اهمیت روز جمعه

«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ امَنُوا إذَا نُودِیَ لِلصَّلاهِ مِن یَوْمِ الْجُمعَهِ فَاسْعَوا إلَی ذِکْرِ اللهِ وَ ذَرُوا الْبَیْعَ ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُم إن کُنْتُمْ تَعْلَمُون» (جمعه ۹)

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! آنگاه که برای نماز روز جمعه ندا داده شد، پس به سوی یاد خدا(نماز) شتاب کنید و داد و ستد را رها کنید که این برای شما بهتر است. اگر بدانید.

در اسلام در میان روزها، روز جمعه از اهمیت خاصی برخوردار است و روایات در این باره بسیار است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:

ـ پیامبر اکرم(ص) فرمودند: جمعه سرور روزهای هفته و دارای بزرگ‌ترین مرتبه در نزد خداوند متعال است.(وسائل،ج ۵، ص ۱۷)

ـ جمعه روز کمک به محرومان و فقراست. در حدیث می‌خوانیم که پرداخت صدقه و انفاق خود را در روز جمعه پرداخت کنید.(وسائل،ج۵،ص۶۷)

ـ جمعه عید مسلمانان است.(وسائل،ج۵،ص۶۶)

ـ جمعه روز ظهور امام زمان(عج) و پایان غیبت آن حضرت است:«یَخرُجُ قائمنا یَومَ الجُمعه»

ـ در روز جمعه درهای آسمان برای بالا رفتن اعمال بندگان باز می‌شود.(وسائل ج۵ ص۳۲۵)

ـ پیامبر(ص) می‌فرماید: در روز جمعه خداوند کارهای نیک را چندبرابر و کارهای زشت را محو می‌کند به درجات مؤمنان می‌افزاید دعاها را اجابت می‌کند بلاها را دور و حاجات مؤمنین را برآورده می‌سازد.(وسائل ج۵ ص۶۳)

ـ هر کس روز جمعه به زیارت قبر پدر و مادر یا یکی از آنها برود گناهانش بخشیده و نام او در زمره نیکان نوشته می‌شود.(صلوه الجمعه ص۲۴۵)

ـ در روز جمعه غسل جمعه را ترک نکنید که سنت پیامبر اسلام(ص) است و از بوی خوش بهره گیرید و لباس نیکو در بر کنید.(کافی، ج۳، ص۴۱۷)

ـ پیامبر اکرم(ص) فرمودند:آیا به شما خبر دهم چه کسی اهل بهشت است؟ کسی که گرما و سرمای شدید او را از اعمال روز جمعه باز ندارد.(کنزالعمال،حدیث ۲۱۰۸۵)

ـ در روز جمعه تا آنجا که توان دارید کارهای خیر انجام دهید. «وَ لْیَفعَل الخَیر ما استطاع»(وسائل،ج۵،ص۷۸)

ـ برای کسی که در روز جمعه به نظافت بپردازد و ناخن و موی سر و صورت خود را کوتاه کند و مسواک زند… و به سوی نماز جمعه برود هفتاد هزار فرشته او را بدرقه کنند و برای او استغفار و شفاعت نمایند.(مستدرک،ج۶،ص۴۶)

راه‌های جبران گناه از نگاه قرآن

۱. نماز «إنّ الحَسنات یذهَبنَ السَیئَات»(هود۱۱۴)

۲. استغفار. «فَاسْتَغفرُوا اللهَ وَ استَغفِر لَهُم الرّسوُل»(نساء۶۴)

۳. انفاق. «صَدَقه السِرّ تَکفّر الخَطیئه»(غررالحکم)

۴. حل مشکلات مردم. «مَن کفّارات الذُنُوب العِظام اغاثه المَلهُوف»(وسائل ج۱۶ص۳۷۳)

۵. کار نیک. «وَ الّذِینَ آمَنوا وَ عَمِلوا الصّالحاتِ لَنکفّرنّ عَنهم سَیّئاتِهم»(عنکبوت ۷)

۶. دوری از گناهان کبیره.«إن تَجتَنِبوا کَبائِر…نکفّر عَنکم»(نساء ۳۱)

۷. ایمان و عمل صالح. «إلّا مَن تابَ و آمَن وَ عمَلَ عمَلاً صَالحاً اوُلئِکَ یُبَدّل الله سَیّئاتِهِم حَسَنات»(فرقان۷۰)

۸. شرکت در جنگ و جهاد. «وَ قاتلوا وَ قتلوا لا کفّرنّ عَنهُم سَیّئاتهم»(آل‌عمران۱۹۵)

۹. سلام کردن،طعام دادن و نماز شب. «ثلاث کفّارات: افشاء السّلام وَ إطعام الطَعام و الصَّلاه بِالَیل و الناسَ نیام»(وسائل ج۱۲ ص۵۹)

حساب تزکیه نفس و خودستایی، از حساب بیان نعمت الهی جداست. خداوند در این آیه می‌فرماید: خودتان را ستایش نکنید،«فَلا تَزکّوا انْفُسَکُم» ولی در جای دیگر می‌فرماید:«وَ امّا بِنِعمَه رَبّکَ فَحَدّث» نعمت‌ها و الطاف خدا را بیان کن.

آداب و شیوه بیان سخن در قرآن

«عَلّمَهُ الْبَیانَ» (الرحمن ۴)

به او بیان آموخت.

قدرت بیان و سخن گفتن هدیه الهی به انسان است و قرآن برای شیوه بیان دستوراتی داده است، از جمله:

۱. مستدل و محکم باشد. «قَولاً سَدِیداً» (نساء ۹)

۲. پسندیده و به اندازه باشد. «قَولاً مَعرُوفاً» (بقره ۲۳۵)

۳. نرم و مهربانانه باشد. «قَولاً لَیّناً» (طه ۴۴)

۴. شیوا و رسا و واضح باشد. «قَولاً بَلیغاً» (نساء ۶۳)

۵. کریمانه و بزرگوارانه باشد. «قَولاً کَریماً» (اسراء ۲۳)

۶. زیبا نیکو و مطلوب باشد. « قُولوا لِلناسِ حسناً» (بقره ۸۳)

۷. بهترین‌ها گفته شود. «یَقولوا الّتی هِی أحْسَن» (اسراء ۵۳)

۸. حتی مجادلات و گفتگوهای انتقادی به بهترین وجه باشد. «جَادِلهُم بِالّتی هِی أحْسَن» (نحل ۱۲۵)