حدیث روز

حسد هرگز!

امام هادی علیه السلام: 

إیّاکَ والحَسَدَ فَإنَّهُ یَبینُ فیکَ، ولا یَبینُ فی عَدُوِّک؛

مبادا حسد ورزى؛ که اثرش در تو آشکار می‌شود و در دشمنت آشکار نمی‌شود.

أعلام الدین: ص ۳۱۱ / چشم تماشا، ص۲۲۰

 

شش حالت در انسان

شش حالت در انسان ،هنگامى که نعمتى به دیگرى می‏ رسد و خود شخص از او محروم می ماند

غبطه
نخست اینکه آرزو مى ‏کند همانگونه که دیگران دارند، او هم داشته باشد، این حالت را” غبطه” مى‏ خوانند و انسان را وادار به تلاش می کند.

حسد
دیگر اینکه آرزو مى‏ کند آن نعمت از دیگران سلب شود و براى این کار به تلاش و کوشش بر مى ‏خیزد این همان حالت ” حسد” است

بخل
سوم اینکه آرزو مى ‏کند خودش داراى آن نعمت شود و دیگران از آن محروم بمانند، و این همان حالت” بخل” و انحصار طلبى است که انسان همه چیز را براى خود بخواهد و از محرومیت دیگران لذت ببرد.

شح
آرزو می کند که اگر کسی نعمتی دارد فقط به او بدهند و دوست ندارد که نعمتی ر ا به دیگران ببخشد.( یعنی نه خودش نعمتی را می بخشد و نه دوست دارد دیگران ببخشند. و این شدیدتر از بخل است به نام شح.)

ایثار
چهارم اینکه دوست دارد دیگران در نعمت باشند، هر چند خودش در محرومیت بسر ببرد و حتى حاضر است آنچه را دارد در اختیار دیگران بگذارد و از منافع خود چشم بپوشد و این حالت والا را” ایثار” مى‏ گویند که یکى از مهمترین صفات برجسته انسانى است.

شکر
کسی نعمتی را ندارد ولی شخص دیگری آن نعمت را دارد. شخص محروم شکر نعمت او را می کند. که در این صورت این شکر جلوی حسادت را می گیرد و باعث می شود خودش نیز صاحب آن نعمت شود

حسد

۱- امام باقر^{علیه‌السلام}  فرمود: مرد هر گونه سخن شتاب‏زدگى (هنگام خشم) از خود نشان می‌‏دهد و جبران می‌شود (و کافر می‌شود خ ل)، و به راستى حسد است که ایمان را می‌خورد چنانچه آتش هیزم را می‌خورد.

۲- از امام صادق ^{علیه‌السلام} فرمود: به راستى حسد ایمان را می ‏خورد چنانچه آتش هیزم را می‌خورد.

 ۳- از داود رقّى، گوید: شنیدم امام صادق ^{علیه‌السلام}  می‌فرمود:  از خدا بترسید و بهم‌دیگر حسد نبرید، راستى عیسى بن مریم را شریعت بر پایه گردش در جهان بود، در یکى از گردشهاى خود بیرون شد و مرد کوتاه قدى از یارانش به همراهش بود و بسیار ملازم خدمت آن حضرت بود، و چون عیسى به دریا رسید از روى یقین درست، نام خدا برد و روى آب به راه افتاد، و چون آن مرد کوتاه به عیسى نگاه کرد که به روى آب راه رفت، او هم با یقین کامل نام خدا برد و بر روى آب به راه افتاد تا به عیسى ^{علیه‌السلام}  رسید و خود بینى، او را فرا گرفت و با خود گفت: این عیسى روح اللَّه است که به روى آب راه می‌رود و من هم به روى آب راه می‌روم، او را بر من چه برترى است؟

فرمود: به محض این اندیشه به زیر آب رفت و عیسى را بفریادِ خود طلبید و آن حضرت او را از زیر آب بیرون آورد. سپس به او فرمود: اى قدّ کوتوله! چه گفتى که زیر آب رفتى؟ در پاسخ گفت که: گفتم این روح اللَّه است که روى آب راه می‌‏رود و من هم روى آب راه می‌‏روم و عجب مرا گرفت، عیسى^{علیه‌السلام}  به او گفت: خود را به جایى واداشتى جز آنجا که خدایت واداشته در آن، و خدا بر این گفته تو از تو بدش آمد، از آنچه گفتى به درگاه خدا عز و جل توبه کن. فرمود: آن مرد توبه کرد و به مقامى که خدا به او داده بازگشت، از خدا بترسید و به یک دیگر حسد نبرید.

۴- از امام صادق ^{علیه‌السلام}  که رسول خدا ^{صلّی‌الله‌علیه‌و‌اله}  فرمود: چه بسیار نزدیک است که فقر، کفر باشد و چه بسیار نزدیک است که حسد بر قَدَر چیره شود.

 ۵- امام صادق ^{علیه‌السلام}  فرمود: آفتِ دین حسد است و خود بینى و بالیدن.

۶- رسول خدا ^{صلّی‌الله‌علیه‌و‌اله} فرمود: خدا عز و جل به موسى بن عمران ^{علیه‌السلام}  فرمود: اى پسر عمران! مبادا به مردم حسد برى در باره آنچه من به آنها داده ام از فضل خودم، چشمانت را به دنبال آن دراز مکن و دل خود را به دنبال آن روانه مکن، زیرا آنکه حسد برد، نعمت مرا بد داشته و از آن قسمتى که من میان بنده‏‌هایم کردم جلو گرفته و هر که چنین باشد، من از او نیستم و او هم از من نیست.

۷- از امام صادق ^{علیه‌السلام}  که فرمود: راستى مؤمن رشک می‌‏برد و حسادت ندارد، و منافق حسد می‌ورزد و رشک ندارد.

أصول الکافی / ترجمه کمره‏اى، ج‏۵، ص: ۲۰۹

أصول الکافی / ترجمه کمره‏اى، ج‏۵، ص: ۲۱۱