ریحان کوهى‏

از امام صادق ^{(علیه السلام)}: امیر مؤمنان ریحان کوهى را خیلى دوست مى ‏داشت.
از على ^{(علیه السلام)}: نام ریحان خدمت پیغمبر ^{(صلی الله علیه وآله)} برده شد، حضرت فرمود: آن سبزى من و انبیاء پیش از من است، من از آن مى‏ خورم و درخت آن را در بهشت مى ‏بینم.
از امیر مؤمنان ^{(علیه السلام)}: پیغمبر ^{(صلی الله علیه وآله)}  ریحان را خیلى دوست مى ‏داشت.
از امام صادق ^{(علیه السلام)}: ریحان سبزى انبیاء است و در آن هشت خاصیت است: غذا را هضم میکند، و عروق را باز مى ‏کند، و دهان را خوشبو مى ‏سازد، و اشتها را زیاد مى‏ نماید، و خون را صاف مى ‏کند، و موجب ایمنى از جذام است، و چون در اندرون بدن قرار گیرد همه بیماریها را ریشه کن مى‏ کند، و اهل بهشت سفره خود را بدان مى‏ آرایند.
پیغمبر ^{(صلی الله علیه وآله)} فرمود: ریحان سبزى طیب و پاکیزه‏اى است گویا آن را روییده در بهشت مى‏بینم، و جرجیر (ترتیزک) سبزى بدى است گویا مى ‏بینم که در آتش روییده.
و نیز فرمود: هر که ریحان کوهى بخورد خداوند به ملائکه دستور میدهد تا صبحگاه برایش حسنه بنویسند.
از حضرت موسى بن جعفر ^{(علیه السلام)} آمده که بر سر سفره ریحان طلبید و فرمود من دوست دارم که غذا را بآن شروع کنم که عروق را مى‏ گشاید و اشتها را زیاد مى ‏کند و سل را معالجه مى‏ نماید، و اگر غذا را بآن آغاز کنم برایم مهم نیست که چه غذایى بعد از آن بخورم، که دیگر از هیچ بیمارى و رنجى نمیترسم، و چون غذا تمام شد، باز هم ریحان طلبید، و برگهاى آن را از اطراف سفره جمع میکرد، و میل مى‏ فرمود، و بما میداد و می فرمود: غذا را با این ختم کنید که آنچه خورده اید هضم مى‏ کند و براى غذاى بعد اشتها مى‏ آورد، و سنگینى معده را بر طرف مى‏ کند و دهان را خوشبو مى‏ سازد
مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى، ج‏۱، ص: ۳۴۱

انگشتر فیروزه(ظفر)

از امام صادق ^{(علیه السلام)} شنیدم که مى‏ فرماید: دستى که انگشتر فیروزه بدست داشته باشد، فقیر نگردد.
على بن مهزیار گوید: بر حضرت موسى بن جعفر ^{(علیه السلام)} وارد شدم و انگشترى فیروزه بدستش دیدم که نقش آن بود:(اللَّه الملک) همچنان بنگاه خود ادامه دادم. حضرت فرمود: چرا آن قدر نگاه مى ‏کنى؟ این سنگى است که جبرئیل از بهشت براى پیغمبر ^{(صلی الله علیه و آله)} هدیه آورد، و پیغمبر ^{(صلی الله علیه و آله)} آن را به على^{(علیه السلام)} بخشید و میدانى اسمش چیست؟ گفتم فیروزه است.

فرمود این اسم فارسى آن است میدانى اسم عربى آن چیست؟ گفتم نه، فرمود: ظفر است.

مکارم الأخلاق / ترجمه میرباقرى، ج‏۱، ص: ۱۶۹

صلوات بر امام حسین(ع)

چهاردهم:از جمله اعمال در حرم امام حسین علیه السّلام صلوات فرستادن بر آن حضرت است.روایت شده:پشت سر نزد کتف شریف آن حضرت مى‏ایستى و بر پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم و امام حسین علیه السّلام صلوات مى‏فرستى.سیّد ابن طاووس در کتاب‏ «مصباح الزائر»در ضمن یکى از زیارات این صلوات را بر آن حضرت نقل کرده است:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ صَلِّ عَلَى الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهِیدِ قَتِیلِ الْعَبَرَاتِ وَ أَسِیرِ الْکُرُبَاتِ صَلاهً نَامِیَهً زَاکِیَهً مُبَارَکَهً یَصْعَدُ أَوَّلُهَا وَ لا یَنْفَدُ آخِرُهَا أَفْضَلَ مَا صَلَّیْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلادِ الْأَنْبِیَاءِ وَ الْمُرْسَلِینَ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْإِمَامِ الشَّهِیدِ الْمَقْتُولِ الْمَظْلُومِ الْمَخْذُولِ وَ السَّیِّدِ الْقَائِدِ وَ الْعَابِدِ الزَّاهِدِ الْوَصِیِّ الْخَلِیفَهِ الْإِمَامِ الصِّدِّیقِ الطُّهْرِ الطَّاهِرِ الطَّیِّبِ الْمُبَارَکِ وَ الرَّضِیِّ الْمَرْضِیِّ وَ التَّقِیِّ الْهَادِی الْمَهْدِیِّ الزَّاهِدِ الذَّائِدِ الْمُجَاهِدِ الْعَالِمِ إِمَامِ الْهُدَى سِبْطِ الرَّسُولِ وَ قُرَّهِ عَیْنِ الْبَتُولِ صلى الله علیه و آله و سلم اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَیِّدِی وَ مَوْلایَ کَمَا عَمِلَ بِطَاعَتِکَ وَ نَهَى عَنْ مَعْصِیَتِکَ وَ بَالَغَ فِی رِضْوَانِکَ وَ أَقْبَلَ عَلَى إِیمَانِکَ غَیْرَ قَابِلٍ فِیکَ عُذْرا سِرّا وَ عَلانِیَهً یَدْعُو الْعِبَادَ إِلَیْکَ وَ یَدُلُّهُمْ عَلَیْکَ وَ قَامَ بَیْنَ یَدَیْکَ،
خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست،و درود فرست بر حسین ستم کشیده و شهید و کشته اشکها و دچار گرفتیاریها،درودى فزاینده،پاکیزه،با برکت،درحالى‏که آغازش بالا رود و انجامش سپرى نشود،برترى‏ درودى که بر یکى از فرزندان پیامبران و رسولان فرستادى،اى پروردگار جهانیان.خدایا درود فرست بر امام،شهید،کشته،ستم کشیده،بى‏یار،آقا،پیشوا،عابد،زاهد، جانشین،خلیفه،امام راستى‏پیشه،پاک،پاکیزه،طیّب،با برکت،خدا از او خشنود،پسندیده‏ حق،پرهیزگار،هدایت‏گر،راه‏یافته،زاهد،مدافع دین،جهادگر،عالم،پیشواى هدایت،فرزندزاده‏ رسول،نور چشم بتول،درود و سلام خدا بر او و خاندانش.خدایا بر آقا و مولاى من درود فرست چنانچه به اطاعتت عمل کرد،و از معصیتت نهى فرمود،و در راه خشنودى‏ات کوشید،و بر ایمانت روى‏ آورد،بى‏آنکه درباره تو پذیرنده بهانه‏اى باشد،چه در پنهان و چه در آشکار،بندگان را به جانب تو مى‏خواند،و به سوى تو دلالت مى‏نماید و پیش روى تو قیام کرد،
یَهْدِمُ الْجَوْرَ بِالصَّوَابِ وَ یُحْیِی السُّنَّهَ بِالْکِتَابِ فَعَاشَ فِی رِضْوَانِکَ مَکْدُودا وَ مَضَى عَلَى طَاعَتِکَ وَ فِی أَوْلِیَائِکَ مَکْدُوحا وَ قَضَى إِلَیْکَ مَفْقُودا لَمْ یَعْصِکَ فِی لَیْلٍ وَ لا نَهَارٍ بَلْ جَاهَدَ فِیکَ الْمُنَافِقِینَ وَ الْکُفَّارَ اللَّهُمَّ فَاجْزِهِ خَیْرَ جَزَاءِ الصَّادِقِینَ الْأَبْرَارِ وَ ضَاعِفْ عَلَیْهِمُ الْعَذَابَ وَ لِقَاتِلِیهِ الْعِقَابَ فَقَدْ قَاتَلَ کَرِیما وَ قُتِلَ مَظْلُوما وَ مَضَى مَرْحُوما یَقُولُ أَنَا ابْنُ رَسُولِ اللَّهِ مُحَمَّدٍ وَ ابْنُ مَنْ زَکَّى وَ عَبَدَ فَقَتَلُوهُ بِالْعَمْدِ الْمُعْتَمَدِ قَتَلُوهُ عَلَى الْإِیمَانِ وَ أَطَاعُوا فِی قَتْلِهِ الشَّیْطَانَ وَ لَمْ یُرَاقِبُوا فِیهِ الرَّحْمَنَ.
ستم را ویران مى‏کند با درستى،و روش پیامبر را زنده مى‏کند با قرآن،پس با مشقّت و سختى در خشنودى‏ات زندگى کرد،و بر طاعتت و در زمره اولیایت،در حال رنج و ناراحتى از دنیا گذشت،و چون عزیزى گم‏گشته به تو جان داد تو را معصیت نکرد نه در شبى و نه در روزى،بلکه در راه تو با منافقان و کافران جنگید.خدایا جزایش ده،بهترین جزاى صادقان نیکوکار،و عذاب را بر منافقان و کافران و کشنده‏گان او دوچندان کن.به راستى جوانمردانه‏ پیکار کرد،و مظلومانه کشته شد،و غرق در رحمت خدا درگذشت،درحالى‏که مى‏گفت:منم فرزند رسول خدا محمّد،و فرزند کسى‏که پاک پرورید و بندگى کرد،پس او را دانسته و از به عمد کشتند،آرى بر حال ایمان او را کشتند،و در کشتنش از شیطان اطاعت کردند و درباره او خداى رحمن را ملاحظه ننمودند.
اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى سَیِّدِی وَ مَوْلایَ صَلاهً تَرْفَعُ بِهَا ذِکْرَهُ وَ تُظْهِرُ بِهَا أَمْرَهُ وَ تُعَجِّلُ بِهَا نَصْرَهُ وَ اخْصُصْهُ بِأَفْضَلِ قِسَمِ الْفَضَائِلِ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَ زِدْهُ شَرَفا فِی أَعْلَى عِلِّیِّینَ وَ بَلِّغْهُ أَعْلَى شَرَفِ الْمُکَرَّمِینَ وَ ارْفَعْهُ مِنْ شَرَفِ رَحْمَتِکَ فِی شَرَفِ الْمُقَرَّبِینَ فِی الرَّفِیعِ الْأَعْلَى وَ بَلِّغْهُ الْوَسِیلَهَ وَ الْمَنْزِلَهَ الْجَلِیلَهَ وَ الْفَضْلَ وَ الْفَضِیلَهَ وَ الْکَرَامَهَ الْجَزِیلَهَ اللَّهُمَّ فَاجْزِهِ عَنَّا أَفْضَلَ مَا جَازَیْتَ إِمَاما عَنْ رَعِیَّتِهِ وَ صَلِّ عَلَى سَیِّدِی وَ مَوْلایَ کُلَّمَا ذُکِرَ وَ کُلَّمَا لَمْ یُذْکَرْ یَا سَیِّدِی وَ مَوْلایَ أَدْخِلْنِی فِی حِزْبِکَ وَ زُمْرَتِکَ وَ اسْتَوْهِبْنِی مِنْ رَبِّکَ وَ رَبِّی فَإِنَّ لَکَ عِنْدَ اللَّهِ جَاها وَ قَدْرا وَ مَنْزِلَهً رَفِیعَهً ،
خدایا پس بر آقا و مولایم درود فرست،درودى که یادش را با آن بلند گردانى‏ و امرش را با آن آشکار نمایى،و پیروزى‏اش را با آن شتاب ورزى،و او را در روز قیامت به برترین اقسام فضایل خاصش گردان‏ و در بلندترین درجات شرفش را بیفزا،و او را به عالى‏ترین مقام ارجمندان برسان،و بالا بر او را از شرف رحمتت‏ در شرف مقرّبان در مقام رفیع برتر،و او را به وسیله،و منزلت بزرگ و برترى‏ و فضیلت،و کرامت برجسته برسان.خدایا او را از جانب ما جزا ده،به برترین پاداشى که به پیشوایى از طرف رعیتش داده‏اى و بر آقا و مولاى من درود فرست،هرگاه که یاد شود،و هر زمان که یاد نشود،اى آقاى و مولاى من،مرا در حزب و گروهت وارد کن،و بخششم را از پروردگارت و پروردگام بخواه،زیرا تو را در پیشگاه خدا آبرو و قدر و منزلت بلند است،
إِنْ سَأَلْتَ أُعْطِیتَ وَ إِنْ شَفَعْتَ شُفِّعْتَ اللَّهَ اللَّهَ فِی عَبْدِکَ وَ مَوْلاکَ لا تُخَلِّنِی عِنْدَ الشَّدَائِدِ وَ الْأَهْوَالِ لِسُوءِ عَمَلِی وَ قَبِیحِ فِعْلِی وَ عَظِیمِ جُرْمِی فَإِنَّکَ أَمَلِی وَ رَجَائِی وَ ثِقَتِی وَ مُعْتَمَدِی وَ وَسِیلَتِی إِلَى اللَّهِ رَبِّی وَ رَبِّکَ لَمْ یَتَوَسَّلِ الْمُتَوَسِّلُونَ إِلَى اللَّهِ بِوَسِیلَهٍ هِیَ أَعْظَمُ حَقّا وَ لا أَوْجَبُ حُرْمَهً وَ لا أَجَلُّ قَدْرا عِنْدَهُ مِنْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ لا خَلَّفَنِیَ اللَّهُ عَنْکُمْ بِذُنُوبِی وَ جَمَعَنِی وَ إِیَّاکُمْ فِی جَنَّهِ عَدْنٍ الَّتِی أَعَدَّهَا لَکُمْ وَ لِأَوْلِیَائِکُمْ إِنَّهُ خَیْرُ الْغَافِرِینَ وَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ اللَّهُمَّ أَبْلِغْ سَیِّدِی وَ مَوْلایَ تَحِیَّهً کَثِیرَهً وَ سَلاما وَ ارْدُدْ عَلَیْنَا مِنْهُ السَّلامَ إِنَّکَ جَوَادٌ کَرِیمٌ وَ صَلِّ عَلَیْهِ کُلَّمَا ذُکِرَ السَّلامُ وَ کُلَّمَا لَمْ یُذْکَرْ یَا رَبَّ الْعَالَمِینَ.
اگر بخواهى عطا شوى،و اگر شفاعت کنى شفاعتت پذیرفته شود،خدا را خدا را درباره بنده و دوستدارت،هنگام سختیها و هراسها رهایم مکن آن هم به خاطر بدى کارم و زشتى کردارم،و بزرگى جرمم‏ که تو آرزو و امید و تکیه‏گاه و محل اعتماد منى،و وسیله من به درگاه خدا پروردگارم و پروردگار تو تویى،توسّل‏کنندگان‏ به درگاه خدا متوسّل نشدند نزد او،به وسیله‏اى از نظر حق بزرگتر،و از جهت حرمت لازم‏تر،و از حیث مقام برجسته‏تر از شما اهل بیت،خدا به خاطر گناهانم مرا از شما محروم نکند،و میان من و شما را در بهشت عدن که براى شما و دوستانتان آماده نموده جمع کند،او بهترین آمرزندگان،و مهربان‏ترین مهربانان است.خدایا به آقا و مولایم تحیّت و سلام بسیار برسان،و از جانب او سلام بسیار به ما بازگردان،که تو بخشنده و کریمى،و بر او درود فرست،هر زمان که سلام یاد شود،و هر زمان که یاد نشود،اى پروردگار جهانیان.
مؤلّف گوید:ما آن زیارات را در اعمال روز عاشورا نقل کرده‏ایم و در اواخر این باب صلواتى بر حجج طاهره علیهم السّلام نقل خواهیم کرد که صلوات‏ مختصرى بر امام حسین علیه السّلام نیز در آن مندرج است خواندن آن را نیز ترک نکن.

دعای حرم امام حسین(ع)

سیزدهم:بدان‏که عمده اعمال در روضه مطهره امام حسین علیه السّلام دعاست،زیرا اجابت دعا در زیر آن قبّه با رفعت یکى‏ از امورى است که خدا به عوض شهادت به آن حضرت ارزانى داشته و زائر باید آن را غنیمت دانسته،در تضرّع و انابه‏ و توبه و عرض حاجات کوتاهى نکند و در طى زیارات آن حضرت دعاهاى بسیار،با مضامین عالیه وارد شده که اگر بناى اختصار نبود،چند دعایى در اینجا ذکر مى‏کردم و بهتر آن است که زائر آنچه بتواند از دعاهاى صحیفه کامله بخواند،که بهترین دعاها است‏ و ما در اواخر این باب بعد از زیارات جامعه دعایى نقل مى‏کنیم،که در همه حرمهاى شریفه خوانده مى‏شود[بدان‏که در ملحقات‏ این کتاب دعایى ذکر مى‏شود که جامع‏ترین دعاهاست و در روضات ائمه خوانده مى‏شود،از خواندن آن غفلت ننمایى]و براى اینکه این قسمت را خالى نگذاریم،این دعاى مختصر را که در ضمن یکى از زیارات نقل شده ذکر مى‏کنیم و آن دعا این است:که در آن حرم شریف‏ درحالى‏که دستها را به جانب آسمان برداشته باشى بگو:
اللَّهُمَّ قَدْ تَرَى مَکَانِی وَ تَسْمَعُ کَلامِی وَ تَرَى مَقَامِی [مَکَانِی‏] وَ تَضَرُّعِی وَ مَلاذِی بِقَبْرِ حُجَّتِکَ وَ ابْنِ نَبِیِّکَ وَ قَدْ عَلِمْتَ یَا سَیِّدِی حَوَائِجِی وَ لا یَخْفَى عَلَیْکَ حَالِی وَ قَدْ تَوَجَّهْتُ إِلَیْکَ بِابْنِ رَسُولِکَ وَ حُجَّتِکَ وَ أَمِینِکَ وَ قَدْ أَتَیْتُکَ مُتَقَرِّبا بِهِ إِلَیْکَ وَ إِلَى رَسُولِکَ فَاجْعَلْنِی بِهِ عِنْدَکَ وَجِیها فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِینَ وَ أَعْطِنِی بِزِیَارَتِی أَمَلِی وَ هَبْ لِی مُنَایَ وَ تَفَضَّلْ عَلَیَّ بِشَهْوَتِی [بِسُؤْلِی‏] وَ رَغْبَتِی وَ اقْضِ لِی حَوَائِجِی وَ لا تَرُدَّنِی خَائِبا ،
خدایا همانا جایم را مى‏بینى و سخنم را مى‏شنوى و موقعیتم و زارى‏ام و پناه‏آوردنم‏ به قبر حجّتت و فرزند پیامبرت را مى‏نگرى اى آقاى من حاجتهایم را دانسته‏اى،و حالم بر تو پوشیده نیست‏ اینک به وسیله فرزند پیامبر و حجّت و امینت به تو رو کرده‏ام،و به واسطه او تقرّب‏جویان به درگاه تو و پیامبرت آمدم،به حق او مرا در پیشگاهت در دنیا و آخرت آبرومند و از نزدیکان خویش گردان،و با زیارتم‏ خواسته‏ام را به من عطا کن،و آرمانم را به من ببخش،و به خواسته و رغبتم بر من تفضّل کن،و حاجاتم را برآور و مرا ناامید بازمگردان،
وَ لا تَقْطَعْ رَجَائِی وَ لا تُخَیِّبْ دُعَائِی وَ عَرِّفْنِی الْإِجَابَهَ فِی جَمِیعِ مَا دَعَوْتُکَ مِنْ أَمْرِ الدِّینِ وَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهِ وَ اجْعَلْنِی مِنْ عِبَادِکَ الَّذِینَ صَرَفْتَ عَنْهُمُ الْبَلایَا وَ الْأَمْرَاضَ وَ الْفِتَنَ وَ الْأَعْرَاضَ مِنَ الَّذِینَ تُحْیِیهِمْ فِی عَافِیَهٍ وَ تُمِیتُهُمْ فِی عَافِیَهٍ وَ تُدْخِلُهُمُ الْجَنَّهَ فِی عَافِیَهٍ وَ تُجِیرُهُمْ مِنَ النَّارِ فِی عَافِیَهٍ وَ وَفِّقْ لِی بِمَنٍّ مِنْکَ صَلاحَ مَا أُؤَمِّلُ فِی نَفْسِی وَ أَهْلِی وَ وُلْدِی وَ إِخْوَانِی وَ مَالِی وَ جَمِیعِ مَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَیَّ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
و رشته امیدم را قطع نکن،و دعایم را از هدف اجابت محروم مفرما،و در آنچه که در کار دین‏ و دنیا و آخرت،به درگاهت دعا کردم،اجابتش را به من بشناسان،و مرا از آن بندگانى قرار ده که بلاها و بیماریها و فتنه‏ها و عارضه‏ها را از آنان بازگرداندى،از آنان‏که در سلامت کامل زنده مى‏داریشان‏ و در سلامت کامل مى‏میرانیشان،و در سلامت کامل وارد بهشتیان مى‏نمایى،و در سلامت کامل از آتش پناهشان مى‏دهى.و برایم به‏ منّتى از سوى خود فراهم کن:صلاح آنچه آرزو مى‏کنم درباره خودم و خاندانم و فرزندانم و برادرانم و مالم و آنچه نعمت به‏ من عنایت کردى اى مهربان‏ترین مهربانان.