از خاک تا افلاک۱

نوشته شده توسط مدیر    ۲ دیدگاه |

 

اخلاص نیت در عزاداری امام حسین(ع)

نوشته شده توسط موذن    بدون دیدگاه |

آن چیزی که در هر عبادتی اهمیت فوق العاده دارد این است که ما باید مراقب نیت‌هایمان باشیم و عبادات‌مان را بر حسب عادت انجام ندهیم و تلاش کنیم که نیت‌هایمان خالص باشد، و در خلوص نیت خویش نیز صادق باشیم؛ چرا که عمل اندکی که با نیت خالص انجام پذیرد برتر و بالاتر از میلیون‌ها عملی است که با صدق و خلوص همراه نباشد، و این موضوع به وضوح در عبادت حضرت آدم(ع) و شیطان آشکار گردید که شیطان هزار سال خداوند را پرستید، اما این عبادت هزار ساله مانع از جاودانگی او در آتش جهنم نشد، اما در مقابل حضرت آدم(ع) توبه کرد و همین توبه‌اش باعث شد که خداوند او را ببخشد و از اشتباهش چشم پوشی کند و او را به مقام پیامبری رسانده بلکه برگزیده‌ خویش سازد و درباره‌اش اینگونه بگوید:« إِنَّ اللهَ اصْطَفَی آدَمَ»

اخلاص راستین هم تنها با لطف خداوند لطیف در وجود بندگانش به وجود می‌آید؛ اما خداوند به خاطر کرم و گذشتش به اندازه توان بنده‌اش و حتی کمتر از آن از او راضی می‌شود، ولی این در شرایطی است که خود بنده هم بداند که ناتوان است و جز قدرت و توان الهی قدرتی نیست که همین شناخت او را به سوی درگاه خدا سوق می‌دهد و باعث می‌شود که به عنایت خداوند پناه ببرد و آیه «أَمَّنْ یُجِیبُ المُضطَرَّ إِذا دَعَاهُ وَ یَکْشُفُ السُّوءَ» شامل حالش گردد. در این هنگام است که درهای توجه پروردگار بر روی او گشوده می‌شود؛ چرا که خداوند کریم است و دوست دارد که به بندگان بیچاره‌ای که در رحمت او را کوبیده‌اند، بخشش کند و کرامت نماید.

پرهیز از خودنمایی و ریا

بعد از این چیزی که رعایت آن جزء لازم‌ترین واجبات است این است که بنده باید مواظب دل خود باشد. مبادا که خودنمایی و ریا وارد نیتش شده و ستایش و تعریف مردم به نیت او راه پیدا کند. مثلا به جای اینکه عزاداری را در خانه خود برگزار کند در خانه دوستش برگزار کند سپس ببیند زیاد و کم خرج و مخارج عزاداری و یا شکوه و کوچکی مجلس و یا اینکه مردم بدانند که او بر‌پاکننده مجلس عزای حسین است یا دیگری، برایش تفاوت می‌کند یا نه و هر کدام از اینها در حالتش تغییری به وجود می‌آورد یا نه. اگر دید که تمام اینها برایش یکسان است و تفاوت نمی‌کند، باید ببیند آیا به روضه‌خوان‌های معروفی که در مجالس اغنیاء می‌خوانند بیشتر رغبت دارد یا به روضه‌خوان‌های غیر معروف. مخصوصا اگر روضه‌خوان‌های غیر معروف روضه‌های معتبری را بخوانند و از لحاظ شرعی هم بهتر باشند و ببیند که آیا دوست دارد اعضای مجلسش بیشتر اغنیاء و علما باشند یا فقیران؟

راه‌های دوری از ریا

هنگامی که در این مسائل دقت کند، متوجه می‌شود که راه‌های ورود ریا به مجالس عزاداری چقدر زیاد است. بنابراین برای بستن راه‌های ریا باید عزاداری خود را از مردم مخفی کرده و مجلس عزا را در خانه دوستش برپا کرده و به او بسپارد که مبادا به مردم بگوید که او صاحب عزا است و تلاش کند که عملش از هر جهت درست باشد، و برای نیل به این مقصود نخست باید روضه‌خوان صادق و پرهیزگاری را دعوت کرده و بین فقیر و ثروتمند حاضر در مجلس تفاوتی قائل نشود و ملاک‌های احترام به حضار را ملاک‌های شرعی و دینی قرار دهد نه ملاک‌های دنیایی و آگاه باشد که اسرار زیادی در صحت و درستی اعمال است که در قبولی اعمال در پیشگاه خداوند و مضاعف شدن پاداشش نقش دارد.

برگرفته از المراقبات

اهمیت و معنای عبادت

نوشته شده توسط مدیر    بدون دیدگاه |

در اهمیت عبادت تنها اشاره به این نکته کافی است که خداوند هدف از آفرینش انس و جن و نیز ارسال پیامبران را عبادت خود، ذکر می‌کند:

﴿وَمٰا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإنْسَ إلّا لِیَعْبُدُونِ﴾

جن و انس را نیافریدم جز برای اینکه مرا بندگی کنند.

﴿وَلَقَدْ بَعَثْنٰا فی کُلِّ أُمَّهٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللهَ وَاجْتَنِبُوا الطّاغُوتَ﴾

در هر امتی فرستاده‌ا‌ی برانگیختیم تا مردم خدا را بندگی کنند و از طاغوت بپرهیزند.

هدف از آفرینش انسان کمال او است و کمال انسان در عالی‌ترین نوع ارتباط او با کمال مطلق، یعنی عبادت خدا، محقق می‌شود.

در مباحث مربوط به معرفت خدا، به یکی از راههای یادآوری معرفت قلبی خدا یعنی عبادت، که عالی‌ترین نوع معرفت خدا است، اشاره کردیم. عبادت در لغت از ریشۀ «عَبَدَ» به معنای نرمی است که به معنای انقیاد، خضوع و تذلّل نیز به کار می‌رود. نقل شده است که عدیّ بن حاتم، که مسیحی بود، به خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) رسید و پرسید: «در قرآن آمده است مسیحیان علمایشان را ربّ دانستند، در حالی که ما دانشمندان خویش را عبادت نکرده‌ایم.» حضرت در پاسخ فرمود: «آیا عالمان شما حلال خدا را حرام و حرام خدا را حلال نمی‌کردند و شما از آنها پیروی می‌کردید؟» عدی گفت: «بله». حضرت فرمود: «فَتِلْکَ عِبادَتُهُمْ.»

اما گاه عبادت در معنای خاص‌تری به کار می‌رود؛ یعنی به معنای نوع خاصی از اطاعت که همراه با تذلّل و خشوع است. عِنوان بَصْری از امام صادق (علیه السلام) می‌پرسد: «مٰا حَقیقَهُ الْعُبُودِیَّهِ؟» حضرت پاسخ می‌دهد:

ثَلاثَهُ أَشْیٰاءَ: أَنْ لا یَرَی الْعَبْدُ لِنَفْسِهِ فیمٰا خَوَّلَهُ اللهُ مُلْکاً … وَلا یُدَبِّرُ الْعَبْدُ لِنَفْسِهِ تَدْبیراً وجُمْلَهُ اشْتِغٰالِهِ فیمٰا أَمَرَهُ تَعٰالیٰ بِهِ وَنَهٰاهُ عَنْهُ.

(حقیقت بندگی) سه چیز است: ۱ـ اینکه بنده خود را دارندۀ آنچه خدا به او داده است، نداند؛ ۲ـ تدبیر و عاقبت‌اندیشی امور را کار خود نپندارد؛ ۳ـ همۀ کارش توجه به آنچه خدا بدان امر کرده و از آن نهی کرده است، باشد.

البته چنین اعتقادات و اعمالی مخصوص افرادی است که در مراتب بالای عبادت خدا قرار دارند. به عبارت دیگر، عبادت می‌تواند مراتب و درجات گوناگونی داشته باشد. این تفاوت ممکن است از لحاظ مقدار اطاعت باشد برای نمونه، مقام کسی که هم واجبات و هم مستحبات را انجام می‌دهد، بالاتر از مقام کسی است که تنها به واجبات عمل می‌کند. ممکن است تفاوت در مراتب به سبب نیّت افراد نیز باشد؛ یعنی کسی که خودش را مالک نمی‌داند، تدبیر امورش را به خدا تفویض کرده است و خداوند را به خاطر حبّ‌، شکر و اینکه سزاوار پرستش است، می‌پرستد. از این رو چنین فردی بالاتر از کسی است که تنها خالق و معبود بودن خدا را قبول دارد و خدا را به سبب ترس از جهنم یا علاقه به بهشت عبادت می‌کند. امام علی (علیه السلام) می‌فرماید:

إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَغْبَهً فَتِلْکَ عِبٰادَهُ التُّجّارِ، وَإِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ رَهْبَهً فَتِلْکَ عِبٰادَهُ الْعَبیدِ، وَإِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبٰادَهُ الأَحْرٰارِ.

همانا گروهی که خدا را از سر میلِ ]به پاداش[ بندگی کنند به بندگی تاجران رفته‌اند و آنان که خدا را از روی ترس عبادت می‌کنند به بندگی بردگان رفته‌اند و آنان که خدا را به خاطر سپاس از او بندگی می‌کنند به مانند بندگی آزادگان کار کرده‌اند.

خطر شرک آن‌قدر جدّی و فراگیر است که خداوند در سورۀ حمد، که از مهم‌ترین سوره‌های قرآن است و تنها سوره‌ای است که باید در همۀ نمازهای روزانه خوانده شود، توحید عبادی را گنجانده است:

﴿إِیّاکَ نَعْبُدُ وَإِیّاکَ نَسْتَعینُ﴾

تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوییم.

بدین ترتیب باید همواره در مقابل خدا اقرار کنیم که «خدایا، ما فقط تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوییم».