سقیفه و غدیر – سوال چهل و نهم

استحکام و صحت حدیث منزلت برای بنده روشن شد. اما این سوال هنوز باقی است که چطور بر اساس این حدیث، علی علیه السلام را، لایق مقام نبوت می دانید؟

✍️‌ پاسخ

از این حدیث شریف که به تواتر به ما رسیده سه خصیصه برای امیرالمومنین علی علیه السلام ثابت می شود:

۱⃣ مقام نبوت که در معنا و حقیقت برای آن حضرت بوده.

۲⃣ مقام خلافت و جانشینی ایشان بعد از رسول اکرم صلی الله علیه و آله.

۳⃣ افضلیت آن حضرت بر تمام امت از صحابه و غیرهم.

چرا که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، علی را بمنزله هارون معرفی نمود و حضرت هارون طبق آیه ۵۲ سوره مریم نبی و خلافت موسی و افضل بر تمام بنی اسرائیل بوده است.
البته توجه داشته باشید که حضرت هارون از جمله پیامبرانی بودند که استقلال در امر نبوت نداشته و تابع شریعت برادرش حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام بودند.
لذا حضرت علی علیه السلام هم استقلال در امر نبوت نداشتند بلکه لایق مقام نبوت با رتبه و مقام امامت بوده و تابع شریعت خاتم الانبیاء بودند.
ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه ذیل این حدیث می گوید: پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله با این حدیث برای علی بن ابیطالب علیه السلام جمیع مراتب و منازل هارون نسبت به موسی را اثبات نمودند و اگر حضرت محمد صلی الله علیه و آله خاتم الانبیاء نبود هر آینه ایشان شریک در امر پیغمبری او بود و از جمله “لا نبی بعدی” معلوم می شود که اگر بنا بود پیغمبری بعد از پیامبر اکرم بیاید علی لایق آن مقام بود.

علاوه بر این، از جمله علماء بزرگ شما که اقرار به این معنی نموده جلال الدین سیوطی است که در آخر کتاب بغیه الوعاظ فی طبقات الحفاظ با ذکر سلسله روات تا جابر بن عبدالله انصاری از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل می کند که یا علی اگر بنا بود بعد از من پیغمبری باشد تو آن بودی.
بنابراین با مختصر دلائل فوق ثابت شد که قول به نبوت برای علی علیه السلام فقط از ما نیست بلکه از خود رسول خداست، بنا بر آنچه علماء خودتان هم تصدیق نموده اند. آری علی علیه السلام راد مردی بوده است که با استثناء مقام خاصه در تمام مراحل کامله و صفات مخصوصه شریک با رسول اکرم بوده است.

سقیفه و غدیر – سوال چهل و هشتم

فرمودید یکی از روایان این حدیث، خلیفه عمر بن خطاب بوده. ممکن است سند و عین روایت را بیان بفرمایید؟

✍️ پاسخ

ابوبکر محمد بن جعفر المطیری و ابوللیث نصر بن محمد السمرقندی در کتاب مجالس و محمد بن عبدالرحمن ذهبی در ریاض النضره و مولی علی متّقی در کتاب کنزالعمال و ابن صباغ مالکی در صفحه ۱۲۵ کتاب فصول المهمه و ابن ابی الحدید در صفحه ۲۵۸ جلد سوم شرح نهج از نقض العثمانیه شیخ ابوجعفر اسکافی با مختصر اختلافی در الفاظ از ابن عباس نقل نمود است که گفت روزی عمر بن خطاب گفت واگذارید نام علی را (یعنی اینقدر از علی غیبت نکنید) زیرا من شنیدم از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله که فرمود در علی سه خصلت است، آنگاه گفت:
من و ابوعبیده جراح و عده ای از اصحاب حاضر بودیم که رسول اکرم صلی الله علیه و آله تکیه داده بود بر علی بن ابیطالب تا آنکه بر شانه های علی زد و فرمود:
“تو یا علی اول مومنین هستی از حیث ایمان و اول مسلمین هستی از حیث اسلام. یا علی تو از من بمنزله هارونی از موسی و دروغ گفته است بر من کسیکه گمان می کند مرا دوست میدارد در حالیکه تو را دشمن می دارد”

سقیفه و غدیر – سوال چهل و هفتم

مواردی که در خصوص جایگاه امامت فرمودید با تمام وجود پذیرفتم و از خدا می خواهم که شرایطی را فراهم سازد تا همه مسلمانان اهل سنت به این حقایق واقف شده و دست از تعصبات جاهلانه خود بردارند.
و اما در پایان سوال و جواب قبلی در مورد علی علیه السلام به مواردی اشاره کردید که برای بنده ثقیل بود.
اول اینکه اشاره کردید علی علیه السلام واجد مقام نبوت بود. برای این ادعا چه دلیلی دارید؟

✍️پاسخ

دلیل اینکه علی علیه السلام واجد مقام نبوت می باشد حدیث شریف منزلت است که با صحت تمام، متواتراً از طرف شیعه و سنی با اندکی تغییر در الفاظ نقل شده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در دفعات و محافل مختلف گاهی خطاب به علی علیه السلام فرمودند:
?”اما ترضی آن تکون منی بمنزله هارون من موسی الا انّه لا نبی بعدی
آیا راضی نیستی که از من بمنزله هارون از موسی باشی الا آنکه بعد از من پیغمبری نخواهد بود”

و گاهی نیز فرمودند:
?”علی منی بمنزله هارون من موسی الخ”
البته جای تاسف است که بزرگان شما در منابر آگاهانه علیرغم اطلاع از محکم بودن سند این حدیث، صحت این حدیث را زیر سوال برده و آنرا خبر واحد به حساب می آورند. لذا بد نیست برای روشن شدن این موضوع به تعدادی از اسناد این حدیث از کتب خودتان اشاره کنم:
۱) ابوعبدالله بخاری در صفحه ۵۴ جلد سوم از کتاب مغازی در باب غزوه تبوک و نیز صفحه ۱۸۵ از کتاب بدء الخلق صحیح خود در مناقب علی علیه السلام.
۲) امام احمد بن حنبل در صفحه ۹۸، ۱۱۸و ۱۱۹ جلد اول مسند در وجه تسمیه حسنین و در صفحه ۳۱ حاشیه جزء پنجم همان کتاب.
۳) ابن حجر مکی در صفحه ۳۰ و ۷۴ صواعق محرقه باب ۹.
۴) جلال الدین سیوطی در صفحه ۶۵ تاریخ الخلفاء.
۵) امام فخر رازی در تفسیر مفاتیح الغیب
۶) مسلم بن حجاج در صفحه ۲۳۶ و ۲۳۷ جلد دوم صحیح خود چاپ مصر ۱۲۹۰.
و بیش از ۲۵ سند دیگر از جمله روایتی از عمر بن خطاب خلیفه دوم را، بنده در یاداشت های خود دارم و اگر لازم شد ارائه خواهم کرد، صحت این حدیث را تصدیق نموده و نشان می دهد که این حدیث خبر واحد نیست، حتی جلال الدین سیوطی در رساله الازهر المتناثره فی الحادیث المتواتره این حدیث شریف را داخل در تواترات ضبط نموده است.
همچنین اگر علاقمند بودید در اطراف این حدیث شریف بیشتر دقت کنید و دلائل تامّ و تمام اسناد کامله از رُوات بزرگان علماء خود را بنگرید بهتر است به مجلدات “عبقات الانوار” تالیف عالم عادل زاهد علامه متبحر مرحوم میر سید حامد حسین دهلوی اعلی الله مقامه الشریف و مخصوصا جلد حدیث منزلت مراجعه بفرمایید تا بر شما روشن شود که این عالم بزرگ شیعی اسناد و مدارک این حدیث را از طرق منابع شما چگونه جمع و حلاجی نموده است.

سقیفه و غدیر – سوال چهل و ششم

مگر انبیاء همگی فرستادگان حق تعالی نیستند؟ پس باید همگی در رتبه و مقام یکسان باشند، چنانچه خداوند متعال در آیه ۲۸۵ سوره بقره می فرماید:
لا نفرق بین احد من رسله
پس چگونه شما مقام پیامبر خاتم را بالاتر از سایر انبیاء می دانید؟

✍️ پاسخ

این آیه در محل خود صحیح است یعنی همه انبیاء در تربیت جامعه, مبانی یکسانی داشتند. دین خدا یکی است. اینطور نبود که مثلا پیامبری قائل به جسمیت برای خدا باشد و دیگری آنرا نفی کند. لیکن در فضل و کمال و طریقه بعثت و درجه و رتبه متفاوت بودند. به عنوان مثال معلم کلاس اول با معلم کلاس ششم یا یک استاد دانشگاه یکی نیستند. هر سه از طرف دولت ماموریت به تعلیم دانش و علم هستند ولی در معلومات و مقام و رتبه هرگز یکسان نیستند. چنانچه در آیه ۲۵۴ سوره بقره خداوند متعال می فرمایند:

تِلْکَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلی بَعْضٍ مِنْهُمْ مَنْ کَلَّمَ اللَّهُ وَ رَفَعَ بَعْضَهُمْ دَرَجاتٍ

زمخشری که از علماء و مفسران خودتان (اهل سنت) می باشد در تفسیر کشاف در ذیل همین آیه می گوید: مراد از “بعض”پیغمبر ما است که بر همه انبیاء به فضائل بسیار و خصائص بی شمار که اهم انها خاتمیت است، فضیلت دارد.

?بنابراین به عنوان جمع بندی مواردی که در پاسخ به سوالات اخیر شما ارائه شد عرض می کنم که:
?️امامت مقامی است یک درجه پایین تر از مقام خاتمیت و مافوق تمام مراتب نبوت و امیرالمومنین علی علیه السلام چون اتحاد نفسانی با پیامبر اکرم داشته مخلّع به خلعت امامت و افضل بر انبیاء گردید.

سقیفه و غدیر – سوال چهل و پنجم

به چه دلیل شما تا این حد در مورد مقام امام غلو نموده و مقام انها را بالاتر از مقام نبوت میدانید؟

✍️ پاسخ

بالاترین دلیل کتاب محکم آسمانی قرآن مجید است آنجا که در سوره بقره شرح حال حضرت ابراهیم علی نبینا و آله و علیه السلام را نقل می فرماید که پس از امتحان ثلاثه (جان و مال و فرزند) که در تفاسیر مشروحا ثبت شده است خداوند متعال اراده فرمود: رفعت مقامی به آن بزرگوار عنایت فرماید، لذا بعد از مقام نبوت و رسالت و اولوالعزمی که ظاهرا مقامی نبود الا مقام امامت که به ایشان عنایت شد.

وَ اِذِ ابْتَلی اِبْراهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ اِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ اِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِی قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ ( سوره بقره آیه ۱۲۴)

پس به همین دلیل مقام امامت بالاتر از مقام نبوت می باشد.
البته ما معتقدیم که مقام امام پایین تر از مقام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، خاتم الانبیاء بوده ولی همانطوری که عرض شد مافوق مقام تمام انبیاء دیگر می باشد.