیت و تسلیت گوید؛
۲- آغاز امامت، ولایت و خلافت حضرت بقیه الله عجّل الله تعالی فرجه الشّریف : سپس به شکرانه ی خلافت امام علیه السّلام خدای را شکر گوید و از غیبت و دوری او اظهار تأثّر نماید و زمان ظهور و فوائدی که از آن عاید می گردد و انوار و خیرات و برکاتی که به مردم می رسد به یادآورد
۳- زیارت : مناسب است زیارت آن دو امام بزرگوار در این روز
روز نهم ؛
۱- در این روز تنها یک روایتی وارد شده که در آن هلاک (( دشمن خدا )) اتّفاق افتاده است. این روز، روز سرور شیعیان آل محمّد صلوات الله علیهم اجمعین می باشد. و بین شیعیان این امر مشهور گشته و هر چند سایر روایات موافق و مساعد با آن نیست لکن ممکن است که تقیه اقتضای تغییر وقت را نموده باشد. .
۲- روز اوّلِ امامت حضرت ولی عصر بقیه الله عجّل الله تعالی فرجه الشّریف  .

روز دهم ؛

تزویج رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم با{حضرت}خدیجه علیها السّلام در این روز صورت گرفت … .
روز دوازدهم : به روایتی ولادت حضرت رسول صلّی الله علیه و آله و سلّم می باشد. همچنین در این روز پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم در سال سیزدهم بعثت وارد مدینه شدند (و پس از ورود ایشان به مدینه ؛ هجرت ایشان،مبداء تاریخ اسلامی قرار گرفت)

روز هفدهم ؛

ولادت باسعادت و با برکت خاتم الأنبیاء حضرت محمّد بن عبدالله صلّی الله علیه و آله و سلّم می باشد و معروف آن است که ولادت با سعادتش در مکّه معظّمه در خانه ی خود آن حضرت واقع شده در روز جمعه در وقت طلوع فجر در عام الفیل در ایام سلطنت انوشیروان عادل. همچنین در این روز شریف در سال ۸۳ ه.ق ولادت با برکت حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام واقع شده است و باعث مزید فضل و شرافت این روز گردیده است  .
اعمال مهمّه در این روز ؛
۱- غسل .
۲- روزه : از برای آن فضیلت بسیار است و روایت شده هر که این روز را روزه بدارد ثواب روزه ی یک سال را خدا برای او می نویسد و این روز یکی از آن چهار روز است که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است.
۳- زیارت : زیارت حضرت رسول صلّی الله علیه و آله و سلّم و همچنین زیارت امام امیرالمؤمنین علیه السّلام .
۴- نماز : دو رکعت نماز که در هر رکعتی یک مرتبه حمد و ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره اخلاص است، بگزارد و پس از نماز در محلّ نماز بنشیند و دعائی که روایت شده است بخواند : اَللَّهُمَّ اَنتَ حَی لاَ تَمُوتُ …
۵- تصدّق و خیرات : مسلمانان این روز را تعظیم بدارند و تصدّق و خیرات نمایند و مؤمنین را مسرور کنند و به زیارت مشاهد مشرّفه بروند.
۶- عید گرفتن : به آنچه موافق حقیقت عید است (عمل کند) یعنی به آنچه که در شرع وارد گشته نه آنچه خلاف مقرّرات شرع باشد همچنان که عادت و سنّت پاره ای از نادانان است که به لهو و لعب بلکه پاره ای از افعال حرام می پردازند.
منابع:

۱- مفاتیح الجنان

۲- المراقبات

اعمال روز هفدهم روز مولود حضرت رسول

روز هفدهم:بنا بر مشهور بین علماى امامیّه،روز ولادت با سعادت حضرت خاتم انبیا محمّد بن عبد اللّه صلّى اللّه و علیه و آله است،و معروف‏ است که ولادت با سعادتش در مکّه معظمه،در خانه خود آن حضرت،در روز جمعه هنگام طلوع فرج در عالم الفیل در ایام سلطنت‏ انو شیروان واقع شد،و همچنین در این روز شریف در سال هشتادوسه ولادت حضرت صادق علیه السّلام‏ اتفاق افتاد،و باعث فزونى فضل و شرافت این روز گردید. در هر صورت این روز،روز بسیار شریفى است و براى آن چند عمل وارد است:

اوّل:غسل.

دوم:روزه گرفتن که براى آن فضیلت بسیارى است،و روایت شده هرکه این روز را،روزه بدارد،خدا ثواب روزه یک سال را براى او بنویسد،و این روز،یکى از چهار روزى است،که در تمام سال به فضیلت روزه ممتاز است.

سوّم:زیارت حضرت رسول صلّى اللّه و علیه و آله از نزدیک و دور.

چهارم:زیارت امیر المؤمنین علیه السّلام به همان زیارتى که حضرت صادق علیه السّلام‏ زیارت کرده،و به محمّد بن مسلم تعلیم دادند،و در باب زیارات ان شاء اللّه خواهد آمد.

پنجم:هنگامى‏که روز بالا آمد،دو رکعت نماز بجا آورد که در هر رکعت،پس از سوره حمد ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره توحید بخواند،و بعد از سلام در مصلاّى خود بنشیند،و این دعا را بخواند:اللّهمّ انت حىّ لا تموت[خدایا تو زنده‏اى هستى که هرگز نمیرى]و این دعاى مبسوطى است،چون‏ سندش را منتهى به معصوم ندیدم،مراعات اختصار را مهم‏تر دیدم،هرکه خواهان است،به زاد العماد مراجعه کند.

ششم:لازم است‏ مسلمانان این روز را بزرگ بدارند،و تصدّق و خیرات بنمایند،و مؤمنان را مسرور کنند،و به زیارت مشاهد مشرّفه روند.سیّد در «اقبال»شرحى از لزوم بزرگداشت این روز ذکر نموده،و فرموده است:من طایفه‏اى از نصارى و جمعى از مسلمانان را یافتم. که بزرگداشت فوق العاده‏اى از روز ولادت عیسى علیه السّلام داشتند،و تعجّب کردم که مسلمانان روز ولادت پیامبرشان را که بزرگترین‏ همه انبیاست،و به این مرتبه از عظمت است،چگونه رضایت‏دهند که آنرا بسیار بى‏مایه‏تر از بزرگداشت نصارى،نسبت‏ به ولادت مسیح برگزار کنند!!

روز هشتم و نهم ماه ربیع الاول

روز هشتم:سال دویست ‏وشصت شهادت حضرت عسگرى علیه السّلام واقع شد،و حضرت صاحب الامر صلوات اللّه علیه به منصب جلیل‏ امامت نایل گردید،زیارت این دو بزرگوار در این روز بسیار مناسب است.

روز نهم:روز عید بزرگ است،و روز عید بقر است،و براى آن شرح مفصلى است که در جاى خود ذکر شده.در روایتى‏ آمده:هرکه در این روز چیزى انفاق کند،گناهانش آمرزیده مى‏شود.و گفته‏ اند:در این روز مستحبّ است:اطعام نمودن‏ برادران مؤمن،و خشنود گرداندن ایشان،و توسعه دادن در نفقه بر اهل و عیال،و پوشیدن جامه‏ هاى نو،و شکر و عبادت‏ حق تعالى،و این روز،روز برطرف شدن غمها،و روز بسیار شریفى است،و چون روز هشتم ماه شهادت امام عسگرى علیه السّلام بوده و این روز،روز اول امامت حضرت صاحب الزمان ارواح العالمین فدا است،سبب مزید شرافتش خواهد بود.

شب و روز اول ماه ربیع الاول

شب اوّل:سال سیزدهم بعثت،مبدأ هجرت رسول خدا صلّى اللّه و علیه و آله از مکّه معظمّه به مدینه منوّره بود،و در آن شب ایشان در غار ثور پنهان شدند،و حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام براى فدا کردن جان خود به جاى آن حضرت خوابید،و از شمشیرهاى قبایل مشرکین پروا نکرد،و فضل خود و مواسات و برادرى خویش را با رسول خدا صلّى اللّه و علیه و آله به تمام جهانیان آشکار ساخت،و آیه کریمه: «و من الناس‏ من یشرى نفسه ابتغاء مرضاه اللّه» در شأنش نازل شد.

روز اوّل:علما فرموده‏اند،براى شکر نعمت سلامتى رسول خدا و امیر المؤمنین صلوات اللّه علیهما،مستحبّ است روزه بدارند، و زیارت آن دو بزرگوار در این روز بسیار مناسب است،سیّد در کتاب«اقبال»براى این روز دعایى روایت فرموده و در این روز به قول شیخ کفعمى حضرت عسگرى علیه السّلام وفات یافت،ولى قول مشهور روز هشتم است و شاید ابتداى بیمارى آن حضرت در چنین‏ روزى بوده است.