وقوف به عرفات

باحتیاط واجب لازم است از بعد از زوال روز نهم تا مغرب در سرزمین عرفات باشد و مراد از وقوف همین بودن در آنجا است حالا چه بنشیند چه راه برود یا بخوابد فرقی ندارد البته اگر در تمام این مدت خواب یا بی هوش باشد وقوف او باطل است پس باید تاخیر انداختن از اول ظهر اگر کم باشد مثلا بمقدار نماز ظهر و عصر که پشت سر هم بخواند معلوم نیست حرام باشد.

مسئله: بودن در مجموع بعد از ظهر تا مغرب گرچه واجب است لکن تمام آن رکن نیست که حج بترک آن باطل شود پس اگر مقدار کمی توقف کند و برود یا طرف عصر بیاید و توقف کند حج او صحیح است اگر چه توقف نکردن او در تمام وقت دانسته و عمدی باشد آنچه در وقوف رکن است مقداری است که گفته شود در عرفات بوده هر چند مثل یک دقیقه یا دو دقیقه باشد پس اگر هیچ به عرفات نرود رکن را ترک کرده.

مسئله: اگر دانسته و عمدی آن مقدار از وقوف را که رکن است ترک کند حجش باطل است و کفایت نمی کند برای چنین شخصی وقوف در شب عید که وقوف اضطراری است ولی اگر بواسطه عذری مثل فراموشی نتوانست حتی مقدار رکن در عرفات باشد برای چنین شخصی که عذر داشته کفایت می کند از شب عید هر چند به مقدار کمی وقوف کند و این را وقوف اضطراری می گویند و اولی را وقوف اختیاری و اگر این مقدار از وقوف در شب را عمدا ترک کند حج او باطل است ولی اگر این را هم روی عذر و فراموشی و غفلت ترک کند و بوقوف اختیاری مشعر برسد حجش صحیح است.

مسئله: اگر کسی عمدا و دانسته پیش از مغرب از عرفات حج خارج شود و تا مغرب برنگردد باید یک شتر در راه خدا قربانی کند در هر جائی که بخواهد و اگر قدرت بر قربانی نداشت باید هیجده روز روزه بگیرد و حجش صحیح است و اگر از روی ندانستن مسئله یا سهوا اینکار را کرد کفاره ندارد و بهر حال ضرری به اصل حج نمی زند.

توصیه هایی برای روز عرفه

روز عرفه ، روز بسیار بزرگی است.

خیلی ازاولیاء و بزرگان را زیارت کردم که به این روز چشم میدوختند.

طبق روایت، هرکس در ماه مبارک رمضان آمرزیده نشده باشد ، اگر عرفه را درک کند وبه رازو نیاز واستغفار بپردازد ، آمرزیده میشود.
دراین روز، مسیر زندگی باید تغییر کند، عرفه یک راه عجیبی است.

اعمال روز عرفه را به هر مقدار که نشاط دارید، انجام بدهید.
دعا خواندن به این نحو که انسان دائما ببیند چه مقدار از دعا باقی مانده است و انتظار تمام شدن آن را بکشد و خسته و بی نشاط شود، اثرچندانی ندارد!

درمضامین ومعانی بلند دعای شریف و عظیم عرفه تامل بفرمایید.
عمده این است که معرفت پیدا کنیم ، گاهی تامل در یک جمله ی دعا میتواند مسیرزندگی انسان را تغییر بدهد.

متاسفانه بعضی از مقدس ها فقط به دنبال کسب ثواب هستند! بارها دعای عرفه را به قصدثواب میخواند ولی یک مرتبه درمضامین عالیه ی آن تامل نمیکند! عزیز من همه ی دین که کسب ثواب نیست! اگر دعارا با معرفت وتامل بخوانیم ، ثواب هم در پی آن می آید.

کانال نشر بیانات آیت الله سید عبدالله فاطمی_نیا

پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله در عرفات

و نیز دامنه کوه عرفات در زمان صدر اسلام کلاس صحرایی پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله بود و بنا به گفته مفسرین آخرین سوره قرآن در صحرای عرفات بر پیغمبر صلی الله علیه و اله نازل شد و پیغمبر این سوره را که از جامع ترین سوره های قرآن است و دارای میثاق و پیمانهای متعدد با ملل یهود، مسیحی و مسلمان و علمای آنها می باشد، و قوانین و احکام کلی اسلام را در بر دارد، به مردم و شاگردانش تعلیم فرمود.

و طبق مشهور میان محدثان پیامبر صلی الله علیه و اله در چنین روزی سخنان تاریخی خود را در اجتماعی عظیم و با شکوه حجاج بیان داشت:

…… ای مردم سخنان مرا بشنوید! شاید دیگر شما را در این نقطه ملاقات نکنم. شما به زودی بسوی خدا باز می گردید. در آن جهان به اعمال نیک و بد شما رسیدگی میشود. من به شما توصیه می کنم هرکس امانتی نزد اوست باید به صاحبش برگرداند. هان ای مردم بدانید ربا در آئین اسلام اکیداً حرام است. از پیروی شیطان بپرهیزید. به شما سفارش می کنم که به زنان نیکی کنید زیرا آنان امانت های الهی در دست شما هستند و با قوانین الهی برشما حلال شده اند.

هر مسلمانی با مسلمان دیگر برادر است و مسلمانان جهان با یکدیگر برادرند و چیری از اموال مسلمانان بر مسلمان دیگری حلال نیست مگر این که به طیب خاطر به دست آورده باشد.

خواندن دعای عرفه امام حسین (ع) بسیار نیکو و عالی است. لکن مناجات با خدا تنها به خواندن دعای عرفه نیست. خیلی خوب است که انسان از معصوم یاد بگیرد که چگونه با خدا سخن بگوید، و بلکه به همان بیان مناجات کند؛ ولی هنگامی که نمی شود، کافی است که در مسیر رفت و برگشت دانشگاه زیر لب با خدا حرف بزنید؛ خیلی صمیمی و ساده. در دل به یاد او باشید و واقعاً از او استغفار کنید و با خود عهد تازه‌ای ببندید و با این کار عرفه را به خوب درک نموده اید.

حضرت آدم (علیه السلام) در عرفات

فَتَلَقی آدَمُ مِنْ رَبِّه کَلماتًُ فتابَ عَلیهِ اِنَّه’ هو التَّوابُ الرّحیمْ

آدم از پروردگارش کلماتی دریافت داشت و با آن بسوی خدا بازگشت و خداوند، توبه او را پذیرفت، چه او توبه پذیر مهربان است.

طبق روایت امام صادق(علیه السلام)، آدم (علیه السلام) پس از خروج از جوار خداوند، و فرود به دنیا، چهل روز هر بامداد بر فرار کوه صفا با چشم گریان در حال سجود بود، جبرئیل بر آدم فرود آمد و پرسید:

ـ چرا گریه می کنی ای آدم ؟

ـ چگونه می توانم گریه نکنم در حالیکه خداوند مرا از جوارش بیرون رانده و در دنیا فرود آورده است.

ـ ای آدم به درگاه خدا توبه کن و بسوی او بازگرد.

ـ چگونه توبه کنم؟

جبرئیل در روز هشتم ذیحجه آدم را به منی برد، آدم شب را در آنجا ماند. و صبح با جبرئیل به صحرای عرفات رفت، جبرئیل بهنگام خروج از مکه، احرام بستن را به او یاد داد و به او لبیک گفتن را آموخت و چون بعد از ظهر روز عرفه فرا رسید تلبیه را قطع کرد و به دستور جبرئیل غسل نمود و پس از نماز عصر، آدم را به وقوف در عرفات واداشت و کلماتی را که از پروردگار دریافت کرده بود به وی تعلیم داد، این کلمات عبارت بودند از:

خداوندا با ستایشت تو را تسبیح می گویم سُبحانَکَ اللهُمَ وَ بِحمدِک

جز تو خدایی نیست لا الهَ الاّ اَنْتْ

کار بد کردم و بخود ظلم نمودم عَمِلْتُ سوء وَ ظَلَمْتُ نَفْسی

به گناه خود اعتراف می کنم وَ اِعْتَرِفْتُ بِذَنبی اِغْفرلی

تو مرا ببخش که تو بخشنده مهربانی اِنَّکَ اَنْتَ اَلغَفور الرّحیمْ

آدم (علیه السلام) تا بهنگام غروب آفتاب همچنان دستش رو به آسمان بلند بود و با تضرع اشک می ریخت، وقتیکه آفتاب غروب کرد همراه جبرئیل روانه مشعر شد، و شب را در آنجا گذراند. و صبحگاهان در مشعر بپاخاست و در آنجا نیز با کلماتی به دعا پرداخت و به درگاه خداوند توبه گذاشت……

شرح دعای عرفه

شرح صفات ۲۱ گانه خداوند در فراز ابتدایی دعای عرفه

صفاتی که امام شهید و سیدالشهدا ‎علیه‎السلام در دعای عرفه برای خدا بیان می‎فرماید فقط به او اختصاص دارد، و احدی غیر از خدا صلاحیت توصیف‌شدن به این صفات را ندارد هرکس که باشد. اما این صفات عبارتند از:

۱ ـ «لیس لِقَضائهِ دافِعٌ».

الله، آن است که برای حکم و قضای او دفع کننده‎ای نیست.

احدی نیست که بتواند حکم آن ذات جامع جمیع صفات کمال را دفع کند. و ظاهراً به قرینه جمله بعد، مراد از قضا در اینجا قضا و حکمی است که بر نفی و نابودی و یا سلب نعمتی از کسی یا جامعه‎ای باشد هرچند در برابر مطلق قضا و حکم الهی، کسی نیست که بتواند عرض اندام نماید اما در اینجا به ملاحظه قرینه‎ای که ذکر شد مراد، این نوع خاص است.

و محتمل است مراد از قضا «موت» باشد که از مصادیق ظاهره یا اظهر مصادیق قضای الهی است و دعا و صدقه اصل آن را دفع نمی‎نماید هرچند فی‎الجمله دعا و صدقه چنانکه در حدیث است:

«الدّعاءُ یَرد القَضاء بعد ما اُبرِمَ اِبراماً» (۱)

ردّ قضا می‎نماید. که البته در این موارد نیز دافع حقیقی قضای الهی، خداست که ما در رساله «سرّالبداء» پیرامون مسأله تأثیر دعا و صدقه و امور دیگر در دفع بلا و طولانی شدن عمر یا کم شدن عمر یا وسعت رزق و امثال این امور، توضیحاتی داده‎ایم.

در اینجا فقط عرض می‎کنیم که به قضا و قدر الهی باید ایمان داشت چنانکه به تأثیر دعا، صدقه، صله رحم و امور دیگر نیز ایمان داریم اگر چه تفاصیل و ارتباطات کامل این امور و مخصوصاً قضا و قدر بر ما مخفی است و شاید فهم آن تفاصیل برای ما دشوار و بلکه غیرممکن باشد. ایمان به این امور، علاوه بر این که ایمان به واقعیات و نظامی است که خدا در عالم کون مقدّر و مقرّر فرموده است در استصلاح حال عبد و تربیت و تکمیل او نقش مؤثر دارد و بدون ایمان به این امور و عقیده به اختیار عبد وامر بین امرین، تربیت و تکمیل انسان میسّر نیست. همه این امور از جنبه عقیدتی از اسباب و ابزار تربیت بشر است که خداوند مقدّر فرموده است.

بشر می‌باید که در عین حالی که مختار است و اسباب و وسائل مادی را استخدام کرده و به کار می‎گیرد، به خدا اعتماد داشته باشد و همیشه از او کمک بخواهد و منصرف از او نباشد، و به فراهم بودن اسباب مغرور نگردد و غافل از خدا نشود که در بسیاری از موارد با اینکه انسان اسباب امری را فراهم می‎نماید و در نظرش حصول نتیجه قطعی است، ناگهان وضع بهم می‎خورد و نتیجه حاصل نمی‎شود و همه زحمت‌ها بی‎ثمر می‎گردد.

وگاهی هم به عکس، اسباب پیشامد سوئی فراهم می‎شود و انسان در سراشیبی سقوط قرار می‎گیرد و بیچاره می‎شود ناگهان عنایت غیبی به‎طور معجزه‎آسا او را نجات می‎دهد.

و سرّ بزرگی که در این جریان دیده می‎شود همان توجه بندگان به خداوند متعال است که اگر امور بر مجرای اسباب ظاهری بگردد و تخلف نپذیرد، مردم از عالم غیب و اسباب غیبیّه غافل می‎شوند. هریک از این دو جریان انسان را به خدا و عالم غیب متوجه می‎سازد و همه و هرکس این دو جریان را مکرر تجربه می‎کنند و از آن اگر روحشان بیمار نباشد خدا را می‎شناسند.

(بیشتر…)