۱۷ ربیع الاول – زادروز فرخنده امام جعفر صادق (علیه السلام) – سال ۸۳ هجری قمری

 امام جعفر صادق (علیه السلام) در روز جمعه، به هنگام طلوع فجر و به روایتی در روز دوشنبه، هفدهم ربیع‏الاوّل سال ۸۳ قمری دیده به جهان گشود و عالم انسانی را با انوار طیّبه خویش تابناک نمود. پدرش امام محمد باقر(علیه السلام) وی را به نام عموی نیاکانش جعفر طیّار(علیه السلام)، “جعفر” نام نهاد. حضرت جعفر بن محمد(علیه السلام) دارای یک کنیه معروف به نام “ابوعبدالله” و دو کنیه غیر معروف به نام‏های ” ابواسماعیل” و ” ابوموسی” بود. هم چنین، دارای القابی چند بود که معروف‏ترین آن‏ها عبارت است از: صادق، صابر، طاهر و فاضل.

 شیعیان و محبّان اهل بیت(علیه السلام)وی را به ” صادق آل محمد(صلی الله علیه و آله) ” می‏شناسند. زیرا آن حضرت، هرگز سخنی جز راست و درست، چیزی نفرمود. پدر ارجمندش ،امام محمد باقر (علیه السلام) است که نَسَب وی با دو واسطه به امیر مؤمنان حضرت علی (علیه السلام) و با سه واسطه به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) منتهی می‏گردد.

مادر گرامی امام جعفر صادق (علیه السلام)، فاطمه، معروف به ” اُمّ فروه” از زنان نیکو سرشت، نیکوکار و نیکورفتار عصر خویش بود. این بانوی باتقوا و متدّین، از جهت فضیلت و منقبت، سرآمد زنان روزگار خود به شمار می‏آمد و امام صادق(علیه السلام) در شأن و مقام وی فرمود: مادرم از زنانی بود که ایمان داشت، تقوا پیشه کرده و نیکوکاری می‏نمود و خدا، نیکوکاران را دوست دارد.

امام جعفر صادق (علیه السلام) به مدت دوازده سال، حیات با برکت جدّ گرامی‏اش امام زین العابدین (علیه السلام) را درک کرد و از مکتب تربیتی و علمی وی بهره وافر یافت. هم چنین، آن حضرت به مدت ۳۲ سال از وجود شریف پدرش امام محمد باقر (علیه السلام) برخوردار بود و در تمام رویدادهای مهم در کنار پدر ارجمندش قرار داشت. مدت امامت امام جعفر صادق(علیه السلام)، ۳۳ سال و ده ماه (از ذی حجه سال ۱۱۴ تا ۲۵ شوال سال ۱۴۸ قمری) بود و در ایّام زندگی با برکت خویش با خلافت غاصبانه چند تن از خلفای اموی و دو تن از خلفای عباسی به معاصر بود

آن حضرت با تشکیل حوزه علمیه و تعلیم شاگردانی مبرز، چون هشام، زراره و محمد بن مسلم، تحول شگرفی در جهان اسلام و مذهب شیعه پدید آورد و جهانیان را با اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله ) و مکتب حیات بخش اهل بیت (علیه السلام) آشنا ساخت. به همین جهت، وی را پایه گذار مذهب “امامیه” دانسته و شعیان امامی اثناعشری را ” شیعه جعفری” می‏گویند. سرانجام این امام همام، در ۶۵ سالگی به وسیله زهری که منصور دوانقی، به واسطه عوامل و مزدوران خود در مدینه، به آن حضرت خورانید، مسموم شد و به خاطر شدت زهر، به شهادت رسید. تاریخ شهادت وی، ۲۵ شوال سال ۱۴۸ قمری می‏باشد. امام موسی کاظم (علیه السلام) به همراه سایر فرزندان امام جعفر صادق (علیه السلام)، بدن مطهر پدر را پس از غسل، کفن و نماز، در جوار قبر پدر و جدش و عموی پدرش در قبرستان بقیع به خاک سپردند.

میلاد مسعود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله – اول عام الفیل / ۱۷ ربیع الاول

 آخرین پیامبر الهی در ۱۷ ربیع الاوّل از پدری به نام “عبدالله بن عبدالمطلب” و مادری به نام ” آمنه بنت وهب” دیده به جهان گشود و با انوار رخسار و جمال منوّرش، جهان تیره و تاریک، به ویژه عربستان را روشن گردانید. پدرش عبدالله بن عبدالمطلب، پیش از تولد فرزندش محمد(صلی الله علیه و آله)، در حالی که همسرش آمنه، به چنین فرزندی، حامله بود، به همراه سایر بازرگانان قریش، جهت سفر تجاری عازم شام گردید و در بازگشت از شام، در یثرب(مدینه منوّره) بیمار شد و در همان جا درگذشت و توفیق دیدار نوزاد خویش را نیافت. وفات عبدالله، دو ماه و به روایتی هفت ماه پیش از تولد فرزندش حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) بود. امّا آمنه، مادر گرامی رسول خدا(صلی الله علیه و آله)، که به تقوا، عفت و پاکیزگی در میان بانوان قریش معروف بود، پس از تولد نور دیده ‏اش حضرت محمد(صلی الله علیه و آله)، چندان در این دنیای فانی زندگی نکرد. وی، دو سال و چهار ماه و به روایتی شش سال، پس از میلاد رسول خدا(صلی الله علیه و آله)، در بازگشت از یثرب، در مکانی به نام “ابوا” بدرود حیات گفت و در همان مکان مدفون شد. رسول خدا(صلی الله علیه و آله) پس از تولد، در کفالت جدش عبدالمطلب، بزرگ و سید قریش مکه، قرار گرفت. عبدالمطلب جهت شیر دادن نور دیده‏اش محمد(صلی الله علیه و آله)، در آغاز وی را به “ثویبه”، آزاد شده ابولهب سپرد ولی پس از مدتی وی را به “حلیمه دختر عبدالله بن حارث سعدیه” واگذار کرد. حلیمه، در ظاهر اگر چه دایه وی بود، ولی در حقیقت به مدت پنج سال از او مراقبت و مادری کرد. پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) از دوران کودکی دارای دو نام بود. یکی “محمّد” که جد بزرگوارش عبدالمطلب، برای وی برگزید و دیگری “احمد” که مادر ارجمندش آمنه، آن را انتخاب کرده بود. از امام صادق(علیه السلام) روایت شد که ابلیس، پس از رانده شدن از رحمت الهی، می‏توانست به هفت آسمان رفت و آمد کند و خبرهای آسمانی را گوش دهد، تا این که حضرت عیسی (علیه السلام) دیده به جهان گشود، از آن پس، ابلیس از سه آسمان فوقانی ممنوع شد و تنها در چهار آسمان پایین‏تر، رفت و آمد می‏کرد. ولی چون حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) به دنیا آمد، ابلیس از تمام آسمان‏ها رانده شد و رفت و آمدش ممنوع گردید و غیر از او، تمامی شیاطین نیز با تیرهای شهاب از آسمان رانده شدند. هم چنین روایت شده است که هنگام ولادت فرخنده حضرت محمد(صلی الله علیه و آله)، ایوان کسری شکاف برداشت و چند کنگره آن فرو ریخت و آتش آتشکده بزرگ فارس خاموش شد؛ دریاچه ساوه خشک گردید؛ بت‏های مکه سرنگون شدند؛ نوری از وجود آن حضرت به سوی آسمان بلند شد که شعاع آن فرسنگ‏ها را روشن کرد؛ انوشیروان، پادشاه ساسانی ایران و مؤبدان بزرگ دربار وی، خواب‏های وحشتناکی دیدند؛ پس از استقرار در زمین، گفت: اَللّهُ أکْبَرُ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ کَثیراً، سُبْحانَ اللّهِ بُکْرَهً وَ أصیلاً. گفتنی است که تاریخ نگاران و سیره نویسان شیعه و اهل سنت، با این که در سال و ماه تولد آن حضرت، اتفاق نظر داشته و می‏گویند که آن حضرت در اوّل عام الفیل، برابر با سال ۵۷۰ میلادی و در ماه ربیع الاوّل دیده به جهان گشود، ولی درباره روز تولد وی، اختلاف نظر دارند. شیعیان، معتقدند که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در روز جمعه، مصادف با ۱۷ ربیع الاوّل، به دنیا آمد و اهل سنت می‏گویند که تولد وی، روز دوشنبه دوازدهم ربیع الاوّل بوده است.اما از این که سال تولد پیامبر(صلی الله علیه و آله) را “عام الفیل” می‏نامند، بدین جهت است که دو ماه و هفده روز پیش از تولد پیامبر)ص، یعنی در نخستین روز محرم سال ۵۷۰ میلادی، فیل سواران “ابرهه” به مکه هجوم آورده و قصد نابودی کعبه و مسجدالحرام را نمودند ولی با معجزه شگفت الهی سرکوب شدند.

 

محبت مولا علی علیه السلام

قال رسول الله صلی علیه و آله:

جبرییل نزد من آمد و گفت: ای محمد, خداوند به تو سلام می رساند و میفرماید:

نماز را واجب کردم ولی این تکلیف را از معذور و مجنون و طفل برداشتم
و روزه را واجب کردم ولی آن را برای مسافر الزامی نکردم
و حج را واجب کردم ولی آن را از بیمار نخواستم
و زکات را واجب کردم ولی آن را از گردن نیازمند ساقط کردم.

اما دوست داشتن علی بن ابی طالب (علیه السلام) را واجب کردم و محبتش را بر تمام اهل آسمان و زمین الزام نمودم, بدون آنکه رخصتی در آن باشد.

بحارالانوار ج۴۰ص۴۶

الفضائل ص۱۵۴و۱۵۵

اخلاق

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) میفرمایند :

چیزی که انسان را به سعادت میرساند اخلاق است و چیزی که بشر را نگون بخت میکند بداخلاقی است.

شیطان شش هزار سال نماز خواند و عبادت کرد. چه چیزی او را تبدیل به ابلیس کرد؟ تکبر !

ما نمیگوییم نماز نخوانید یا عبادت نکنید، اما این نماز و روزه و حج باید یک زیرساختی داشته باشد که این زیرساخت اخلاق است.

نماز ستون دین است، این ستون باید روی یک پی پایه گذاری بشود که آن اخلاق است.

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله_ میفرمایند :

«إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ»
گمشدۀ امت پیغمبر ” اخلاق” است.

? استاد علوی تهرانی – هیئت موج الحسین – مهر۹۶

فلسفه نماز خواندن چیست؟ چرا واجب شمرده شده است؟

 

یکی از دلایل آن تشکر و سپاسگزاری از خداوند است. همانطور که خطاب به پیامبرش فرمود:

إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ(۱) فَصَلّ‏ِ لِرَبِّکَ وَ انحْرْ(۲)[۱]

ما به تو خیر کثیرعطا کردیم. (۱) پس براى پروردگارت نماز بخوان و قربانى کن (۲)

دیگر از دلایل آن، یاد و ذکر الهی است تا انسان به ورطه فراموشی نیفتند.

وَ أَقِمِ الصَّلَوهَ لِذِکْرِى(۱۴)[۲]

به یاد من نماز بر پا بدار.

دیگر از آنها دوری از گناهان و فحشاء و منکر (علنی و مخفی) است.

… إِنَّ الصَّلَوهَ تَنهْى‏ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنکَر … (۴۵)[۳]

و نماز را برپا دار، که نماز از کار زشت و ناپسند بازمى‏دارد.

 

حل‌المسائل نماز – سید داود سیدمیرزایی و هادی قطبی

 

---

[۱] سوره کوثر آیات ۱ و ۲

[۲] سوره طه آیه ۱۴

[۳] سوره عنکبوت آیه ۴۵