تکالیف زوار در مدینه طیبه

مؤلّف گوید:ما در کتاب(هدى الزائرین)در بیان تکالیف زائران مدینه طیّبه نوشتیم،از چیزهایى که براى ایشان مهم است‏ این است که تا در مدینه معظّمه،هستند،فرصت را غنیمت دانسته،در مسجد رسول خدا صلى اللّه علیه و آله بسیار نماز بجاى آورند،که‏ نماز در آنچا برابر ده هزار نماز است که در جاى دیگر خوانده شود و بهترین مکانهاى مسجد روضه شریفه است که بین قبر و منبر قرار دارد.بدان‏که شیخ ما حاجى نورى در«تحیّه»فرموده است:مقدار جاى جسد مبارک پیامبر و ائمه ما«صلوات‏ الله و سلامه علیهم اجمعین»از کعبه معظّمه به اتفاق جمیع فقها-چنان‏که شهید(ره)در کتاب«قواعد»به آن تصریح نموده-اشرف‏ است.در حدیث حسن،از حضرمى روایت شده است که امام صادق علیه السّلام مرا امر فرموده:در مسجد رسول خدا صلى اللّه علیه و آل تا میتوانم‏ بسیار نماز بخوانم،و فرمود:همیشه ترا میّسر نمى‏گردد به این مکان شریف بیایى…تا اخر خبر.شیخ طوسى(ره)در کتاب «تهذیب»به سند معتبر از مزارم روایت کرده است که امام صادق علیه السّلام فرمود:روزه گرفتن در مدینه و نماز خواندن نزد ستونها واجب نیست،بلکه واجب همان نمازهاى پنجگانه و روزه ماه رمضان است،ولى اگر کسى بخواهد روزه بگیرد براى او بهتر است.و فرمود در این مسجد شریف تا بتوانید بسیار نماز بخوانید،که براى شما بهتر است بدانید آدمى‏ گاه مى‏شود که در دنیا زیرک است،و مردم او را مدح مى‏کنند،که فلانى چه بسیار زیرک است،پس امر کسى‏که در کار آخرت زیرک باشد چگونه است؟و رسول خدا و ائمه بقیع را در روز به اندازه‏اى که براى تو ممکن است به طور مکرّر زیارت کن،و هرگاه حجره رسول الهى را مشاهده کردى بر آن حضرت سلام بده و تا در مدینه هستى مواظب خود باش، و خویش را از گناهان و مظالم حفظ کن و تدبّر و تفکّر کن در شرافت آنجا،به خصوص در مسجد شریف که قدمهاى مبارک رسول خدا بر آن زمینها گذاشته شده و آن بزرگوار در کوچه و بازار آن تردّد نموده،و در آن مسجد نماز خوانده و آنجا جایگاه وحى و تنزیل است، و جبریل امین و ملائکه مقرّب در آنجا نازل مى‏شدند،و چه خوب گفته شده:

أَرْضٌ مَشَى جِبْرِیلُ فِی عَرَصَاتِهَا        وَ اللَّهُ شَرَّفَ أَرْضَهَا وَ سَمَاءَهَا

زمینى که جبریل در عرصاتش راه یافته       و خدا زمین و آسمانش را شریف گردانده

و تا ممکن شود،در مدینه صدقه بده،به خصوص در مسجد و مخصوصا به سادات و ذرّیه رسول خدا صلى اللّه علیه و آله که ثواب جزیل و اجر عظیم‏ بر آن مترتّب است.علاّمه مجلسى فرموده:در روایت معتبر وارد شده:درهمى که در آنجا صدقه دهند برابر است با ده‏ هزار درهم صدقه در جاى دیگر و اگر برایت ممکن باشد مجاورت آن شهر پاک را اختیار کن،که مجاورت در مدینه مستحبّ‏ است و احادیث مستفیضه در فضیلت آن وارد شده است.

سَقَى اللَّهُ قَبْرا بِالْمَدِینَهِ غَیْثَهُ        فَقَدْ حَلَّ فِیهِ الْأَمْنُ بِالْبَرَکَاتِ

خدا قبرى را در مدینه با بارانش سیرا کند       که در آن فرود آمده امنیت با برکتها

نَبِیُّ الْهُدَى صَلَّى عَلَیْهِ مَلِیکُهُ        وَ بَلَّغَ عَنَّا رُوحَهُ التُّحَفَاتِ

پیامبر هدایت که خدایش بر او درود فرستد       و برساند از ما به روان او هدیه‏ها

وَ صَلَّى عَلَیْهِ اللَّهُ مَا ذَرَّ شَارِقٌ        وَ لاحَتْ نُجُومُ اللَّیْلِ مُبْتَدِرَاتِ

درود فرستد خدا بر او تا خورشید مى‏تابد       و مى‏درخشد ستارگان شب شتابان

زیارت وداع حضرت رسول(ص)

هرگاه خواستى از مدینه بیرون روى،غسل کن،و نزد قبر رسول خدا صلى اللّه علیه و آله برو،و آنچه پیش از این انجام مى‏دادى‏ انجام ده،آنگاه آن حضرت را وداع کن و بگو
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَسْتَوْدِعُکَ اللَّهَ وَ أَسْتَرْعِیکَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْکَ السَّلامَ آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ بِمَا جِئْتَ بِهِ وَ دَلَلْتَ عَلَیْهِ اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنِّی لِزِیَارَهِ قَبْرِ نَبِیِّکَ فَإِنْ تَوَفَّیْتَنِی قَبْلَ ذَلِکَ فَإِنِّی أَشْهَدُ فِی مَمَاتِی عَلَى مَا شَهِدْتُ عَلَیْهِ فِی حَیَاتِی أَنْ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ وَ أَنَّ مُحَمَّدا عَبْدُکَ وَ رَسُولُکَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ.
سلام بر تو اى رسول خدا،تو را به خدا مى‏سپارمت،و از تو مى‏خواهم‏ رعایتم کنى،و بر تو سلام مى‏فرستم،به خدا و آنچه تو آوردى و به آن راهنمایى کردى ایمان آوردم.خدا این زیارت را آخرین نوبت‏ من از زیارت قبر پیامبرت قرار مده،اگر مرا قبل از اینکه دوباره به زیارت آیم بمیرانى،پس در مرگم شهادت مى‏دهم،آنچه در حیاتم‏ بر آن شهادت دادم،به اینکه معبودى جز تو نیست،و محمّد بنده و رسول توست،درود خدا بر او و خاندانش.
حضرت صادق علیه السّلام در وداع قبر پیامبر صلى اللّه علیه و آله به یونس بن یعقوب فرمود چنین بگو:
صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ السَّلامُ عَلَیْکَ لا جَعَلَهُ اللَّهُ آخِرَ تَسْلِیمِی عَلَیْکَ
درود خدا بر تو،سلام بر تو،خدا آن را آخرین سلام من بر تو قرار ندهد.