شیطان، درنده‌تر از سگ‌ها

ابلیس تا آخر عمر از انسان سواری می‌خواهد و می‌توان گفت مظهر لیس کمثله شیء در اضلال (گمراه نمودن)‌ است. در تفسیر جمله اعدا عدوک نفسک گفته‌اند اگر جلوی سگی که سر و صدا می‌کند مقداری گوشت بیاندازید، به اندازه خوردن همین تکه گوشت با شما کاری ندارد؛ ولی ابلیس اینگونه نیست.

 

حضرت جوادی آملی – درس خارج فقه – قم ۱۳۹۲/۱۲/۲۹

دشمن مکتب (دینی)

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

إِنَّ الشَّیْطَانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّمَا یَدْعُو حِزْبَهُ لِیَکُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿۶﴾

در حقیقت‏ شیطان دشمن شماست ‏شما [نیز] او را دشمن گیرید [او] فقط دار و دسته خود را مى‏‌خواند تا آنها از یاران آتش باشند (۶)

دشمن دین بسی خطرناک‌تر از دشمن شخصی است، برخورد مناسب با دشمن دین، بسیار حساس‌تر و ظریف‌تر و نیازمند هوشیاری، تدبیر و مراقبت بیشتر است.

(قرآن کریم، سوره فاطر،آیه۶)

(مفاتیح‌الحیاه،ص۳۲۷)

ملازم بودن نفس امّاره به صورت شیطان با انسان‌

این شیطان،در حقیقت ظهور و بروز نفس امّاره و موجودیّت اوست که در دنیا بواسطهء پرده‌ها و حجاب‌ها دیده نمى‌شد و اینک که در برزخ حُجُب کنار رفته است مشاهده میشود و انسان آرزوى دورى از او را میکند.و اگر مؤمن باشد و عملش زیبا باشد،آن قرین و ملازم به صورت انسان نیکو و خوش بو و خوش لباس در برابر انسان جلوه میکند. ١

قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکّٰاهٰا*وَ قَدْ خٰابَ مَنْ دَسّٰاهٰا. ٢

«فلاح و رستگارى از آنِ کسى است که نفس خود را رشد و نموّ دهد،و خَیبت و پشیمانى از آن کسى است که با نفس خود دسیسه و خدعه بازى کند.»

از اوّل«نهج البلاغه»تا به آخر،أمیر المؤمنین علیه السّلام انسان را راجع به مرگ و عواقب آن هشدار میدهد و راجع به توحید و معاد و تقوى توصیه میکند.

خداوند به انسان دو رسول عنایت فرموده:یکى عقل که رسول باطن است و همیشه با انسان است،و دیگر رسول ظاهر که پیامبر اوست و انسان را به دعوت رسول باطن وا میدارد و ترغیب مى‌نماید.

بنابراین،اگر انسان راه حقّ را طىّ ننمود و سرپوش روى رسول باطن گذارد و رسول ظاهر را هم ردّ کرد،تقصیر خود اوست.

ذٰلِکَ بِمٰا قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اَللّٰهَ لَیْسَ بِظَلاّٰمٍ لِلْعَبِیدِ.  ۳

«این نتائج عمل،همان است که دست‌هاى شما پیش فرستاده است،و خداوند نسبت به بندگان خود ستم نمى‌کند.»

انسان میگوید:بار پروردگارا چرا جزاى مرا این چنین مقرَّر داشتى؟

در پاسخ میگوید:این اعمال خود شماست که قبلاً فرستاده‌اید و در دستگاه منظّم و دقیق ما ثبت و ضبط شده؛این واکنش و عکس العمل خود شماست،نفسِ عمل شماست که در این عالم بدین صورت در آمده است،نه آنکه من ظلم نمودم و شما را به عقوبتى بیش از عمل شما مبتلا ساختم؛نفسِ عمل شما در دنیا خراب بود حالا آن خرابى ظهور کرده؛و اعمال صالحهء مؤمن در دنیا خوب بود حالا آن خوبى ظهور نموده است.

وقتى چیزى بسیار کوچک است انسان با این چشم‌هاى عادى نمى‌تواند آنرا ببیند؛میکرب را با چشم غیر مسلّح به سلاح میکروسکوپ نمى‌توان دید،ولى وقتى که در زیر ذرّه بین‌هاى قوى آن را یک هزار برابر یا بیشتر بزرگ مى‌نمایند قابل رؤیت میشود.

کتاب معادشناسی-جلد ۳ (محمدحسین حسینی طهرانی)

———————

۱-شیطان مانند مَلک موجودى مستقلّ از بشر و غیر بشر است؛و مراد ما از این کلام،نفى شیطان و تأویل آن به نفس امّاره نیست؛بلکه مراد این است که نفس امّاره موجب اطاعت انسان از شیطان و پذیرفتن تسویلات اوست.

۲-آیهء  ٩  و  ١٠ ،از سورهء  ٩١ :الشّمس

۳-آیهء  ١٨٢ ،از سورهء  ٣ :ءَال عمران؛و آیهء  ۵١ ،از سورهء  ٨ :الانفال