فشار قبر و عوامل رفع آن

حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمودند:
«ای ابوذر! در دنیا مانند غریبی باش که به غربتی در آید و آن را وطن خود نشمارد و یا مسافری که در منزلی فرود آید و قصد اقامت ننماید و خود را از اصحاب قبور بشمار و قبر را منزل خود دان و در تعمیر و آبادانی آن همّت گمار!»
فشار قبر یکی از حقایقی است که مؤمنان به آن اعتقاد دارند. منظور از قبر، قبر ظاهری افراد نیست؛ زیرا در مکانی که میت دفن می شود هیچ تغییری ایجاد نمی شود، علاوه بر این که عده ای به گونه ای می میرند که جسد آنان از بین می رود و یا هرگز دفن نمی شوند تا آن که بدن شان از بین می رود. در روایتی از امام صادق (علیه السلام) از حال شخصی پرسیده می شود که بعد از کشته شدن همچنان بدنش بر “دار” باقی است، آیا چنین شخصی عذاب قبر دارد؟ حضرت فرمود: بله
بنابراین فشار قبر برای هر نوع مردنی قابل تصور است.
در مورد فشار قبر، برخی از اعمال است که باعث فشار قبر می شود و برخی از اعمال است که فشار قبر را از بین می برد، که به هر دو مورد اشاره می شود.

عوامل ایجاد فشار قبر
در روایات وارد شده است که بیشترین علتی که انسان به عذاب قبر مبتلا می شود؛ به دلیل سخن‏چینى و بدخلقى و بی مبالاتى به نجاست بول (ادرار) است. در روایت دیگر از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل شده است: «عذاب قبر به سزاى سخن چینى، غیبت و دروغ است»

عوامل از بین رفتن فشار قبر
۱- امام صادق (علیه السلام): هر چیزى قلبى دارد و قلب قرآن سوره یاسین است‏. کسی که آن را قرائت کند از فشار قبر ایمن خواهد بود،و …
۲- امام باقر (علیه السلام (:کسى که بر تلاوت سوره زخرف مداومت نماید، خداوند در قبر، او را از حشرات و حیوانات سمى زمین و فشار قبر ایمن مى‏نماید تا زمانى که در پیشگاه خداوند حاضر شود.
۳- امام صادق (علیه السلام): کسى که بین ظهر پنج‏شنبه تا ظهر جمعه از دنیا برود، خداوند او را از فشار قبر ایمن مى‏گرداند.
۴- منصور بن حازم گوید: از امام صادق (علیه السلام) پرسیدم پاداش کسى که چهار بار حج بجا آورده چیست؟ فرمود: اى منصور کسى که چهار بار حج بجاى آورد هرگز فشار قبر نبیند.
۵- امیر المؤمنین (علیه السلام) فرمودند: کسى که در هر جمعه سوره نساء را بخواند از فشار قبر ایمن خواهد بود.
۶- امام باقر (علیه السلام) در ضمن بیان اثرات زیارت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند: زیارت امام حسین باعث ایمن بودن زائر از عذاب قبر می شود.
۷- پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: سه طایفه از زن ها هستند که عذاب قبر از آنها برداشته شود و با حضرت فاطمه دختر حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) محشور می شوند؛ زنى که بر غیرت شوهرش صبر کند، زنى که با شوهر بد اخلاق بسازد و زنى که مهریه‏اش را ببخشد.
۸- از رسول خدا روایت شده است که صدقه دادن مؤمن از او آفت هاى دنیا و عذاب قبر و عذاب روز قیامت را برطرف می کند.

در پایان یادآور می شویم که اگر چه عذاب قبر بسیار رنج آور و سخت است، ولی همین فشار و عذاب قبر، کفاره گناه مؤمنان است تا در قیامت و هنگام رسیدگی به اعمال، از گناهان آنان کاسته شده باشد. در روایات متعددی به این حقیقت اشاره شده است؛ سکونى از امام صادق (علیه السلام) و ایشان از پدرش و از پدرانش، از امیر مؤمنان (علیه السلام) نقل کرده است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: فشار قبر براى مؤمن کفّاره نعمت هایى است که تباه کرده است.
راه های از بین بردن فشار قبر
۱- خواندن سوره یاسین
۲- خواندن سوره زخرف
۳- چهار بار حج
۴- خواندن سوره نساء در هر جمعه
۵- زیارت امام حسین علیه السلام
۶- صبر بر غیرت شوهر
۷- صبر بر بداخلاقی شوهر
۸- بخشیدن مهریه
۹- صدقه دادن

منابع:
۱- عین الحیات مجلسی ص ۱۹۱
۲- کافی ج۳ ص۲۴۱
۳- اعتقادات صدوق ص۶۹
۴- بحارالانوار مجلسی ج ۲ ص۱۶۲
۵- ثواب الاعمال صدوق ص۲۲۳
۶- من لایحضره الفقیه ج۲ ص۲۱۷