امام حسین علیه السلام و مبارزه با بدعت گرایی

یکی از مسایلی که در عصر امام حسین علیه السلام رواج داشت بدعت گرایی بود امام حسین علیه السلام در نامه‌ای به بزرگان بصره نوشت:
أنا أدعُوکُم إلی کِتابِ الله و سُنَّهِ نَبیه فَإنَّ السُّنَهَ قَد أُمیتَت و إلبِدعَهَ قَد أُحییَت
من شما را به کتاب خدا و سنت پیامبرش دعوت می‌کنم چرا که سنت پیامبر از میان رفته و بدعت‌ها رواج پیدا کرده است.
بدعت در دین یعنی انجام عملی که در کتاب و سنت پایه و اساسی ندارد. چنین عملی به نیت انجام عمل دینی بدعت و حرام است.مانند نماز تراویح، آمین گفتن در بین حمد و سوره، دست بسته نماز خواندن و روزه روز عاشورا که بنی امیه تشریع کردند.
امام رضا علیه السلام درباره روزه روز عاشورا می‌فرماید:
پایه گذارش ابن مرجانه بوده است. آن روزی که خطاکاران خاندان ابن زیاد به خاطر تبرک جستن از قتل امام حسین علیه السلام در آن روز، روزه گرفتند.
مرحوم علامه امینی در کتاب الغدیر با ذکر اسناد و مدارک بدعت‌های معاویه را جمع‌آوری کرده است.
او می‌گوید: نخستین کسی که ربا را حلال شمرد، آشکارا به شرب خمر و خریدن آن اقدام کرد، اموالی را برای جعل حدیث اختصاص داد، به دین خدا اهانت کرد، ازدواج با دو خواهر را در یک زمان اجازه داد و خطبه عید را بر خلاف دستور پیامبر بر نماز عید مقدم داشت معاویه بود.
آیت الله جوادی آملی می‌فرماید:
در گذشته مردم بالای در خانه‌ها و مغازه‌ها و گرمابه‌ها نعل اسب می‌آویختند و به این کار اعتقاد داشتند بی‌آنکه از پیشینه این باور غلط آگاه باشند. ریشه منحوس آن این بود که پس از شهادت امام حسین علیه السلام به فرمان عمربن سعد گروهی برای تفاخر بر سم اسب‌هایشان نعل تازه زدند و با آنها به روی بدن‌های مطهر شهدا تاختند. هنگام بازگشت اسب تازان به کوفه، عده‌ای بر آن نعل‌ها بوسه زدند و آن‌ها را بر دیده نهادند و برای تبرک بالای در خانه‌هایشان آویختند.
اکنون نیز برخی سنت‌های نادرست در عزاداری سالار شهیدان راه یافته است و در دسته‌ها علم سنگین و بی‌خاصیت بر دوش کشیده می‌شود. این کار نه خردمندانه است و نه در قرآن و روایات به آن توصیه شده است.
در ماتم امام حسین علیه السلام اشک و آه و ناله بر سر و سینه زدن آگاهانه است و از آهن سنگین و سرد کاری بر نمی‌آید.
امروزه بدعت‌های بسیاری در جامعه وجود دارد. مانند: سفرهای خرافی، مالیدن خون قربانی به ماشین و خانه و استفاده از موزیک در برخی از دستجات عزاداری!
منابع:
۱٫ تاریخ طبری ج۷ ص ۲۴۰
۲٫ قواعد شهید ص۲۵۶
۳٫ وسایل الشیعه ج۷ ص ۲۴۰
۴٫ الغدیر ج۱ ص ۷۱
۵٫ شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی آیت الله جوادی آملی ص ۲۵۴
۶٫ احکام مناسبت‌ها، اکبری ص ۵۸

وجوه تبرک بنی امیه به روز عاشورا

مؤلف گوید:از کلام این بزرگوار معلوم مى‏شود،که احادیثى که در فضیلت روز عاشوراست همه جعلى است،و به دروغ‏ به حضرت رسول صلى اللّه علیه و آله نسبت داده ‏اند.

صاحب کتاب«شفاء الصدور در شرح این قسمت از زیارت عاشورا(اللّهم انّ‏ هذا یوم تبرکت به بنو امیّه سخن را در این مقام بسط داده،خلاصه‏اش آنکه،تبّرک بنى‏امیّه به این روز نامیمون بر چند وجه‏ است:اوّل:ذخیره کردن غذا و آذوقه را در این روز مستحبّ شمردند،و آن آذوقه را تا سال دیگر مایه سعادت و وسعت‏ رزق،و رفاه زندگى دانستند،چنان‏که در اخبار اهل بیت علیهم السّلام،از باب تعریض به ایشان،از این مطلب نهى مکرّر وارد شده‏ دوم:اقامه مراسم عید است،از توسعه رزق بر عیال،و نو کردن لباس،و کوتاه کردن شارب،و گرفتن ناخن،و مصافحه،و رسوم دیگر عید،که راه و روش بنى امیّه و پیروان ایشان بر آن‏جارى است. سوم:التزام به روزه این روز،که اخبار بسیارى در فضیلت آن جعل کرده‏اند.

احکام عاشورا

مسئله: روزه روز عاشورا و روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا عید قربان مکروه است. (۱)

در روایت آمده است که امام صادق علیه السلام فرمود: بنی امیه نذر کردند که اگر موفق به قتل امام حسین علیه السلام شوند روز شهادت او را جشن بگیرند و روزه بگیرند و روزه در آن روز سنت بنی امیه است لذا ائمه اطهار علیهم السلام به جهت مخالفت با این طایفه تبهکار و عدم هماهنگی با آنان روزه عاشورا را نهی کرده‌اند.(۲)

مستحب است در روز عاشورا انسان تا عصر از خوردن و آشامیدن خودداری کند بدون قصد روزه. (۳)

مستحب است زیارت عاشورا با صد لعن و سلام خوانده شود. (۴)

مستحب است لعن بر قاتلان حضرت با گفتن جمله «اللهم العن قتله الحسین» (۵)

مستحب است در روز عاشورا مؤمنان یکدیگر را تعزیت بگویند و این جمله را بر زبان آورند. «اعظم الله اجورنا بمصابنا بالحسین و جعلنا و ایاکم من الطالبین بثاره مع ولیّه الامام المهدی من آل محمد صل الله علیه و آله» (۶)

بسیار مناسب است ظهر عاشورا تمام عزاداران حسینی نماز ظهر و عصر را به یاد آخرین نماز امام حسین علیه السلام به جماعت بخوانند.

بسیار مناسب است روز عاشورا کار و کسب تعطیل شود مگر در حد ضرورت.

امام رضا علیه السلام فرمود:

«مَن تَرَکَ السَعی فی حوائجه یوم عاشورا قَضَی الله له حوائِج الدنیا و الاخره»

کسی که کار و تلاش خود را در روز عاشورا ترک گوید خداوند نیازهای دنیا و آخرت او را برطرف می‌سازد. (۷)

پرسش: در ایام سوگواری امام حسین علیه السلام نماز مقدم است یاعزاداری؟

پاسخ: بهتر آن است که نماز را مقدم دارند. همانطور که امام حسین علیه السلام روز عاشورا هنگام ظهر نماز ظهر اقامه کردند. (۸)

منبع:

۱. توضیح المسائل مراجع م ۱۴۷۴

۲. وسائل الشیعه ج۷ ص۳۳۸ تحریر الوسیله ج۱ ص۲۸ جواهر ج۷ ص۱۰۷

۳. توضیح المسائل مراجع ج۱ ص۹۰۶

۴. کامل الزیارات ص ۱۷۴

۵. مفاتیح الجنان در اعمال شب و روز عاشورا

۶. همان ص۴۲۴

۷. بحارالانوار ج۹۸ ص۴۳. عیون الاخبار الرضا شیخ صدوق ص۲۶۸. سفینه البحار ج۲ ص۱۹۶

۸. جامع المسائل فاضل ج۱ س۶۲۳